मुंबईच्या धकाधकीच्या दादर स्टेशनजवळ, जिथे माणसांच्या आणि लोकलच्या गर्दीने कधीही थांबायचं नाव घेत नाही, तिथे बंडूभाई नावाचा एक माणूस आपली छोटीशी वडापावची गाडी लावायचा. बंडूभाईंचा वडापाव फक्त गरमागरम आणि चटपटीत नव्हता, तर तो बोलका होता. होय, तुम्ही बरोबर ऐकलंत, बोलका! म्हणजे, तो वडापाव खाल्ल्यावर तुमच्या मनातले गुप्त विचार बंडूभाईंना लगेच कळायचे आणि ते त्यावरुन अशी काही भन्नाट प्रतिक्रिया द्यायचे की समोरच्याला हसू आवरायचं नाही, कधीकधी धक्का बसायचा, तर कधी आयुष्यच बदलून जायचं!
बंडूभाई दिसायला साधेच होते. तेलकट टी-शर्ट, डोक्याला लाल रुमाल आणि चेहऱ्यावर कायम एक खोडकर हसू. पण त्यांच्या डोळ्यात एक वेगळीच चमक होती. त्यांच्या गाडीवर नेहमीच प्रचंड गर्दी असायची. लोक केवळ वडापाव खाण्यासाठी नाही, तर बंडूभाईंच्या 'मनातल्या भेंड्या' ऐकण्यासाठी आणि त्यांच्या जादुई वडापावचा अनुभव घेण्यासाठी यायचे.
बंडूभाईंना ही शक्ती कशी मिळाली, हा एक मोठा प्रश्न होता. लोक अनेक तर्क लावायचे. कोणी म्हणायचं, "अहो, त्यांनी सिद्धिविनायकाच्या प्रसादामधलं बटाट्याचं वाटप खाल्लं असेल." तर कोणी म्हणायचं, "एके दिवशी वडा बनवताना त्यांच्या तेलाच्या कढईत एक उल्कापात झाला होता, तेव्हापासून हे सुरु झालं!"
पण बंडूभाईंच्या मते, ही शक्ती त्यांना त्यांच्या आजोबांकडून मिळाली होती. त्यांचे आजोबा एका गावात भिशीचे हिशोब करत असत आणि त्यांना लोकांच्या मनातल्या कर्जबाजारीच्या चिंता अचूक कळायच्या. एकदा पावसात त्यांच्या आजोबांनी एका भुकेल्या साधूला वडापाव खायला दिला. साधूने प्रसन्न होऊन त्यांना एक गुप्त 'बटाटा मसाला' दिला आणि सांगितलं, "हा मसाला ज्या वड्याला लागेल, तो वडा मनातले बोलू लागेल!" बंडूभाईंनी तो मसाला जपून ठेवला होता आणि तोच त्यांच्या वडापावचा आत्मा होता.
त्यांना ही शक्ती पहिल्यांदा कधी जाणवली, हे आठवतं. एका तरुणीने त्यांचा वडापाव खाल्ला आणि मनात विचार केला, "बापरे, या वडापावने तर डाएटची वाट लावली!" बंडूभाई लगेच हसले आणि म्हणाले, "पोरी, डाएट आज नाही, उद्या कर. आधी आयुष्याचा स्वाद घे!" ती तरुणी थक्क झाली. तेव्हापासून बंडूभाईंना कळलं की त्यांच्या वडापावमध्ये काहीतरी विशेष आहे.
बंडूभाईंच्या गाडीवर येणारे ग्राहक एक से बढकर एक असायचे आणि त्यांचे विचार तर त्याहून मजेदार!
एकदा एक सरकारी बाबू त्यांच्या गाडीवर आले. त्यांनी वडापावचा पहिला घास घेतला आणि मनात विचार केला, "आज कामावर जायला उशीर झालाय, पण बॉसला काहीतरी नवीन कारण सांगावं लागेल. जुनं 'ट्रॅफिक जॅम'चं कारण आता बोरिंग झालंय."
बंडूभाईंनी लगेच हसून म्हटले, "अहो साहेब, आज 'लोकलमध्ये शहामृग घुसला होता' असं सांगा. बॉसलाही हसू येईल आणि तुम्हालाही सुट्टी मिळेल!" बाबू गोंधळून गेले, त्यांना हसू आवरवेना.
एका कॉलेजमधील विद्यार्थ्याने वडापाव खाल्ला. त्याच्या मनात विचार होता, "उद्या एक्झाम आहे, पण मी अजून एकही पान वाचलं नाहीये. देवा, मला पास कर!"
बंडूभाईंनी डोळे मिचकावले आणि म्हणाले, "पक्या, वडापाव खाताना देवाला त्रास देऊ नकोस. आता खा हा वडा, आणि सरळ लायब्ररीत जा. 'पुस्तकी कीडा' हो, 'वड्याची कीडा' नको!" पक्या खजिल होऊन हसला आणि थेट लायब्ररीच्या दिशेने धावला.
एकदा एका नवविवाहित जोडप्याला बंडूभाईंच्या वडापावने गोंधळात पाडले. नवऱ्याच्या मनात विचार होता, "आज बायकोला कसं खूश करू? मागच्या महिन्यात गिफ्ट दिलं नाहीये." तर बायकोच्या मनात विचार होता, "आज याला कसं ओरडू? मला अजून नवीन साडी मिळाली नाहीये!"
बंडूभाई हसले आणि दोघांकडे बघून म्हणाले, "अहो, नातं म्हणजे वडापावसारखंच आहे. कधी तिखट चटणी, कधी गोड चटणी. एकमेकांचा विचार करा, म्हणजे आयुष्य 'मस्त क्रिस्पी' राहील!" जोडपं लाजलं आणि हसू लागलं.
बंडूभाईंच्या या शक्तीमुळे अनेक मजेदार गोंधळ व्हायचे.
एकदा एका 'स्मार्टफोन एडिक्ट' तरुणाने वडापाव खाल्ला आणि मनात विचार केला, "आता लगेच इन्स्टाग्रामवर रील टाकायची!" बंडूभाई लगेच म्हणाले, "अरे बाळा, आधी वडापाव खा, मग रील बनव. नाहीतर तुझ्या रीलमध्ये 'भूक लागलीये' असं दिसेल!" तो तरुण लाजला आणि त्याने फोन बाजूला ठेवला.
एकाने बंडूभाईंना लॉटरीचे नंबर विचारले. बंडूभाई हसले आणि म्हणाले, "दादा, जर मला लॉटरीचे नंबर कळले असते, तर मी इथे वडापाव विकत बसलो असतो का? मी तर थेट मुंबईचा 'अंबानी' झालो असतो!"
एकदा काही टोळक्यांनी बंडूभाईंना धमकावून त्यांची शक्ती वापरून घेण्याचा प्रयत्न केला. पण बंडूभाईंनी त्यांच्या मनातील 'चोरटे विचार' वाचले आणि त्यांना असा काही खमंग सल्ला दिला की ते टोळकं तिथून पळून गेलं. "अहो दादा, दुसऱ्याच्या मनात डोकवण्यापेक्षा स्वतःच्या मनात डोकावा. तिथे तुम्हाला 'वडापाव' पेक्षाही मोठा खजिना सापडेल!"
बंडूभाईंनी कधीही आपल्या शक्तीचा गैरवापर केला नाही. त्यांना माहित होतं की, त्यांची शक्ती ही लोकांची सेवा करण्यासाठी आणि त्यांना आनंद देण्यासाठी आहे. ते लोकांना त्यांच्याच विचारांवरून हसवायचे, त्यांना हलकाफुलका सल्ला द्यायचे आणि त्यांना आयुष्याकडे सकारात्मक दृष्टीने बघायला शिकवायचे.
काळ पुढे सरकत होता. बंडूभाईंचा 'बोलका वडापाव' मुंबईची एक ओळख बनला होता. दूरदूरवरून लोक त्यांच्याकडे यायचे. परदेशी पर्यटकही त्यांच्याकडे येऊन वडापाव खायचे आणि बंडूभाईंच्या प्रतिक्रिया ऐकून थक्क व्हायचे. एका मोठ्या वृत्तवाहिनीने त्यांच्यावर एक माहितीपट बनवला.
बंडूभाईंना लोकांनी अनेकदा विचारले, "बंडूभाई, तुम्ही लोकांच्या मनातलं कसं वाचता? ही जादू कशी करता?"
ते फक्त हसायचे आणि म्हणायचे, "अहो, जादू नाहीये ही. माणसाचं मन हे बटाट्यासारखं असतं. त्याला चांगला मसाला लावला आणि योग्य तेलात तळलं की ते मनातले विचार बाहेर येतात. आणि मी तर फक्त त्या विचारांवर थोडं मीठ-मिरची लावतो, म्हणजे लोकांना ते पचायला सोपं जातं!"
त्यांच्यासाठी वडापाव बनवणे हे फक्त एक काम नव्हते, ती एक कला होती, एक संवाद होता. ते लोकांना शिकवायचे की, आयुष्यात कितीही गडबड असली तरी, एक क्षण थांबून स्वतःच्या मनाचे ऐकणे किती महत्त्वाचे आहे. आपले विचार कसे असतात, आणि आपण त्यांना सकारात्मक कसे ठेवू शकतो, हे ते वडापावच्या माध्यमातून सांगायचे.
बंडूभाई आजही त्यांच्या नाक्यावर बसून वडापाव विकतात. त्यांच्या डोळ्यात आजही तीच चमक आहे आणि ओठांवर तेच खोडकर हसू. लोक त्यांच्याकडे येतात, वडापाव खातात आणि त्यांच्या मनातले विचार त्याला कळतात. बंडूभाई त्यांना त्यांच्याच विचारांवरून काहीतरी मजेशीर प्रतिक्रिया देतात आणि लोकांना हसून, विचारात पाडून, कधीकधी एक नवीन दृष्टी देऊन पाठवून देतात.
कारण बंडूभाईंचा वडापाव हा फक्त पोट भरणारा वडापाव नव्हता, तो मनालाही विचार करायला लावणारा, हसवायला लावणारा आणि कधीकधी आयुष्य बदलणारा 'बोलका वडापाव' होता.
