Chapter 1
ભોર પડી રહી હતી. પ્રકાશની પાતળાં જમાવટનાં કિરણો વિંડોની છાણીઓમાંથી અંદર quietly ભરાઈ રહ્યાં હતાં. ઘરમાં અદૃશ્ય ઉંધાળો ફેલાયેલો હતો, પણ રસોડામાં ગેસના નિર્મમ અવાજો વચ્ચે પ્રેરણા ફરી એક સામાન્ય દિવસ જીવી રહી હતી — જેમે રોજની જેમ પોતાને ભૂલી જવાનું શરૂ કરી દીધું હતું.
પ્રેરણા, નામ જેટલું સુંદર – જીવન એટલું જ ગુમસુમ.
એક બાળકની દાજી, એક ઘરની પંખી અને એક પતિની ફરજદાર સાથી – આ બધાં ઢાંકણાંના નીચે એ પોતે ક્યાં હતી એ પ્રશ્ન તેને રોજ ઉજાગર થતો… પણ જવાબ મળે એના પહેલાં ફરી કામમાં વળી જતી.
દૂધ ઉકળતું રહ્યું અને પોતાનાં વિચારો પણ. કાંઈ ઉકળી જતું નહોતું. રોજનાં કામ એના હાથોમાં હતા, પણ મન આખું લાઈફના એ મંચ પર અટકી પડ્યું હતું જ્યાં છેલ્લે એ પોતાને જોવા ગઇ હતી.
મોબાઈલની સ્ક્રીન પર એક નોટિફિકેશન ઝળકી:
"ફેસબુક મેમોરી: તમે આ ફોટો ૬ વર્ષ પહેલા અપલોડ કર્યો હતો."
એક ક્લિક, અને એક સ્મિત. એક જૂની તસવીર. એમાં એ જ હતી – પણ એકદમ અલગ હતી. આંખોમાં ચમક હતી. ચહેરે હળવી હસી હતી, વાળ ખૂલ્લા, પહેરવેશ નમ્ય. College time નો ફોટો હતો. સાથે હતી એની બેસ્ટ ફ્રેન્ડ આનયા. ત્યારે બધું પોતાનું લાગતું હતું – વિચારો, સપનાઓ અને even ભવિષ્ય. આજે બધું કોઈ બીજાનું લાગતું હતું – પોતાની ભાંગે ચલ્લાયેલું.
એમને મનમાં તરત એક પ્રશ્ન ઉઠ્યો –
"શું હું હવે relationships માટે જીવું છું, કે એમાં જીવી પણ રહી છું?"
આ પ્રશ્ન સામાન્ય ન હતો. એ એક હળવો ઠોકર લાગેલો ખૂણો હતો, જેના પાછળ અનેક suppressed લાગણીઓ દફન થયેલી હતી.
- પતિ હંમેશા વ્યસ્ત. એમનો સંબંધ હવે શબ્દોથી વધુ ફરજ ઉપર આધારિત હતો. સાંજના સંવાદ “ભૂખ લાગી છે”, “બાળક સુઈ ગયું?”, “ગેસ ભરાવ્યો?” સુધી જ મર્યાદિત હતા. પ્રેમ હતો પણ હવે તેનો સ્વરૂપ કોઈ સાંજના ટીવી પ્રોગ્રામ જેવુ બની ગયું હતું – રહે છે પણ જીવાતું નથી.
એણે અચાનક સપનામાં પોતાને જોયું. કોઈ અજાણી સ્ત્રી હતી. આંખોમાં થાક અને એક વિચિત્ર શાંતી. એક એવી શાંતી જે બોલતી નહોતી. માત્ર સહન કરતી હતી.
એ દિવસ કંઈ ખાસ ન હતો… પણ અંદર કંઈક બદલાઈ રહેલું હતું. કોઈ ભીતરથી ધીમે ધીમે કહતું હતું –
"તારે તારા માટે જીવવાનું શરુ કરવું પડશે…"
અને એ જ હતી શરૂઆત – એક એવા મુસાફરીની, જ્યાં ‘પ્રેરણા’ ફરીથી પોતાને શોધે છે. જ્યાં સંબંધો તૂટે છે, બાંધવામાં આવે છે, પણ સૌથી મોટી વાત એ થાય છે કે એ પોતાને ફરીથી મેળવે છે
શુક્રવારની સાંજ હતી. દીકરી સ્કૂલના ડ્રૉઈંગ કોણા સુધી રંગવાળી સ્કેચ પેન લઈને રમતી હતી, અને ઘરમાં ટી.વી. પર પતી તરફથી નિશ્ર્ચિત થયેલો ન્યૂઝ ચેનલ બોલતો હતો.
પ્રેરણા રાંધણમાંથી બહાર આવી રહી હતી, પણ અંદરથી તો તવા પર જેવી તપેલી હતી – ધીમે ધીમે ઉકળતી… ધીમે ધીમે પોતાના ઉકળાને સજાવતી રહી હતી.
એમા ત્યાં ફોન વાગ્યો. સ્ક્રીન પર ઝળક્યું – "આનયા 📞"
સાંજ ખૂબ સામાન્ય હતી, પણ આ કૉલ એના માટે અસામાન્ય હતી.
"બસ હોઈ છું તારા વિસ્તારમા... ચાલે કાફે ન જઇએ?"
એક ઘડી એ વિચારમાં પડી ગઈ. કેમ નહિ? ઘર, ઘરકામ, જવાબદારીઓ, નક્કી કરેલા નિયમો વચ્ચે થોડું પોતે પણ જોઈ લે…
---
કાફે નળની સામે જ એક ખૂણો. શાંત, ઓછું ભીડભાડભરેલું, તેમજ કોઈ ઓળખીને ન દેખાય એવી જગ્યા.
આનયા ત્યાં પહેલેથી જ હતી. છટાદાર આંખો, ઓપન માઇન્ડ, અને સંવાદમાં ખૂણેથી પણ સીધા દિલ સુધી પહોંચે તેવી તાકાત.
એમણે ઉડકી જોઈને હસીને કહ્યું:
"તારું ચહેરું જોઈને સમજી શકું છું... તું હજી પણ એ જ છે –પણ ભૂલી ગઈ છે કે તું તારી છે!"
પ્રેરણાને લાગ્યું કે કોઈ એને વાંચી રહ્યું છે. પોતાનું આત્મચિત્ર. પોતાની અંદરનો અવાજ કોઈ બહારથી કહી રહ્યો છે.
આનયા બોલી:
"સંબંધો એ તારી ફરજ નથી, તું જો ગુમ થતી જશે તો કંઈક એવા તાણાવાણા ઊભા થશે કે એ તને જ દબાવી નાખશે."
પ્રેરણાની આંખો ભીની થઈ ગઈ. એની અંદર કંઈક હલનચલન કરતું લાગ્યું. કદાચ આ વાતો એને ઘણી વાર પોતાના અંદરથી પણ આવી હતી – પણ આજે બીજાની સામે સાંભળવી એ વસવસાટ જેવી લાગણી હતી.
"મને લાગતું હતું કે હું ઘરની શાંતિ છું,"
પ્રેરણાએ કહ્યું.
"પણ હવે એવું લાગે છે કે હું ઘર માટે શાંત બની ગઈ છું – પોતાને ભૂલીને…"
આનયાએ હાથ પકડ્યો. એકદમ દબાણ વગર.
"તારા માટે જીવવાનો અવકાશ તું એ જ ઘરમાં શોધી શકે છે. સંબંધ તને બાંધવા માટે નથી, તને ઉઘાડવા માટે છે."
એ સાંજની વાતો એમની જિંદગી માટે શરૂઆત બની.
પ્રેરણાએ સૌપ્રથમવાર કોઈને પોતાની અસલ લાગણી શબ્દોમાં કહી હતી.
એમણે જ્યારે કાફેમાંથી નીકળતા કહ્યું –
"તને મળીને એવું લાગ્યું કે હું ફરીથી મને મળી."
