ಜಿಎಸ್ ಟಿ (GST)
ಇವತ್ತಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ವಸ್ತುವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರೂ, ಅಂಗಡಿಯ ಬಿಲ್ನಲ್ಲಿ ಜಿಎಸ್ಟಿ (GST) ಎಂದು ಬರೆದಿರುವುದನ್ನು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಹಾಗಾದರೆ, ಏನಿದು ಜಿಎಸ್ಟಿ? ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಇದು ಒಂದು ದೇಶ, ಒಂದು ತೆರಿಗೆ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯ ಮೇಲೆ ರೂಪಿಸಲಾದ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ.
ಜಿಎಸ್ಟಿ ಎಂದರೇನು?
ಜಿಎಸ್ಟಿ ಅಂದರೆ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ (Goods and Services Tax). ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಮೊದಲು, ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ವಿಧಿಸುವ ಅನೇಕ ತೆರಿಗೆಗಳಿದ್ದವು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ, ಅಬಕಾರಿ ಸುಂಕ, ವ್ಯಾಟ್ (VAT) ಇತ್ಯಾದಿ. ಈ ಎಲ್ಲ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ತೆರಿಗೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತರುವುದೇ ಜಿಎಸ್ಟಿಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ.
ಜಿಎಸ್ಟಿಯ ವಿಧಗಳು ಯಾವುವು?
ಜಿಎಸ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮೂರು ವಿಧಗಳಿವೆ:
1. ಸಿಜಿಎಸ್ಟಿ (CGST): ಇದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ತೆರಿಗೆ.
2. ಎಸ್ಜಿಎಸ್ಟಿ (SGST): ಇದು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ತೆರಿಗೆ.
3. ಐಜಿಎಸ್ಟಿ (IGST):ಇದು ಒಂದು ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಿದಾಗ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ತೆರಿಗೆ.
ಜಿಎಸ್ಟಿ ದರಗಳು : ಜಿಎಸ್ಟಿಯನ್ನು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ದರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ತೆರಿಗೆ (0% ಅಥವಾ 5%), ಹಾಗೂ ಐಷಾರಾಮಿ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ತೆರಿಗೆ (28%) ಇರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಬಡವರ ಮೇಲೆ ತೆರಿಗೆ ಹೊರೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಜಿಎಸ್ಟಿಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
1) ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸರಳೀಕರಣ: ಇದು ವಿವಿಧ ತೆರಿಗೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ಒಂದೇ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ.
2) ಪಾರದರ್ಶಕತೆ: ಗ್ರಾಹಕರು ತಾವು ಪಾವತಿಸುವ ತೆರಿಗೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
3) ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿ: ಇದು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಇನ್ನೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಜಿಎಸ್ಟಿ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಿದ್ದು ತೆರಿಗೆ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕಗೊಳಿಸಿದೆ.