૧૩) ક્ષેત્ર તથા ક્ષેત્રજ્ઞ...
ભગવાન કહે: હે કોંતેય ! આ દેહ “ક્ષેત્ર ‘કહેવાય છે
તેને જાણે છે તે તત્વજ્ઞ મનુષ્ય “ક્ષેત્રજ્ઞ “કહેવાય છે.
સર્વ ક્ષેત્રો માં જે ક્ષેત્રજ્ઞ છે તે પણ હું જ છું એમ સમજ. ક્ષેત્ર તથા ક્ષેત્રજ્ઞ નું જે જ્ઞાન છે તે મારું શ્રેષ્ઠ જ્ઞાન છે.
અધ્યાત્મજ્ઞાન માં નિષ્ઠા રાખવી,તત્વજ્ઞાન નો વિચાર કરવો.આ જ્ઞાન છે. આનાથી વિરુદ્ધ છે તે અજ્ઞાન છે.
ક્ષેત્રરૂપ પરાપ્રકૃતિ, ક્ષેત્રજ્ઞરૂપ અપરા પ્રકૃતિ બંનેને તું નિત્ય જાણ, વિકારો, ગુણોને પ્રકૃતિથી ઉત્પન્ન થયેલા તું જાણ.
વિનાશ પામનારાં સર્વ ભૂતોમાં,સમભાવે રહેલા અવિનાશી પરમેશ્વર ને જે જુવે છે તે યથાર્થ જુવે છે.તે જ જ્ઞાની છે.
સર્વત્ર સમભાવે રહેલા ઈશ્વરને ખરેખર સમભાવે જોતો પુરુષ આત્મા વડે આત્મા હણતો નથી.પરમગતિ પામે છે.
હે ભારત ! જેમ એક સૂર્ય આ સર્વ લોકને પ્રકાશિત
કરે છે તેમ ક્ષેત્રજ્ઞ સર્વ ક્ષેત્ર ને પ્રકાશિત કરે છે.
જેવો ક્ષેત્ર, ક્ષેત્રજ્ઞ ના ભેદ ને એ પ્રમાણે જ્ઞાનરૂપી નેત્રો વડે અને ભૂતોના મોક્ષ કારણરૂપ જાણે તેઓ બ્રહ્મને પામે છે.
ધબકાર...