સમય હતો સાંજનો, ને આકાશમાં નારંગી રંગની ચાદર પથરાઈ ગઈ હતી. ગામના નાનકડા ચોકમાં, જૂની વડની છાયામાં, રાહુલ અને મીરા બેસીને ગપ્પાં મારતા હતા. બંને નાનપણથી ગાઢ મિત્રો હતા, પણ આજે વાતચીતમાં કંઈક ગંભીરતા હતી."રાહુલ, તું ક્યારેક વિચારે છે, જો હું ન હોત તો શું થાત?" મીરાએ એક ઊંડો શ્વાસ લઈને પૂછ્યું.રાહુલે હસીને વાત ટાળવાનો પ્રયાસ કર્યો, "અરે, એવું શું વિચારવાનું? તું છે, બસ એટલે બધું બરાબર છે.""ના, સીરિયસલી," મીરાએ ટોકતાં કહ્યું, "મારો મતલબ, જો હું અચાનક ન રહું, તો તારું જીવન કેવું હશે?"રાહુલ થોડું ગંભીર થયો. તેની આંખોમાં એક અજાણી ચિંતા ઝબકી. "મીરા, એવી વાત ન કર. તું નહીં હોય તો આ ગામ, આ ચોક, આ વડ... બધું અધૂરું લાગશે."થોડા દિવસ પછી, ગામમાં એક અફવા ફેલાઈ. મીરા અચાનક ગાયબ થઈ ગઈ હતી. કોઈને ખબર નહોતી કે તે ક્યાં ગઈ. રાહુલનું જીવન એકદમ ખોવાયેલું થઈ ગયું. તે દરરોજ સાંજે એ જ વડની નીચે બેસીને મીરાને યાદ કરતો. એક દિવસ, તેનો જૂનો મિત્ર વિક્રમ ત્યાં આવી પહોંચ્યો."રાહુલ, બસ કર હવે. તું રોજ અહીં આવીને શું શોધે છે?" વિક્રમે ચીડાઈને પૂછ્યું."વિક્રમ, તને ખબર નથી. મીરા માત્ર મારી મિત્ર નહોતી, એ મારું હિંમત હતું, મારું હાસ્ય હતું. એ નથી, એટલે હું જાણે અડધો થઈ ગયો છું," રાહુલે નિસાસો નાખતાં કહ્યું."અરે, પણ જીવન તો ચાલવું જોઈએ ને? એ ગઈ, એનો મતલબ એ નથી કે તું પણ બધું છોડી દે!" વિક્રમે સમજાવવાનો પ્રયાસ કર્યો."ના, વિક્રમ. તું નથી સમજતો. મીરાએ એક દિવસ પૂછ્યું હતું, 'હું ન હોત તો શું થાત?' હું ત્યારે હસી દીધો, પણ હવે સમજાય છે. એ નથી, એટલે હું ખાલી છું," રાહુલે આંખો ચોળતાં કહ્યું.દિવસો વીતતા ગયા. રાહુલે ધીમે ધીમે પોતાની જાતને સંભાળવાનો પ્રયાસ શરૂ કર્યો. તેણે મીરાની યાદમાં ગામના બાળકો માટે એક નાનકડી લાઇબ્રેરી શરૂ કરી. મીરાને પુસ્તકોનો ખૂબ શોખ હતો, અને રાહુલને લાગ્યું કે આ રીતે તે મીરાને હંમેશાં જીવંત રાખી શકશે. લાઇબ્રેરીના ઉદ્ઘાટનના દિવસે, ગામના લોકો ભેગા થયા. રાહુલે એક નાનકડું ભાષણ આપ્યું."આ લાઇબ્રેરી મીરાની યાદમાં છે. એ હંમેશાં કહેતી, 'જો હું ન હોત, તો પણ મારી વાતો, મારા વિચારો જીવતા રહેવા જોઈએ.' આજે એ નથી, પણ એના વિચારો આપણી વચ્ચે જીવશે."ગામના લોકો ભાવુક થઈ ગયા. તે જ સમયે, ભીડમાંથી એક યુવતી બહાર આવી. રાહુલે એક નજરે તેને જોઈ, અને તેનું હૃદય ધબકારો ચૂકી ગયું. એ મીરા જેવી દેખાતી હતી."રાહુલ..." યુવતીએ ધીમેથી કહ્યું."મીરા? તું... તું જીવતી છે?" રાહુલનો અવાજ ધ્રૂજી ગયો."હા, રાહુલ. હું ગઈ હતી, પણ હું હંમેશાં તારી સાથે હતી. મારે કેટલાક કારણોસર ગામ છોડવું પડ્યું, પણ હું પાછી આવી છું," મીરાએ હસીને કહ્યું.રાહુલની આંખોમાં આંસુ આવી ગયાં. "તેં પૂછ્યું હતું, 'હું ન હોત તો શું થાત?' હવે હું જવાબ આપું: તું ન હોત, તો હું અધૂરો હોત. પણ તું છે, એટલે હું પૂર્ણ છું."બંનેએ એકબીજાને ગળે લગાડ્યાં, અને ગામના લોકોએ તાળીઓથી તેમનું સ્વાગત કર્યું. વડની છાયામાં, સાંજનું આકાશ ફરી એકવાર નારંગી રંગે ઝળકી રહ્યું હતું, જાણે બધું ફરીથી શરૂ થઈ રહ્યું હોય.આ વાર્તા એક સંદેશો આપે છે: આપણે જેને પ્રેમ કરીએ છીએ, તેની હાજરી આપણને પૂર્ણ બનાવે છે. અને જો તેઓ ન હોય, તો પણ તેમની યાદો, તેમના વિચારો આપણને જીવવાની હિંમત આપે છે. મીરા અને રાહુલની આ વાર્તા એ બતાવે છે ક કેવી રીતે એક વ્યક્તિની ગેરહાજરી જીવનને ખાલી કરી શકે છે, પરંતુ તેની હાજરી ફરીથી રંગો ભરી શકે છે.
