ભાગ ૩: પડછાયાનું પદાર્પણ
કોણાર્કના મંદિરમાં ગાયત્રી અશ્વ સાથે થયેલો એ દિવ્ય સંવાદ રવિના મન-મસ્તિષ્ક પર કોઈ મંત્રની જેમ અંકિત થઈ ગયો હતો. તે રાત્રે તે ગામની એક નાનકડી ધર્મશાળામાં રોકાયો, પણ તેની આંખોમાં ઊંઘ નહોતી. તેનું મગજ સતત એ જ વિચારોમાં ઘૂમરાઈ રહ્યું હતું : 'સૂર્ય કવચના સાત ટુકડા, સાત અશ્વોની રખેવાળી અને એક અજાણી, અંધકારમય શક્તિનો ખતરો.' આ બધું એટલું અકલ્પનીય હતું કે તેને હજી પણ લાગતું હતું કે કદાચ તે કોઈ સ્વપ્ન જોઈ રહ્યો છે.
તેણે બારીની બહાર જોયું. પૂનમની ચાંદનીમાં આખું ગામ શાંતિથી સૂઈ રહ્યું હતું પરંતુ તેને એ શાંતિમાં પણ એક અજ્ઞાત ભયનો અહેસાસ થતો હતો. ગાયત્રીએ કહેલા શબ્દો તેના કાનમાં ગુંજી રહ્યા હતા: "અજાણતા જ, તેં પેલી અંધકારમય શક્તિને પણ સાવચેત કરી દીધી છે."આ વિચાર આવતા જ તેના શરીરમાં એક ઠંડી લખલખી પસાર થઈ ગઈ. શું એ શક્તિ ખરેખર તેને શોધી રહી હશે? શું તે હવે સુરક્ષિત હતો?
સવાર પડતાં જ તેણે નિર્ણય કર્યો કે અહીં રોકાવું જોખમી છે. તેણે પોતાનો સામાન પેક કર્યો અને બને તેટલી જલદી પોતાના શહેર, અમદાવાદ પાછા ફરવા માટે નીકળી પડ્યો. આખા રસ્તે તે સતર્ક રહ્યો. બસમાં બેઠેલા દરેક મુસાફર, સ્ટેશન પર ઉભેલો દરેક ચહેરો તેને શંકાસ્પદ દેખાઈ રહ્યો હતો. તે જાણતો હતો કે આ તેનો વહેમ પણ હોઈ શકે છે, પરંતુ તેના હૃદયમાંથી ભય દૂર થતો નહોતો.
અમદાવાદ પહોંચીને તેને થોડી રાહત થઈ. પોતાના ઘરના પરિચિત વાતાવરણમાં આવીને તેને લાગ્યું કે કદાચ કોણાર્કમાં જે બન્યું તે માત્ર તેના મગજનો થાક કે ભ્રમણા હતી. તેણે રોજિંદા જીવનમાં પાછા ફરવાનો પ્રયત્ન કર્યો. તે એક પ્રતિષ્ઠિત પુરાતત્વ સંસ્થામાં સંશોધન સહાયક તરીકે કામ કરતો હતો. તેનું કામ જૂના ગ્રંથો, શિલાલેખો અને પાંડુલિપિઓનો અભ્યાસ કરવાનું હતું.
થોડા દિવસો શાંતિથી પસાર થયા. ધીમે ધીમે તે કોણાર્કની ઘટનાને ભૂલવા લાગ્યો હતો. પરંતુ એક બપોરે જ્યારે તે પોતાની ઓફિસમાં, એક જૂની, જર્જરિત પાંડુલિપિનો અભ્યાસ કરી રહ્યો હતો. એ પાંડુલિપિ 'અશ્વશાસ્ત્ર' પર હતી, જેમાં પ્રાચીન ભારતના દિવ્ય અશ્વો વિશેની માહિતી હતી ત્યારે પાનાં ફેરવતાં ફેરવતાં અચાનક તેની નજર એક શ્લોક પર અટકી."यत्र तिष्ठति गायत्री, तत्रैव प्रतिच्छविः। अन्धकारस्य रूपेण, वृश्चिकः प्रतिपालयति॥'(અર્થાત: જ્યાં ગાયત્રી (અશ્વ) નિવાસ કરે છે, ત્યાં જ તેની પ્રતિચ્છવિ (પડછાયો) પણ હોય છે. અંધકારના રૂપમાં, વૃશ્ચિક (વીંછી) પ્રતિક્ષા કરે છે.)
'વૃશ્ચિક'! વીંછી! આ શબ્દ વાંચતા જ રવિના શરીરમાં ફરી એ જ ભયની લખલખી દોડી ગઈ. આ માત્ર સંયોગ ન હોઈ શકે. તે સમજી ગયો કે ગાયત્રીએ જે અંધકારમય શક્તિની વાત કરી હતી, તેનું પ્રતિક 'વીંછી' છે.તેણે ધ્રૂજતા હાથે પાંડુલિપિના પાનાં આગળ ફેરવ્યા. થોડા પાનાં પછી, એક ચિત્ર હતું. તેમાં સાત ઘોડા દોરેલા હતા અને તેમની સામે એક ભયાનક આકૃતિ હતી, જેનો ચહેરો સ્પષ્ટ નહોતો, પણ તેના હાથમાં એક દંડ હતો જેના પર વીંછી કોતરેલો હતો. ચિત્રની નીચે લખ્યું હતું – "આચાર્ય તક્ષક".
"આચાર્ય તક્ષક..." રવિએ ધીમા અવાજે નામનું ઉચ્ચારણ કર્યું. શું આ એ જ અંધકારમય શક્તિનું નામ હતું?
એ જ ક્ષણે, ઓફિસની લાઈટો ઝબૂકીને બંધ થઈ ગઈ. કમ્પ્યુટર્સ બંધ થઈ ગયા. આખા ફ્લોર પર અચાનક અંધારું છવાઈ ગયું. સાંજના પાંચ જ વાગ્યા હોવા છતાં બહાર જાણે મધરાત જેવો અંધકાર વ્યાપી ગયો હોય તેવું લાગતું હતું. રવિ સિવાય ઓફિસમાં બીજું કોઈ નહોતું.તેનું હૃદય જોરથી ધબકવા લાગ્યું. તે તરત જ સમજી ગયો કે આ કોઈ સામાન્ય પાવર કટ નથી. તે અહીં આવી પહોંચ્યો હતો.
તેણે પોતાની ખુરશીમાંથી ઊભા થવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પણ પગ જાણે થીજી ગયા હતા. અંધારામાં, રૂમના બીજા છેડેથી તેને કોઈના ધીમા પગલાંનો અવાજ સંભળાયો. કોઈ તેની તરફ આવી રહ્યું હતું."કોણ... કોણ છે ત્યાં?" રવિએ હિંમત ભેગી કરીને પૂછ્યું.
જવાબમાં એક ઠંડો, કર્કશ હાસ્યનો અવાજ આવ્યો. એ હાસ્યમાં એટલી ક્રૂરતા હતી કે રવિના રૂંવાડા ઊભા થઈ ગયા.
"જેની પ્રતિક્ષા પથ્થરના ઘોડાઓ સદીઓથી કરતા હતા, તે તું છે?" અંધારામાંથી એક ઘેરો, ભારે અવાજ આવ્યો. "એક સામાન્ય, ડરપોક છોકરો. મને તો આશ્ચર્ય થાય છે કે ગાયત્રીએ તારામાં એવું તો શું જોયું?"
પગલાંનો અવાજ હવે બિલકુલ નજીક આવી ગયો હતો. રવિને એક વિચિત્ર, તીવ્ર ગંધનો અનુભવ થયો, જાણે ગંધક અને સડેલા પાંદડાની મિશ્ર સુગંધ હોય.
"કોણ છો તમે? શું જોઈએ છે તમારે?" રવિએ પૂછ્યું.
"હું એ છું જેને લોકો ભૂલી ગયા છે," અવાજે જવાબ આપ્યો. "હું એ પરંપરાનો વારસ છું જે માને છે કે શક્તિ પૂજા માટે નહીં, પણ શાસન માટે હોય છે. હું આચાર્ય તક્ષકનો અનુયાયી છું અને મારે એ જોઈએ છે જે તારા પથ્થરના મિત્રોએ છુપાવીને રાખ્યું છે. મારે સૂર્યની શક્તિ જોઈએ છે."
અચાનક, બારીમાંથી ચંદ્રનો થોડો પ્રકાશ અંદર આવ્યો. એ ઝાંખા પ્રકાશમાં રવિએ સામે ઊભેલી આકૃતિને જોઈ. તે એક ઊંચો, કાળા વસ્ત્રોમાં સજ્જ માણસ હતો. તેનો ચહેરો પડછાયામાં છુપાયેલો હતો, પણ તેના હાથમાં રહેલો દંડ સ્પષ્ટ દેખાઈ રહ્યો હતો. એ જ દંડ, જેના પર વીંછી કોતરેલો હતો.
"તારી પાસે બે જ રસ્તા છે, છોકરા," તે વ્યક્તિએ કહ્યું. "મને કવચના બીજા ટુકડાનું સરનામું આપી દે, અથવા અહીં જ મૃત્યુ પામવા તૈયાર થઈ જા."
રવિ જાણતો હતો કે તેની પાસે કોઈ સરનામું નથી. ગાયત્રીએ તેને માત્ર રહસ્ય વિશે જણાવ્યું હતું, કોઈ ઠેકાણું નહોતું આપ્યું."મને... મને કંઈ ખબર નથી," તે ગભરાયેલા અવાજે બોલ્યો.
"જૂઠું!" પેલી વ્યક્તિએ ગર્જના કરી અને પોતાનો દંડ હવામાં ઉગામ્યો.
રવિએ ભયથી આંખો બંધ કરી દીધી. તેને લાગ્યું કે હવે તેનો અંત નિશ્ચિત છે. તે મનોમન ગાયત્રીને યાદ કરવા લાગ્યો.અને ત્યારે જ, એક બીજો ચમત્કાર થયો.તેની સામે પડેલી 'અશ્વશાસ્ત્ર'ની પાંડુલિપિમાંથી એક તેજસ્વી, વાદળી પ્રકાશ નીકળ્યો. એ પ્રકાશ એટલો તીવ્ર હતો કે આખી ઓફિસ ઝળહળી ઉઠી. કાળા વસ્ત્રોવાળા માણસે પોતાની આંખો પર હાથ દબાવી દીધો.પ્રકાશપુંજમાંથી એક ઘોડાની હણહણાટી સંભળાઈ. આ વખતે એ ગાયત્રીનો શાંત અવાજ નહોતો. આ હણહણાટીમાં ક્રોધ હતો, યુદ્ધનું આહ્વાન હતું.ધીમે ધીમે એ વાદળી પ્રકાશે એક અશ્વનું રૂપ ધારણ કર્યું. આ અશ્વનો રંગ ઘેરો વાદળી, રાત્રિના આકાશ જેવો હતો. તેની આંખો વીજળીની જેમ ચમકી રહી હતી અને તેના પગના ડાબલામાંથી નાની નાની જ્વાળાઓ નીકળી રહી હતી.
"બૃહતી!" વીંછી દંડવાળો માણસ આશ્ચર્ય અને ક્રોધથી ચીખી ઉઠ્યો. "તું અહીં કેવી રીતે?"
"જ્યાં સૂર્યના અંશ પર સંકટ આવે, ત્યાં અમે પહોંચી જ જઈએ છીએ, અધર્મી!" બૃહતીએ જવાબ આપ્યો.
રવિના મનમાં એક પુરુષોચિત, ક્રોધિત અવાજ ગુંજ્યો. એ બૃહતી અશ્વનો અવાજ હતો, સપ્તઅશ્વમાંથી બીજો.બૃહતીએ એક લાંબી હણહણાટી કરી અને પોતાના આગળના બંને પગ હવામાં ઉછાળ્યા. તેના પગના ડાબલામાંથી નીકળેલી જ્વાળાઓએ એક અગ્નિની દીવાલ રચી દીધી, જે રવિ અને પેલા દુષ્ટ માણસની વચ્ચે આવી ગઈ.
"આ વખતે તું બચી ગયો, છોકરા!" અગ્નિની પાછળથી ક્રોધિત અવાજ આવ્યો. "પણ યાદ રાખજે, તું જ્યાં પણ જઈશ, મારો પડછાયો તારો પીછો કરશે. તક્ષકના અનુયાયીઓ હાર નથી માનતા. અમે પાછા આવીશું."એમ કહીને, તે પડછાયો અંધારામાં વિલીન થઈ ગયો. બારી તૂટવાનો અવાજ આવ્યો, જાણે કોઈ કૂદીને ભાગી ગયું હોય.
અગ્નિની દીવાલ શાંત થઈ ગઈ અને બૃહતીનું તેજસ્વી સ્વરૂપ પણ ધીમે ધીમે પાંડુલિપિમાં પાછું સમાઈ ગયું. ઓફિસની લાઈટો પાછી ચાલુ થઈ ગઈ. બધું પહેલા જેવું સામાન્ય થઈ ગયું, સિવાય કે તૂટેલી બારી અને રવિના ધડકતા હૃદયના સ્પંદનો.
તેણે ધ્રૂજતા હાથે પાંડુલિપિ ઉપાડી. તે સમજી ગયો કે હવે છુપાવાનો કોઈ અર્થ નથી. યુદ્ધ શરૂ થઈ ચૂક્યું હતું. પેલી અંધકારમય શક્તિ માત્ર એક કલ્પના નહોતી, તે વાસ્તવિક હતી અને અત્યંત ખતરનાક હતી.
પણ હવે તે એકલો નહોતો. સપ્તઅશ્વ તેની સાથે હતા. ગાયત્રીએ તેને માર્ગ બતાવ્યો હતો અને બૃહતીએ તેના પ્રાણ બચાવ્યા હતા. તેની યાત્રાનો બીજો પડાવ હવે સ્પષ્ટ હતો. તેણે કવચના બીજા ટુકડાને શોધવાનો હતો, એ પહેલાં કે તક્ષકના અનુયાયીઓ ત્યાં પહોંચી જાય. પણ ક્યાં શોધવાનો હતો? તેનું સરનામું શું હતું? અને બીજો ટૂકડો શોધવાનો છે તો પહેલો ટૂકડો ક્યાં?
ત્યાં જ એને ગાયત્રીની મધુર વાણી સંભળાઈ, "પહેલો ટૂકડો તો તારાં હ્રદયમાં ક્યારનો પ્રસ્થાપિત થઈ ચૂક્યો છે."
"ક્યારે?" રવિએ આશ્ચર્યથી પૂછ્યું.
"કોણાર્કનાં મંદિરમાં જ્યારે તારો અને મારો સાક્ષાત્કાર થયો હતો. મેં જ એ ટૂકડો તારામાં સ્થાપિત કર્યો હતો. તેનાં જ કારણે આજે બૃહતી તને શોધી તારી રક્ષા કરી શક્યો." ગાયત્રી સ્પષ્ટતા કરી અંતર્ધ્યાન થઈ ગઈ.
તેણે પાંડુલિપિ ખોલી. જે પાના પરથી બૃહતી પ્રગટ થયો હતો, ત્યાં હવે શ્લોકની નીચે, વાદળી શાહીથી એક નવો સંકેત અંકિત થઈ ગયો હતો."જ્યાં સાગર પર્વતને મળે, અને ચંદ્ર પોતાની શીતળતા ત્યાગી દે..." તેણે બીજી વાર મોટેથી પંક્તિઓ વાંચી.રવિ સમજી ગયો. આ કોઈ કોયડો હતો. બીજા ટુકડા સુધી પહોંચવાનો નકશો. અને આ કોયડો ઉકેલીને જ તે પોતાની યાત્રામાં આગળ વધી શકશે.
(આગળનો ભાગ વાંચો...)