આમ જ ઘરના કંઈ પણ કામ કર્યા વિના મારા દિવસો જતા હતા. બસ, દિકરાને લઈને બેસી રહેવાનું. મમ્મી બધા કામ કરીને પરવારે પછી એકાદ કલાક દિકરાને રમાડવા બહાર ફળિયામાં લઈ જાય. હું અંદરથી રિબાતી હતી. હું કોને કહું ખબર જ પડતી ન હતી. એટલામાં વેકેશન પડ્યું. બેન ઘરે રહેવા આવ્યા. ત્યારે પણ મમ્મીએ મને કંઈ જ કામ ન કરવા દીધું. બેન આવ્યા હતા એટલે એમના સંતાનોને નવડાવી ને તૈયાર કરવાથી લઈને ખવડાવીને સૂવાડવા સુધીનું કામ મમ્મી કરતા હતા. એ બિલકુલ કામમાંથી પરવારતા જ ન હતા. હું કેટલું પણ કહું મને કંઈ જ કામ ન કરવા દેતા. બેન પણ કશું જ બોલતા ન હતા. મને એમ લાગવા માંડયું કે હું ઘરમાં બોજ છું. તમને કંઈ કહેવા જાઉં તો તમે કંઈ પણ સાંભળવા તૈયાર ન હતા. બસ એક જ વાત કરતા કે મમ્મી જેમ કહે તેમ કરવાનું. ધીરે ધીરે હું ચૂપ થવા માંડી. હવે મને કોઈ પૂછે એટલો જ જવાબ આપતી. બીજું કંઈ કહેવાનું મને કંઈ મન જ ન થતું હતું. બેન ફરી પાછા એમના ઘરે ચાલ્યા ગયા. દિવસો વિતતા ગયા. બેનની દિકરી અલૂણા કરવાની હતી. મમ્મીએ દિકરી માટે સૂકો મેવો અને કપડા લઈને આપણને બેનના ઘરે મોકલ્યા હતા. આપણે જઈ આવ્યા. મમ્મી એ પૂછ્યું જે આપેલું એ બધું આપી આવ્યા ને ? આપણે આપવા જ ગયા હતા તો આપી જ આવ્યા હોય ને ? એમનો કહેવાનો મતલબ જ ન ખબર પડી. દિવસો જતાં બળેવ આવી. દર વર્ષે બળેવ વખતે આપણે ત્યાં બાસુદી, માલપૂડા વગેરે બને અને બેનના સાસરે મોકલવામાં આવે. વળી, પાછું બનેવી બાસુદી ન ખાય એટલે એમના માટે સીતાફળનો મઠો લાવતા. આ વખતે પણ બધું જ કર્યું. દર વખતની જેમ બેન સાંજે આવવાના હતા. મમ્મી એ હંમેશની જેમ મને કહી દીધું કે તું સવારે જઈ આવજે અને એ લોકે આવે તે પહેલાં આવી જજે. બેન લગભગ ત્રણ વાગ્યે આવવાના હતા. પણ મમ્મીએ એમ ન વિચાર્યુ કે આ વખતે દિકરા સાથે હું મારા ઘરે, મારા બે ફોઈના ઘરે જઈને કેવી રીતે આવી રહેવા. અને પાછો બળેવનો દિવસ. ઘરેથી જમ્યા વગર પણ કોઈ ન આવવા દે. તમે કહ્યું કે આપણે સવારે વહેલા નીકળી જઈશું. પહેલાં તારી ફોઈઓના ઘરે જશું અને પછી તારા ઘરે જશું. પણ વહેલાં ફોઈના ઘરે કેવી રીતે જવાય ? એ બધા તો શહેરના વાસમાં દસ વાગ્યા પછી તો ઉઠે. આપણે ત્યાં જઇએ ત્યારે તો કદાચ ઉઠેલા પણ ન હોય. આ વાત તમને પણ ખબર હતી લગ્નના ત્રણ વર્ષ પછી. છતાં તમે મમ્મીને કંઈ પણ બીજું સમજાવવાની કોશિશ જ ન કરી. અને આપણે સવારે નીકળી ગયા ને મેં તમને કહ્યું કે મારે કશે જવું નથી તમે સીધા મારા ઘરે જ લઈ લો. તમે કંઈ પણ પૂછ્યા વગર મારા ઘરે લઈ ગયા. ત્યાં મારા ભાઈને અને કાકાના દીકરાઓને રાખડી બાંધી એટલામાં ફોઈ પણ ઘરે આવી ગયા એટલે મેં ફોઈને એમના દિકરાની રાખડી આપી દીધી અને કહ્યું કે પછી કોઈવાર ઘરે આવી જઈશું. ઘરે બેન આવવાના છે એટલે તૈયારી પણ કરવાની છે એટલે આજે નથી આવતા. ને મારા ઘરેથી આપણે જમીને સીધા આપણા ઘરે આવી ગયા. મને એમ કે વહેલા ઘરે જઈએ તો મમ્મીને કંઈ કામ કરાવવા લાગું. પણ ઘરે આવીને જોયું તો મમ્મીએ બધી જ રસોઈ બનાવી દીધી હતી. હું કંઈ પણ ન બોલી. બસ ઘરે આવીને ફરી પાછી દિકરાને લઈને બેસી ગઈ. બેન આવ્યા. એમની આગતા સ્વાગતા કરી. જ્યારે એમને જમાડવાનો સમય થયો એટલે મમ્મીએ મને કહી દીધું કે તું બેસ હું જમાડી દઈશ. એમણે મને બેન બનેવીને પીરસવા પણ ન જ્યા દીધી કે તને આગ્રહ કરતા ન આવડે. એ તો હું આગ્રહ કરીને જમાડીશ. આ જ વાત લગ્ન કરીને આવીને ત્યારથી સાંભળું. ને સાંભળીને મનમાં સમસમીને બેસી રહેતી.
