આવો જાણીએ આજે શક્તિપીઠ વિશે. 9 - મહાશિરા શક્તિપીઠ - હિમાલય ક્ષેત્રમાં સ્થિત, મહાશિરા શક્તિપીઠ અને કપાલી ગુહ્યેશ્વરી મંદિર હિન્દુઓ માટે બે મહત્વપૂર્ણ ધાર્મિક સ્થળો છે. આ પ્રાચીન મંદિરો તેમના આધ્યાત્મિક મહત્વને કારણે દર વર્ષે અસંખ્ય યાત્રાળુઓ અને પ્રવાસીઓને આકર્ષે છે. મહાશિરા શક્તિપીઠ દેવી શક્તિને સમર્પિત છે, જ્યારે કપાલી ગુહ્યેશ્વરી મંદિર દેવી પાર્વતીનું સન્માન કરે છે.બંને મંદિરો ઐતિહાસિક મહત્વ, સ્થાપત્ય ગુણવત્તા ધરાવે છે અને વિવિધ દંતકથાઓ સાથે સંકળાયેલા છે. આ સ્થળો મુલાકાતીઓને નેપાળના સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક વારસાનું અન્વેષણ કરવાની તક આપે છે.સ્થાન અને સ્થાપત્યઆ મંદિર નેપાળના કાઠમંડુના પશુપતિનાથ વિસ્તારમાં આવેલું છે અને દેવી શક્તિ પાસેથી આશીર્વાદ મેળવવા માટે યાત્રાળુઓ માટે એક લોકપ્રિય સ્થળ છે. મંદિર સંકુલ જટિલ કોતરણી અને શિલ્પોથી શણગારેલું છે, જે નેપાળના સમૃદ્ધ સ્થાપત્ય વારસાને દર્શાવે છે.સાંત્વના અને ભક્તિનું સ્થળમંદિરનું શાંત વાતાવરણ અને આધ્યાત્મિક ઉર્જા તેને મુલાકાતીઓ માટે સાંત્વના અને ભક્તિનું સ્થળ બનાવે છે.નેપાળના પ્રખ્યાત શ્રી પશુપતિનાથ મંદિરની મુલાકાત લેતા પહેલા, માતા ગુહ્યેશ્વરીના દર્શન કરવા ફરજિયાત માનવામાં આવે છે. આ પરંપરા હજુ પણ ત્યાંના રાજવી પરિવારના સભ્યો દ્વારા અનુસરવામાં આવે છે. એટલે કે, પહેલા ગુહ્યેશ્વરી મંદિરની પૂજા કરવામાં આવે છે, ત્યારબાદ જ અન્ય મંદિરોની મુલાકાત લેવામાં આવે છે.આ શક્તિપીઠ શ્રી પશુપતિનાથ મંદિરથી લગભગ 1 કિમી પૂર્વમાં સ્થિત છે અને નેપાળના કાઠમંડુમાં બાગમતી નદીના કિનારે આવેલું છે. તે હિન્દુઓ અને ખાસ કરીને તાંત્રિક ઉપાસકો માટે એક મહત્વપૂર્ણ તીર્થસ્થાન છે. ગર્ભગ્રહની લગભગ બધી મૂર્તિઓ સોના અને ચાંદીની બનેલી છે.શ્રી પશુપતિનાથ મંદિરની જેમ, મુખ્ય મંદિરમાં ફક્ત ભારતીય અને તિબેટી મૂળના હિન્દુઓ અને બૌદ્ધોને જ પ્રવેશવાની મંજૂરી છે. પૂજા-આરતી દરમિયાન વપરાતા ઘણા સંગીતનાં સાધનો રાજા રાણા બહાદુર દ્વારા ભેટમાં આપવામાં આવ્યા હતા.મંદિરનું સ્થાપત્ય ભૂટાની પેગોડા સ્થાપત્ય શૈલીમાં બનાવવામાં આવ્યું છે. પ્રખ્યાત મૃગસ્થલી જંગલની નજીક અને બાગમતી નદીના કિનારે આવેલા ગુહ્યેશ્વરી મંદિરનું વાતાવરણ હરિયાળી અને ફૂલોથી શણગારેલું લાગે છે. જો તમે શ્રી ગુહ્યેશ્વરી શક્તિપીઠથી શ્રી પશુપતિનાથ મંદિર તરફ જંગલ માર્ગે જઈ રહ્યા છો, તો રસ્તામાં આવતા તોફાની વાંદરાઓથી થોડું સાવધાન રહો.મહાશિર શક્તિપીઠ ભારતના મધ્યપ્રદેશના ઉજ્જૈનમાં સ્થિત છે. હિન્દુ ધર્મના સાત પવિત્ર શહેરોમાંનું એક ઉજ્જૈન, આ શક્તિપીઠના આધ્યાત્મિક મહત્વમાં વધારો કરે છે. શહેરનો સમૃદ્ધ ઇતિહાસ અને ખગોળશાસ્ત્ર, ગણિત અને આધ્યાત્મિકતા સાથેનો તેનો સંબંધ તેને યાત્રાળુઓ અને પ્રવાસીઓ બંને માટે એક અનોખું સ્થળ બનાવે છે.મહાશિર શક્તિપીઠનું ભૌગોલિક સ્થાન શક્તિશાળી કોસ્મિક ઉર્જા સાથે જોડાયેલું હોવાનું માનવામાં આવે છે. ઘણા ભક્તો આ પવિત્ર સ્થળની મુલાકાત લેવા પર શાંતિ અને આધ્યાત્મિક જાગૃતિની ભાવના અનુભવવાનો દાવો કરે છે.મંદિરના સ્થાપત્ય અજાયબીઓમહાશિર શક્તિપીઠ મંદિર પ્રાચીન ભારતીય સ્થાપત્યનો પુરાવો છે. મુખ્ય મંદિરમાં દેવી મહાકાળીની મૂર્તિ છે, જે આ સ્થાન પર શક્તિના અભિવ્યક્તિનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. મંદિર સંકુલમાં જટિલ કોતરણી, સ્તંભો અને શિલ્પો છે જે વિવિધ પૌરાણિક વાર્તાઓ અને દૈવી જીવોનું નિરૂપણ કરે છે. કેટલીક નોંધપાત્ર સ્થાપત્ય સુવિધાઓમાં શામેલ છે:મુખ્ય ગર્ભગૃહસુશોભિત પ્રવેશદ્વારસુંદર કોતરણીવાળા સ્તંભોભક્તો માટે વિશાળ આંગણાઅન્ય દેવતાઓને સમર્પિત સહાયક મંદિરોમંદિરની સ્થાપત્ય માત્ર કલાત્મક પ્રતિભા દર્શાવે છે જ નહીં પરંતુ દ્રશ્ય રજૂઆત દ્વારા આધ્યાત્મિક ઉપદેશો પહોંચાડવાના માધ્યમ તરીકે પણ કામ કરે છે.આધ્યાત્મિક વ્યવહાર અને ધાર્મિક વિધિઓમહાશિર શક્તિપીઠોની મુલાકાત લેતા ભક્તો વિવિધ આધ્યાત્મિક વ્યવહાર અને ધાર્મિક વિધિઓમાં વ્યસ્ત રહે છે. આમાં શામેલ છે:દર્શન: દેવતાના દર્શન અને પ્રાર્થનાઅભિષેક: પવિત્ર પદાર્થોથી દેવતાનું ધાર્મિક સ્નાનઅર્ચના: દેવીને ફૂલો અને અન્ય વસ્તુઓ અર્પણઆરતી: દેવતા સમક્ષ દીવા લહેરાવવાની વિધિધ્યાન અને મંત્રોચ્ચાર: ઘણા મુલાકાતીઓ શાંત ચિંતનમાં સમય વિતાવે છે.
સંકલન અને આલેખન - જય પંડ્યા
