અસ્વિકરણ:
આ રચના સંપૂર્ણપણે કાલ્પનિક છે જેનો જીવિત કે મૃત તથા કોઈપણ ઘટના, ધર્મ, પ્રદેશ સાથે સંબંધ નથી. જો કોઈ સામ્યતા જણાય તો એ સંયોગ માત્ર છે.
****************
ડિસેમ્બરની હાડ થીજવી દેતી ઠંડક પેરિસની ગલીઓને સૂમસામ કરી બેઠી હતી એવામાં હિટર ઓન હોવાં છતાં Champ de Mars નામક એપાર્ટમેન્ટમાં પોતાના ૧૪૭૦ ચો. ફૂટ નાં આલીશાન, આધુનિક સુવિધાઓથી સજ્જ બૅડરૂમમાં સૂતેલાં એ ૨૫ વર્ષનાં સુદ્રઢ બાંધો ધરાવતા સુંદર નવયુવાનને પરસેવો વળી રહ્યો હતો. એ સ્વપ્ન જોઈ રહ્યો હતો અને સ્વપ્નમાં એને કોઈ રહસ્યમય અવાજ પોકારી રહ્યો હતો. એ ઝબકીને જાગી ગયો. એનાં શ્વાસોશ્વાસની ગતિ અને ધમણની માફ્ક ઉપર-નીચે થતી છાતી રેલાતા પ્રસ્વેદ બિંદુઓને દિશા આપી રહી હતી. એણે ટૅબલલેમ્પ ચાલું કરી આખાં રૂમમાં બધે નજર ફેરવી પણ કોઈ ન દેખાયું. રૂમમાં કોઈ નથી એમ ખાતરી થતાં એ નવયુવાન સૂકાયેલા ગળાને ભીનું કરવા સાઈડ ટેબલ પર પડેલી ક્રિસ્ટલની બોટલમાંથી પાણી ગ્લાસમાં ભરી એક જ ઘૂંટડે ગટગટાવી ગયો.
"ફરી એ જ અવાજ...'શોધ મને'.... 'શોધ મને'.... 'શોધ મને'.... નથી શોધવું, અરે નથી શોધવું મારે કોઈને." એવું અકળામણથી ગણગણી એક નિશ્વાસ ને થાળે પડતાં શ્વાસ સાથે સ્વપ્નનાં વિચારો ખંખેરી એ મુલાયમ પથારી ત્યાગી બાલ્કનીમાં આવી નીલી રોશનીથી ઝળહળતા એફિલ ટાવરને જોતાં ઉભો રહ્યો.
"દાદુ.... આ સ્વપ્ન મારો પીછો કેમ નથી છોડતું! કેમ? કોણ છે જે મને પોકારે છે? મારે નથી જવું, મારે નથી જવું ક્યાંય." આકાશ તરફ જોઈ એણે લગભગ અણગમા સાથે જેમ બાળપણમાં દાદુને કહ્યું હતું એમ જ બોલ્યો.
એમ તો એનું મન દાદુના રૂમમાં દોડી જવાનું હતું પરંતુ દાદુની ઊંઘમાં ખલેલ નહોતો પાડવો. ઉંમરના કારણે એમ પણ એમને માંડ ઉંઘ આવતી.
એજ સમયે આકાશેથી એક તારો તૂટ્યો અને એ સાથે એને દાદુએ પંદર વર્ષની ઉંમરે જે સમજાવ્યું હતું એ પણ યાદ આવ્યું. દાદુએ કહ્યું હતું કે, "જવું તો પડશે જ નહિ તો એ પોકાર તારો પીછો ક્યારેય નહીં છોડે. જો બેટા, સમસ્યાથી ભાગીશ તો એ વારંવાર સામે આવશે એનાં કરતાં એકવાર સામનો કરીને ખતમ કર."
"પણ એ કોણ છે જે મને પોકારે છે?" એણે બેચેન થઇ પૂછ્યું.
"એ તો હું કઈ રીતે કહું! બની શકે કે તારી પોતાની અંતર આત્મા જ સ્વશોધ કે તને કોઈ દિશા બતાવવા પોકાર કરી રહી હોય કે પછી કોઈ રહસ્ય તારા હાથે જ ઉકેલાવા તારી રાહ જોઈ રહ્યું હોય." દાદુનો અવાજ એનાં કાનમાં ગુંજી રહ્યો.
સવારે નિત્યક્રમ મુજબ દાદુ સાથે ડાઇનિંગ ટેબલ પર નાસ્તો કરતાં કરતાં ફરી એ જ ચર્ચા ચાલતી હતી.
"દાદુ, ગઈકાલે ફરી એ અવાજ મને પોકારી રહ્યો હતો."
"તું ઠીક છે ને?" દાદુએ ચિંતાથી એનાં ખભે હાથ રાખતાં પૂછ્યું.
"યપ. આઈ એમ ઑકે નાવ પણ કોણ છે એ? કોનો છે એ ઘેરો, રહસ્યમય અવાજ? એનો ચહેરો કેવો છે? શું કામ એ વારંવાર મને એને શોધવાનું કહે છે?"
આ પ્રશ્નોના જવાબ તો મારી પાસે નથી. એ તારે જ શોધવા પડશે. હાં હું તને સાથ આપી શકું બાકી મરજીવો બની શાંતિ નામનું મોતી તો તારે જ શોધવું પડશે. હું તો માત્ર એટલું કહીશ કે, બની શકે કે તારી પોતાની અંતર આત્મા જ સ્વશોધ કે તને કોઈ દિશા બતાવવા પોકાર કરી રહી હોય કે પછી કોઈ રહસ્ય તારા હાથે જ ઉકેલાવા તારી રાહ જોઈ રહ્યું હોય. બ્રહ્માંડની એ જ ઈચ્છા હશે એટલે જ તને વારંવાર એ અવાજ સંભળાય છે. જો બેટા પ્રારબ્ધથી ભાગવું અશક્ય છે. તું ગમે એટલો અણગમો બતાવે કે દરકાર ન કરે નિયતિએ નિયત કરેલું થઈને જ રહે છે. તારે હાથે લખાયેલું કાર્ય તારે તારી મરજી કે નામરજીથી પણ કરવું તો પડશે જ તો..."
"ઓહ... કમ ઑન દાદુ 'પ્રારબ્ધ, નિયતિ ' આવું ભારી ભારી ન બોલો. મને કંઈ નથી સમજાતું અને મારે સમજવું પણ નથી. હું કોઈને શોધવાનો નથી. હું કોઈ ડિટેક્ટીવ નથી અને બનવું પણ નથી. બે-ત્રણ મહિને એકાદવાર આવતું આ સ્વપ્ન મને બાધ્ય નહીં કરી શકે મારી મરજી વિરુદ્ધ કંઈ કરવા. હું એ સ્વપ્ન, એ અવાજ પણ ભૂલી જઈશ એકાદ દિવસમાં, ફરગેટ ઈટ." દાદુને વચ્ચે જ અટકાવી એ બેફિકરાઈથી નાસ્તો મોંમાં મૂકતાં મૂકતાં બોલ્યો.
"હમમમ્... ભૂલી જઈશ. કામમાં વ્યસ્ત હોઈશ એટલે યાદ નહીં આવે. બાકી આપણે તો ઘણું ભૂલવું હોય છે પણ ભૂલવું એટલું આસાન ક્યાં હોય છે બેટા! સમયે સમયે યાદ એની મેળે જ આ હ્રદયમાં ડોકિયું કરી જાય છે." દાદુ નિશ્વાસ છોડતા બોલ્યા.
"દાદુ તમે ફરી ઉદાસ થઈ ગયાં. ભૂલી જાઓ એ ઘટના." એ થોડી બેચેની સાથે બોલ્યો.
"એ ઘટના તો ભૂલી જાઉં દિકરા પણ તારા મમ્મી પપ્પાને તો ન ભૂલી શકાય ને! મારી જવાની ઉંમરે મેં એમને વળાવ્યા છે. એક તારી માટે, તને જોઈને જીવી રહ્યો છું બાકી આ પીળાં પાનને હવે હરિયાળું થવાની ક્યા ઈચ્છા! ઓકે... ઓકે... નૉ મૉર સેડનેસ માય રૉય ડી લા'મૉર (Roi de L'amour = પ્રેમનો બાદશાહ) હા હા હા.... વેલ...એ કહે કે આજે આપણે ક્યાં જવાનું છે?" પોતાના પૌત્રને નારાજ થતાં જોઈ વાત વાળતાં વ્યોમ રૉય બોલ્યા.
"દાદુ... આ શું રૉય ડી લા'મોર! સમય કહોને."
"હા હા હા...ઓકે ઓકે.... તો શ્રીમાન સમય રૉય ઉર્ફે સૅમ આજે ક્યાં લઈ જવાનાં છો મને?"
"....."
"ઓહ્... સૉરી. આજે ક્યાં જવાનું છે આપણે?" મોં ચઢાવતાં સમયને જોઈ દાદુ કાન પકડતાં બોલ્યાં.
"આજે આપણે ચર્ચ જઈશું." દાદુના કાન પરથી એમનાં હાથ હટાવતાં સ્મિત કરતાં સમયે જવાબ આપ્યો.
"ચર્ચ!!! કેમ? તું હિંદુમાંથી ખ્રિસ્તી બનવાનું વિચારી રહ્યો છે કે શું?" દાદુએ આશ્ચર્યથી પૂછ્યું.
"ના.... મને મારા ધર્મથી કોઈ પ્રોબ્લેમ નથી. અને એમ પણ હું કોઈ ધાર્મિક માણસ નથી. તમારે આવવું છે કે નહીં તે બોલો?" સૅમે થોડા ખોટાં ગુસ્સાથી પૂછ્યું.
"ના. એટલે કે હા. આવીશ હું. પણ તને ધાર્મિક જગ્યાઓ પર જવું પસંદ નથી એટલે પૂછ્યું." દાદુએ ફરી આંખોથી અણગમો વ્યક્ત કરતાં સમય તરફ જોઈ કહ્યું.
"આજે શુટિંગ છે મારું ત્યાં." સૅમે સેન્ડવીચનું બટકું ભરતાં કહ્યું.
"ચર્ચમાં?" દાદુએ સાશ્ચર્ય પૂછ્યું.
"ના હવે. તેની બાજુની લોકેશન." સૅમ અકળાતા બોલ્યો.
"એની બાજુની લોકેશન એટલે એક કાંકરે બે પક્ષી. દાદુ સાથે આઉટિંગ અને કામનું કામ બરાબરને!" દાદુ હસતાં હસતાં બોલ્યા.
"બિલકુલ બરાબર. દર રવિવારે તમને બહાર લઈ જવાનો નિયમ પણ નહીં તૂટે ને કામનું કામ. છું ને હું જીનિયસ?" પોતાના શર્ટનો કૉલર ઉંચકી સમયે કહ્યું.
"હા હા હા... બિલકુલ દાદા પર ગયો છે."
"બિલકુલ નહીં મિસ્ટર વ્યોમ રૉય. હું મારા જેવો જ છું એકદમ યુનિક." સૅમ લાડકો થતો બોલ્યો.
"એમ! તો જા... નથી આવવું તારી સાથે. જા એકલો." દાદુએ ખોટો ગુસ્સો કર્યો.
"ઓફ્ફો... દાદુ તો રિસાઈ ગયાં. ઠીક છે ચાલો ૧૦% તમારાં જેવો."
"હંહ..." મોં ફૂલાવી દાદુ ફરી ગયાં.
"અમમમ્.... ચાલો ૨૦% રાખો."
"હંહ..."
"ઠીક છે ૫૦% તમારા જેવો બસ. અરે... માની જાવને મારા સ્વિટ સ્વિટ દાદુ મને લેટ થશે શુટિંગમાં" દયામણો ચહેરો બનાવી સમયે દાદુ સામે બેસતાં કહ્યું.
"ઑકે... ઑકે... આવું છું. નહિ તો પાછો રડવા માંડશે."
"હમમ્.... પ્લીઝ... પ્લીઝ..." સૅમ હાથ જોડી ચાળા પાડતો બોલ્યો.
થોડીવાર પછી બંને દાદા-પૌત્ર ઠઠ્ઠામશ્કરી કરતાં પોર્શેમાં બેસી ચર્ચ તરફ જઈ રહ્યા હતા.
(કોણ સમયને પોકારી રહ્યું છે? કયું રહસ્ય ઉજાગર થવા એની રાહ જોઈ બેઠું છે? શું ચર્ચ કોઈ નવું રહસ્ય સામે લાવશે?)
(ક્રમશઃ)