-1-
પ્રેમ – એ શબ્દ જેટલો સરળ લાગે છે, તેટલો જ તે જીવનમાં ઊંડો અને અનંત અર્થ ધરાવે છે. પ્રેમ કોઈ એક સંબંધમાં બંધાયેલું નથી, તે તો દરેક ધબકારમાં વસેલું એક અનુભૂતિ છે. જ્યારે હૃદયમાં પ્રેમ જન્મે છે, ત્યારે દુનિયા નવી લાગે છે, દરેક દુઃખમાં પણ મધુરતા આવે છે અને દરેક ક્ષણમાં કોઈ અદૃશ્ય જાદૂ પ્રસરી જાય છે.
આ કવિતા “પ્રેમ – એક જાદૂઈ અનુભવ” એ એ જ જાદૂનો આલાપ છે. અહીં પ્રેમ ક્યારેક સપનાની દુનિયા બને છે, ક્યારેક ખામોશીનું સંગીત, તો ક્યારેક વિશ્વાસનો દીવો. એ પ્રેમ જે દુઃખને આનંદમાં ફેરવે છે, આંસુઓને સ્મિતમાં ઢાળે છે અને જીવનને અર્થપૂર્ણ બનાવી દે છે.
કવિતામાં પ્રેમ માત્ર રોમેન્ટિક લાગણી નહીં, પણ જીવનનો અસ્તિત્વ અને સૌંદર્ય તરીકે ઝળહળે છે. એ કહે છે કે સાચો પ્રેમ એ જ છે જે સ્વાર્થ વિના વહે છે, જે દિલથી બોલાય છે અને જે અનુભવાય છે — કારણ કે અંતે પ્રેમ જ છે જે જીવનને જાદૂઈ બનાવે છે.
પ્રેમ – એક જાદૂઈ અનુભવ
પ્રેમ એક હસીન પળ છે,
જેને જીવવાની હિંમત જોઈએ,
પ્રેમ એક સપનાની દુનિયા છે,
જેમાં રંગ ભરી શકે એવો સાથી જોઈએ.
પ્રેમ એક વિશ્વાસ છે,
જે હાથ પકડીને જીવનભર ચાલે છે,
પ્રેમ એક ખામોશી છે,
જેને આંખો વાંચી શકે છે.
પ્રેમ એ જાદુ છે,
જે દુઃખને આનંદમાં ફેરવી દે છે,
સાધારણને સુંદર બનાવી દે છે,
અને આંસુઓને સ્મિતમાં ઢાળી દે છે.
પ્રેમ એક દીવાનગી છે,
જેમાં ખુદને ભૂલી જવાની મસ્તી છે,
પ્રેમ એક હીરો છે,
જેની કીમત સમજવાની નજર જોઈએ.
પ્રેમ એ ભાષા છે,
જે હૃદયથી હૃદય સુધી બોલાય છે,
પ્રેમ એ જવાબ છે,
જેને દરેક આત્મા શોધે છે.
પ્રેમ જ જીવન છે,
જેને અપનાવવાનો સંકલ્પ જોઈએ,
પ્રેમ જ જાદૂ છે,
જેને અનુભવો તો સદાકાળ બની રહે છે.
-2-
પ્રેમ જ્યારે હૃદયની ઊંડાઈથી જન્મે છે, ત્યારે તે માત્ર લાગણી નહીં, પરંતુ પૂજા બની જાય છે. આ કવિતામાં પ્રેમનો એ જ આધ્યાત્મિક અને અનંત રૂપ ઝળહળે છે — જ્યાં પ્રેમી માટે પ્રેમિકા માત્ર માનવી નહીં, પરંતુ ઈશ્વરી સમાન ઉપાસના છે.
“હું તને ચાહું હૃદય–પ્રાણથી” કવિતા એ શુદ્ધ, નિર્દોષ અને આત્મીય પ્રેમનું ગાન છે. અહીં પ્રેમ કોઈ ઈચ્છા કે સ્વાર્થથી ભરેલો નથી; એ તો એક અર્પણ છે — જીવનની દરેક ધબકાર, દરેક શ્વાસ, દરેક પ્રાર્થના રૂપે વ્યક્ત થતો.
કવિ પોતાના પ્રેમને ભક્તિ અને વિશ્વાસના મિશ્રણ રૂપે અનુભવે છે. તું જ છે જગત, તું જ આનંદ – આ પંક્તિઓ પ્રેમની સર્વોચ્ચ તીવ્રતા બતાવે છે, જ્યાં પ્રિયાનો અસ્તિત્વ ઈશ્વર જેટલો અવિભાજ્ય બને છે.
આ કવિતા પ્રેમની એ પરિપૂર્ણ સ્થિતિ વ્યક્ત કરે છે જ્યાં હૃદય અને આત્મા એક થઈ જાય છે — અને પ્રેમ માત્ર સંબંધ નહીં, પરંતુ જીવનની અવિનાશી પ્રાર્થના બની જાય છે.
હું તને ચાહું હૃદય-પ્રાણથી,
તું છવાઈ ગઈ છે આકાશ સમાનથી.
સપનામાં તારો ચહેરો ઝળહળે,
જાગું ત્યારે પણ મનમાં તું મળે.
દિલ નું ધબકતું મંદિર તારા નામે,
કાશી સમું પવિત્ર તું મારા ઘામે.
તું કદી ન જતી દૂર હૃદયમાંથી,
તું જ ઈશ્વરી, વંદના મારી વાણીથી.
આંખ ખૂલે કે સ્વપ્ને વહી જાય,
દર પળે તારી યાદ જ મનમાં છવાય.
હાથમાં હાથ લઈ કદી ન છૂટશું,
રબની કસમે લઈ સદા સાથે ચાલશું.
પ્રેમ તારો એ વિશ્વાસ અખંડ,
તું જ છે મારું જગત, તું જ છે આનંદ.
-3-
પ્રેમ અને વિશ્વાસ જ્યારે એકસાથે કોઈ સંબંધમાં વસે, ત્યારે એ બંધન સામાન્ય રહેતું નથી — એ એક આત્મિક એકતાનો અહેસાસ બની જાય છે. આ કવિતા એ જ અનોખા, શુદ્ધ અને અધ્યાત્મિક પ્રેમની વાત કરે છે, જ્યાં શબ્દોનું સ્થાન આંખોની શાંતિભરી ભાષા લે છે, અને જ્યાં લાગણીઓની ઊંડાઈ દરેક શ્વાસમાં વહેતી રહે છે.
અહીં પ્રેમ કોઈ દેખાવ કે વચનની સીમામાં બંધાયેલો નથી; એ તો નિશબ્દ સમર્પણ છે — “હું” અને “તું”ને વિલિન કરીને ફક્ત “અમે”નું અસ્તિત્વ સર્જે છે. એ સંબંધમાં કોઈ શરતો નથી, કોઈ દાવપેચ નથી, ફક્ત વિશ્વાસ અને આત્માનો સંગમ છે.
કવિતા પ્રેમને ભાવના તરીકે નહીં, પણ જીવનના આધાર રૂપે વ્યક્ત કરે છે — જ્યાં પ્રેમ માત્ર અનુભવાય છે, સમજાતો નથી; કહેવામાં નહીં, જીવી લેવામાં આવે છે. “એ છે આત્માનો અગાધ અહેસાસ” — આ અંતિમ પંક્તિ પ્રેમને તેના સર્વોચ્ચ સ્વરૂપમાં ઉંચકીને બતાવે છે, જે ત્યાં પહોંચે છે જ્યાં પ્રેમ અને પ્રાર્થના એક થઈ જાય છે.
જે સંબંધમાં પ્રેમ ને વિશ્વાસ વસે,
અહેસાસો ત્યાં ઊંડાં નિવાસ કરે,
એ તંત્રમાં બીજું કંઈ નહિ ભાવે,
એ લાગણીઓ અનોખી અધીર રહે.
ન હોય વધુ અહીં વાણી વિખેરી,
ન હોઈ રંગીન વચનની ઘેરી,
ફક્ત આંખોની શાંતિભરી ભાષા,
કહે દેખાતું મારી પણ તારી ચાહના.
એ સંબંધમાં છાંયો પણ શિથિલ લાગે,
હળવો લાગે એ વ્યવહાર,
દિલ થી દિલ ને જોડતું છે,
બસ શ્વાસનું પુલ એ ધરતો સાથ.
અહીં નથી વ્યાખ્યા, નહિ શરતોના બાંધણ,
જ્યાં 'હું' ને 'તું' રહે હંમેશા બહાર,
બસ 'અમે' નું જીવન ગીત ગાતા રહે,
પ્રેમ બને છે જીવ સાથેનો આધાર.
એ રીતે જ્યારે કોઈ જીવમાં વસે,
બીજું હાજર હોય તો અપરાધ જણાય,
એ પ્રેમ નથી, ફક્ત ભાવનો પ્રવાહ,
એ છે આત્માનો અગાધ અહેસાસ.
-4-
જીવન ક્યારેક નિયમો, જવાબદારીઓ અને બંધનોની જાળમાં એવું બંધાઈ જાય છે કે મનનો પંખી ઉડવાનું જ ભૂલી જાય. દરેક મનુષ્યની અંદર એક બેફામ, સ્વતંત્ર અને સ્વપ્નીલ આત્મા વસે છે – જે નિયમોથી નહીં, પણ અનુભૂતિથી જીવવા માંગે છે. એ આત્માને જો થોડો સમય “આવારગી”નો મળે — એટલે કે, મુક્ત વિચારો અને નિર્દોષ ભટકણનો — તો જ જીવનમાં નવી રંગત અને સજીવતા ઉમરે છે.
આ કવિતા એ જ “આવારગી”નો ગીત છે — જ્યાં રસ્તાઓની ધૂળ પણ મિત્ર બની જાય છે, અને ખુલ્લા આકાશમાં મનનું પંખી પોતાનો સ્વર શોધે છે. એ કહે છે કે થોડી બેફામ ચાલ, થોડું બંધનથી પર જીવન, એ જ તો સાચી તાજગી છે. અહીં આવારગી કોઈ ભટકાવ નહીં, પરંતુ આત્માની મુક્તિ છે — જ્યાં મન બંધનોથી પર જઈને ફરી એક વાર જીવવાનું શીખે છે.
“આવારગીનો રંગ” એ જીવનની એ સફર છે, જ્યાં દરેક પગલે સ્વતંત્રતાનો આનંદ અને અનાહદ ખુશીની ઝીલ છે.
થોડીક આવારગીનો રંગ ચડે,
જિંદગીમાં જાણે નવું પડે.
રસ્તાઓની ધૂળ, ખુલ્લું આકાશ,
મનનું પંખી ગાય નવું રાગ.
કેદની ઝાંઝર બાંધી રાખે,
સપનાંને પણ દબાવી નાખે.
છૂટે પગ જ્યાં રોકાય નહીં,
એવી ચાલે જીવન ઝૂમે સહી.
ના બંધનની દીવાલો રહે,
ના મનમાં કોઈ વિશાદ રહે.
આવારગીનો એક જ નશો,
પંખી ફરી ઊડે, ભૂલે ન કશો.
જીવન એટલે બેફામ રાહ,
જ્યાં ખુશીનો રંગ ચડે અનાહ.
થોડીક આવારગી જરૂરી બને,
પંખીનું દિલ ફરી ઊડતું રહે.