ભાગ 7. ભીતર બળતું હોય ત્યારે બહાર શાંતિ હોય છે
⬇️
આ આંતરિક તોફાન અને બાહ્ય શાંતિ વચ્ચેના વિસંગતિભર્યા તાણને વ્યક્ત કરે છે — જે પુષ્ટિ, દક્ષા અને રેહાનના જીવનના નવા પરિચ્છેદ માટે ખૂબ યોગ્ય છે.
📖 "શાંતિ એ સાહસ છે"
સાંજના છાંયાવાદળે ઘેરાયેલા દક્ષાના ઘરમાં એક ઊંડી શાંતિ પથરાઈ હતી. આજે ઘરમાં કોઈ ઉછળતા અવાજો નહોતા, ન બાળકના પગલાં, ન પુષ્ટિના સંગીતના સ્વર. દક્ષાના ચહેરા પર શાંતિ હતી, પણ આંખોમાં એક એવો હલકાસો તાપ હતો જે એને દિવસે-દિવસે અંદરથી ખોખલી કરી રહ્યો હતો.
એણે પોતાની જૂની ડાયરી ખોલી, એક પાનું વાંચ્યું:
"શબ્દો ન હતા, પણ તું હતો. તું ન હતો, પણ તારો ગુણ શબ્દોથી ઊંચો હતો. હવે તો તું પણ નથી અને શબ્દો પણ ગૂંગા થઈ ગયા છે."
દક્ષાએ કાગળને ચુમ્બન આપ્યું. એ માટે શબ્દોથી વધારે લાગણીનું મહત્વ હતું. આજે એ કોઈ માટે જીવી રહી ન હતી — પણ જીવવાનું શીખી રહી હતી, ફરીથી.
📖 "પુષ્ટિની પાંખોની પીડા"
પુષ્ટિ હવે નવી ઘરમાં હતી — એક નવા શહેરમાં, રેહાન સાથે. તંદુરસ્ત સંબંધ હોય તે જ અર્પણ કરે છે; પણ સંબંધ તંદુરસ્ત બનાવવો એ સતત ચાલતું યત્ન છે.
રેહાન કામમાં વ્યસ્ત રહેતો હતો અને પુષ્ટિ એકલતામાં નવા સર્જન પામતી. એક દિવસ તેણે એક નાનું ગીત લખ્યું:
"મારું હાથ હવે કોઈ પકડી લે, પણ શરત એ નથી કે તું હો, શરત એ છે કે તું એ જ હોઈશ, જે તું હતો."
આ શબ્દો રેહાને સંદેશ તરીકે મોકલ્યા. તેણે પણ જવાબમાં લખ્યું: "હું તું નહીં બની શકું, પણ તારી પાસે રહીને તું તારી જેમ રહી શકી એ જ મારી જીત છે."
📖 "મૌન વચ્ચેના પ્રશ્નો"
દક્ષાની રાત્રિઓ હવે અત્યંત શાંત હતી — પણ એ શાંતિ એ કોઈ ઇનામ જેવી નહોતી. એ શાંતિ તો દુઃખની છાંયાની પડછાયી હતી.
પુષ્ટિ જ્યારે ફોન પર વાત કરતી ત્યારે દક્ષા તેને ક્યારેય પૂછતી નહીં: "શુ તું સાચે ખુશ છે?" કારણ કે એ જાણતી હતી કે પુષ્ટિ એ પ્રશ્નનો જવાબ શબ્દોમાં નહીં, પણ મૌનમાં આપે છે.
એક દિવસ દક્ષાએ પોતાને પ્રશ્ન પૂછ્યો: "જેમ તું પુષ્ટિને જીવન આપ્યું, તેમ તારે હવે તારા આત્માને જીવન આપવું નહીં જોઈએ?"
એ દિવસથી દક્ષાએ રોજ એક પાનું પોતાના માટે લખવાનું શરૂ કર્યું.
📖 "અદ્રશ્ય થઈ ગયેલી છાયાઓ"
પુષ્ટિનો દિવસ હંમેશાં ઝડપભર્યો હોય છે — કોફી બનાવવી, ઓફિસના મીટિંગ, રેહાન માટે નાનકડાં ઉકાળેલા સંદેશા લખવા... પણ એ બધાં વચ્ચે, એક નાનકડી છાંયાની ઊપસ્થિતિ હતી જે એ જ જીવી રહી હતી — એ જ બચાવ રહી હતી.
એક સાંજ રેહાને પુષ્ટિને પૂછ્યું: "શું તું ક્યારેક એમ વિચાર્યું છે કે તારે બધું છોડી નાખવું હોય તો?"
પુષ્ટિએ થોડું હસીને કહ્યું: "હા, છતાં છોડી શકી નથી. કારણ કે જ્યાં તું છે, ત્યાં હું છું, પણ જ્યાં હું આખી છું — એ તો મમ્મી પાસે જ હતી."
📖 "અંતરમાં ઊગી નીકળેલી ઉદાસી"
દક્ષા હવે દરેક ભિનભિનાવતી વસ્તુમાં ઉદાસી શોધતી હતી — કપકપાતા પાંદડાં, વરસાદ પછીનો સુગંધ, કે પછાત પડેલા પગલાંનું સંભળાતું સંગીત.
એને લાગતું કે જીવન હવે એક નવું પડાવ છે, જ્યાં સંબંધોની ઝાકજમાળ નથી, માત્ર તણાવ અને શ્વાસ છે.
એક દિવસે એણે લખ્યું: "પ્રેમ કરવો સહેલો છે, પણ એ પ્રેમથી પોતાને બચાવી રાખવો — એ મહાત્મા થવું છે."
📖 "મમ્મી... મને હવે કાંઈ ના કહેશો"
પુષ્ટિએ મમ્મીને વીડિયો કોલ કર્યો. દક્ષાએ સ્ક્રીન પર પુષ્ટિના ચહેરા તરફ જોઈને કહ્યું: "હું બહુ બોલતી હતી, એ તું જાણે છે. પણ હવે મારે વાણી નહોવી છે. મારે તારે બોલવા પહેલાં તારી આંખોને સાંભળવી છે."
પુષ્ટિનું મન ભીંજાઈ ગયું.
"મમ્મી, તમે તો કહતાં કે સ્ત્રીએ બધું સહેવું જોઈએ. હવે કેમ બદલાઈ ગયા છો?"
દક્ષાએ મૌનથી કહ્યું, "કારણ કે તું હવે સ્ત્રી છે. હવે હું નહીં, તું રહી ગઈ છે વાત કહેવા. હવે હું તને સાંભળવા ઈચ્છું છું."
📖 "અંત - શ્વાસની પાતાળ શાંતિ"
ઘણી વાર જીવન એ પાંખ નથી, એ તળ શ્વાસ છે — જે ક્યારેક આરામ આપે છે, ક્યારેક બળતરા.
દક્ષા તેની છેલ્લી નોટબુક પર લખી રહી હતી: "મારી દરેક વાત હવે શબ્દમાં નહીં આવે — પણ તું વાંચી લેશે, કારણ કે તું હવે મારો હિસ્સો નથી... તું હું જ છે."
પુષ્ટિએ એક આખી રાત્રે પોતાની પુસ્તકના અંતિમ અધ્યાયમાં લખ્યું: "જ્યાં મમ્મી રહી નથી, ત્યાં મમ્મી રહી ગઈ છે. હું જીવી રહી છું, કારણ કે એએ જીવવાનું શીખવ્યું છે."
રેहान એ રાત્રે પુષ્ટિને જોયું — એમાં દક્ષા જીવી રહી હતી. એ રાત્રે કોઈ શબ્દ નહોતા, પણ ત્રણ શ્વાસ એકસાથે ધબકી ઊઠ્યા:
દક્ષા — જે ક્યાંક અંતરિયાળમાં, શાંત, નિર્ભય રહી ગઈ હતી. પુષ્ટિ — જે હવે પોતાનું અવાજ બની ગઈ હતી. રેહાન — જે મૌનનો સાથ આપી શકતો હતો.
