ક્યારેક આપણે એકલા બેઠા હોઈએ ત્યારે મનમાં એક વિચિત્ર લાગણી ઉદ્ભવે છે – ‘કાશ!’ કાશ મેં એ સમયે તે નિર્ણય લીધો હોત... કાશ મેં મારી લાગણીઓને વ્યક્ત કરી હોત... કાશ હું ડર્યા વગર આગળ વધ્યો હોત! આ ‘કાશ’ નો અર્થ છે – અફસોસ!
અફસોસ એ જીવનની એ કર્કશ હકીકત છે જે આપણને પછતાવાની ભીંતી પાછળ ધકેલી દે છે. જો કે, આ લાગણી માત્ર દુઃખ આપતી નથી, પણ આપણને સમજણ અને નવો દ્રષ્ટિકોણ પણ આપે છે.
જીવનમાં અફસોસ ક્યાંથી જન્મે?
ચૂકાયેલી તકો: અનેકવાર, нашего સંકોચ કે ડરના કારણે અમુક તકને જતી કરીએ છીએ. પછી જીવનમાં એક ક્ષણ આવી પડે છે જ્યાં આપણે વિચારીએ – ‘એ વખતે હા કહી હોત તો શું થાત!’
❝તકો પંખી જેવી હોય છે, જો સમયસર પકડશો નહીં તો ઉડી જશે.❞ – જોન વુડન
સંબંધો અને લાગણીઓ: પ્રેમ, મિત્રતા, પરિવાર – આ સંબંધો જો સાચા સમયે સાચી રીતે ન નિભાવીએ તો પછી પાછળ ફરીને જોતા માત્ર અફસોસ જ રહે છે.
❝જીવન ટૂંકું છે, પ્રેમ વ્યક્ત કરવા માટે રાહ ન જુઓ.❞ – લિયોના લુઇસ
ખોટી પસંદગીઓ: ક્યારેક અમુક નિર્ણયો આપણું આખું ભવિષ્ય બદલી શકે, અને જો એ નિર્ણયો ખોટા નીકળે તો જીવન આખું પસ્તાવામાં પસાર થાય.
❝જીવન એક શાળા છે જ્યાં તમારે તમારી ભૂલોમાંથી શીખવું પડે.❞ – જોહાન વોલ્ફગેંગ વોન ગોથે
સમય ન રોકાય: સમય કોઈની રાહ જુએ નહીં. જો આપણે ધીલા પડી જઈએ, તો જે શક્ય હતું તે પણ અશક્ય બની જાય. પછી માત્ર યાદો અને ‘કાશ’ બચી રહે છે.
❝તમે જે કંઈપણ કરો, તેને હૃદયપૂર્વક કરો. કારણ કે આ જ ક્ષણ ફરીથી નહીં આવે.❞ – શ્રીકૃષ્ણ
અફસોસને બદલી શકીએ?
અફસોસને ટાળો તે માટે:
હંમેશા હિંમતથી નિર્ણય લો – ડર તમને આગળ વધવાથી અટકાવે, પણ સખત નિર્ણય જ જીવન બદલતા હોય છે.
લાગણીઓ વ્યક્ત કરો – પ્રેમ, સન્માન, કે આભાર વ્યક્ત કરવા માટે યોગ્ય સમય કોઈ હોય નહીં, આજે જ કહી દો.
કઠિન સમયને શીખણીઓ માનો – ભૂલોમાંથી શીખીને આગળ વધશો તો પસ્તાવો تکلیف નહીં આપે, પ્રેરણા આપશે.
હાલની ક્ષણ જીવો – ગયા અને આવતા વિશે ઓછું વિચારો, અને આજનો દિવસ સંપૂર્ણ જીવી લો.
આદર્શ વ્યક્તિઓના ઉદાહરણો
મહાન વ્યક્તિઓ પણ જીવનમાં અફસોસ અનુભવે છે, પરંતુ તેમણે તેમના પસ્તાવાને પ્રેરણામાં બદલી નાખ્યું.
અબ્રાહમ લિંકલ્ન: યુએસએના પૂર્વ રાષ્ટ્રપ્રમુખ લિંકલ્ને અનેક ચૂંટણી હારી, નોકરી ગુમાવી, અને પારિવારિક દુઃખનો સામનો કર્યો. પણ તેઓએ હાર ન માની અને આગળ વધતા રહ્યા. જો તેઓ હારીને અફસોસ કરતા બેઠા રહે, તો તેઓ ક્યારેય એક મહાન નેતા બની શક્યા ન હોત.
❝સફળતા એ અંત નથી, નિષ્ફળતા એ મૃત્યુ નથી; તે હિંમતથી આગળ વધવું છે જે મહત્વપૂર્ણ છે.❞ – વિન્સ્ટન ચર્ચિલ
એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામ: ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ અને વિજ્ઞાનીઓમાં એક, કલામ સાહેબે તેમના શૈશવકાળમાં ઘણી મુશ્કેલીઓ જોઈ. તેમ છતાં, તેમણે તેમના સ્વપ્નો પર શ્રદ્ધા રાખી અને મહેનત કરીને દેશ માટે અમૂલ્ય યોગદાન આપ્યું.
❝સપનાઓ એ નથી જે તમે ઉંઘમાં જોતા હો, સપનાઓ એ છે જે તમને ઉંઘવા દેતા નથી.❞ – એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામ
સ્ટીવ જોબ્સ: એપલના સ્થાપક સ્ટીવ જોબ્સને પોતાનું જ બિઝનેસ છોડી દેવું પડ્યું, પણ તેમણે ન રુકીને વધુ મોટા સપનાને સાકાર કર્યું. જો તેઓ માત્ર પસ્તાવામાં જ રહ્યા હોત, તો એપલ આજે જ્યાં છે ત્યાં ન હોત.
❝તમારું સમય સીમિત છે, તેથી તેને બીજાના જીવન જીવીને વેડફશો નહીં.❞ – સ્ટીવ જોબ્સ
નિષ્કર્ષ
અફસોસ એક એવી લાગણી છે જે આપણને શીખવાડી શકે છે કે શું કરવું જોઈએ અને શું ટાળવું જોઈએ. પસ્તાવાની જગ્યાએ, જો આપણે દરેક ક્ષણને યોગ્ય રીતે જીવી શકીએ, તો જીવનમાં ‘কাশ’ નહીં, પરંતુ ‘આભાર’ રહેશે!
