“લગભગ દસ વાગ્યા છે. હું તને કહેતી હતીને પાડુઆ ભલે નજીક હોય પણ વચ્ચે હાવડા બ્રીજથી અહીં અવવામાં આપણે બે કલાક થઈ જશે.” માહી બોલી.
પાડુઆ એક નાનકડું ગામડું છે. ત્યાં લગભગ સો થી બસો જેવા ઘર આવેલા હતા. ગામથી ચંદ્રતાલામંદિર આવેલ છે. તે મંદિરનો એક માત્ર પૂજારી પાડુઆ ગામમાં રહે છે. તેનું નામ શુદ્ધિનાથન્ હતું. જીદના મમ્મીએ કહ્યા મુજબ. તે પૂજારીના પૂર્વજો વર્ષોથી ચંદ્રતાલા મંદિરના જ પુજારી રહ્યાં છે. એટલે માહી અને જીદ સૌપ્રથમ પાડુઆ ગામની અંદર જાય છે. તે બંને પૂજારીના ઘરે જવા માટે આગળ વધે છે.
ગામની અંદર જતાંજ પહેલાં એક મોટૉ વડ હતો. તેની ફરતે ગોળ ઓટો હતો પરંતુ ત્યાં કોઈ બેઠું ન હતું. તેની જમણી બાજુમાં એક નાનકડી દુકાન હતી. માહી અને જીદ તે દુકાન તરફ ચાલે છે. જીદ પાસે પર્સ હતું અને તેમાં વિશેષ તે પુસ્તક એક જ હતી. તેનું પર્સ કથ્થઈ કલરનું પ્યોર લેધરનું હતું. તેને એ પર્સનો બેલ્ટ (પટ્ટો) પોતાના ડાબી બાજુના ખંભા પર રાખ્યો હતો. પોતાનો જમણો હાથ તેના પર્સ પર જ રાખ્યો હતો.
તે બંને દુકાન પાસે પહોંચ્યા. દુકાન એકદમ સાદી અને નવીજ ખોલાયેલી હતી. દુકાનની છત પતરાની હતી. દુકાનમાં એક પતરાંની ખુરચી ઉપર એક નાનો છોકરો બેઠો હતો. જેની ઉંમર લગભગ પાંચ-સાત વર્ષનો હશે. તેને કપડાંના નામે એક લંગોટ વીંટાળેલો હતો. તેની સામે જોઇને માહી બંગાળી ભાષામાં બોલી. “બેટા અહીંયા પૂજારીનું ઘર ક્યાં આવેલું છે?”
છોકરો એક પણ શબ્દ નથી બોલતો. તે જોઈને માહી તેની પાસેથી ચોકલેટ લેવા પૈસા કાઢે છે. તે છોકરાને ચોકલેટ આપવા કહે છે. છોકરો હજુપણ કંઈજ બોલતો નથી. પરંતુ ખુરચીથી નીચે ઉતરીને તે દુકાનની પાછળ આવેલા બારણાંને ખોલીને ઘરમાં ચાલ્યો જાયછે. માહી જીદ તરફ જોવે છે અને કહે છે. “લાગે છે આ સુમશાન ગામમાં હવે પુજારીને આપણે જ શોધવા પડશે.”
જીદ બોલ્યા વગર પોતાનું માથું ‘હા’ માં હલાવે છે. માહી અને જીદ હજું ત્યાંથી નીકળી જ રહ્યા હતા કે દુકાનમાંથી એક સ્ત્રીનો અવાજ આવ્યો. “શું જોય છે તમારે?”
જીદ અને માહી બંને એકી એકસાથે દુકાન તરફ જોયું. દુકાનની અંદર તે લંગોટ પહેરીને ઉભેલા છોકરા પાસે તેની માં ઉભી હતી. તેને બંગાળી સાડી પહેરી હતી. તે થોડી માહી પાસે નજીક આવી. પહેલાં તેના છોકરા તરફ જોયું એટલે તેને ચશ્માંવાળી માહીની તરફ આંગળી કરી અને ત્યારબાદ ટેબલ પર પડેલા ચોકલેટના ડબ્બા તરફ. તેની માં એ બંગાળીમાં જ કહ્યું. “શું તમારે ચોકલેટ જોય છે?”
માહી એ હા કહ્યું અને પોતાના હાથમાં રહેલા પૈસા તેને આપ્યાં. માહી અને જીદ તે બાળક તરફ આશ્ચર્યથી જોઈ રહ્યાં હતાં. એટલે તેની માતા કહે છે. “આ મારો દિકરો છે. તે બોલી કે સાંભળી નથી શકતો ફક્ત ઇશારાની ભાષા જ સમજે છે."
“કિતના ક્યુટ લડકા હે.” જીદ અત્યારે બોલી જોકે તેને દુકાનવાળી બાઈની ભાષા સમજાય ન હતી. પરંતુ એટલી ખબર પડી ગઈ કે તે મુંગો છે. એટલે તે બાળકને પોતાની લીધેલી ચોકલેટમાંથી એક આપી. પછી માહીએ વાતને બદલતા દુકાનવાળીને પૂછયું. “અહીંયા પુજારીનું ઘર ક્યાં છે?”
“ગામમાં છ ઘર છે પૂજારીના. તમારે ક્યાં મંદિરના પુજારી પાસે જવું છે?” દુકાનવાળી બાઈએ પણ પ્રશ્ન લાવી મુક્યો. માહી જીદ તરફ જોઈને બોલી. “ચન્દ્રતાલા મંદિર.”
“ચન્દ્રતાલા! આ નામ તો પેહલી વાર સાંભળીયું.” તે સ્ત્રી બોલી. માહી પોતાના ચશ્માં ઉપર સરકાવતા જીદ તરફ જોઈને બોલી. “લાગે છે તારા મમ્મી ગામનું નામ ભૂલી ગયા હશે.”
“ના એ ક્યારેય નથી ભુલતી! તે આપણા જેવી નથી.” જીદ બોલી.
“તો હવે શું કરીશું.”
“એક કામ કર ગામના કોઈ પુજારીને વાત કરીએ. કોઈ તો જાણતું જ હશે." જીદ તેની મમ્મી એ આપેલ એ પુસ્તકને ખોલવા ઉતાવળી થઈ રહી હતી.
“તો આપણે પૂજારીના ઘર વિશે જાણી લઈએ!”
માહીએ જીદને પૂછ્યું.
“હા આમને જ પુછી લઈએ."
માહીએ દુકાન પાસે જઈને બંગાળી ભાષામાં. “કોઈ એક પૂજારીનું ઘર બતાવોને."
“અરે કોઈ એક શું. આખી શેરી જ બતાવી દવ.”
અને તેને દુકાનની સામેના વડની સિદ્ધમાં જ આવેલી પહેલી શેરીમાં વળી જવા કહ્યું.
માહી અને જીદ બંને ત્યાં જવા ચાલતા થયાં. લગભગ બધા જ પુજારીને ઘરે ગયા અને તે મંદિરના પુજારી તેમજ મંદિર વિશે પૂછ્યું. પરંતુ કોઈએ તેના વિશે કાંઈ જ જવાબ આપ્યા નહીં. નિરાશ થઈને માહી અને જીદ પાછા જવા નીકળ્યા. લગભગ બપોરનો એક વાગ્યો હતો. તડકો તો બિલકુલ ન હતો પણ જે છેલ્લા પુજારીના ઘરે ગયા. ત્યાં જમવાનું બની ગયું હતું. એના પરથી તેમને અંદાજ આવ્યો. જીદ પણ સાથે થોડો નાસ્તો લાવી હતી. એટલે પહેલા તો બંન્ને એ વડનીચે બેસીને નાસ્તો કર્યો પછી સામેની દુકાને જઈને પાણી પીધું. હજું જવા નીકળતા જ હતા કે પેલો નાના છોકરાના સાથે આવેલી તેની એક બેન બંગાળીમાં બોલી.
“તું કાલે પેલા જંગલવાળા મંદિરે ગયો હતોને.”
માહી ત્યાં જ ઉભી રહી ગઈ. જીદને બંગાળી ભાષા થોડી-થોડી સમજાવવા લાગી હતી. પણ બાળકી શું બોલી તે તેને નહોતું સમજાયું એ બસ માહિની રાહ જોઈ રહી હતી.
જ્યારે તે છોકરાને કાંઈ સંભળાતું ન હતું. એટલે તે બાળકી એ પોતાની પાટીમાં એક અડધો ચંદ્ર દોર્યા. અને પોતે હાથ જોડ્યા, પછી ચાલવાનું દેખાડ્યું. છોકરાએ હામાં માથું હલાવ્યું. એટલે બાળકીએ ચોકલેટ તરફ પોતાની આંગળી કરી. તે છોકરાએ બે ખંભા ઉંચા કરીને ના પાડી. તે જોઈ બાળકીએ દુકાનમાં પડેલી સાવરણી બતાવી અને જેમ સાડી સરખી કરી રહી હોય તેવું નાટક કર્યું. મતલબ તે છોકરાની મમ્મીને કહેવાની વાત કરી રહી હતી. છોકરાએ પોતાના હાથ ઉંચા કરી દર્શાવ્યું કે ટેબલ ખૂબ ઉંચુ છે.
તે જ સમયે માહી તેમની પાસે ગઈ અને બાળકીને બંગાળી ભાષામાં જ કહ્યું. “હું તને દસ ચોકલેટ આપીશ. તું મને તે મંદિર બતાવીશ?"
પહેલાં તો છોકરી કંઈજ નથી બોલતી. થોડીવાર પછી તેને પોતાના હાથ લંબાવ્યા. તેમનું કામ થઈ ગયું.
****
