વર્ષો પહેલાં, જ્યારે દેશ આઝાદ થયો અને રજવાડાઓ વિલીન થઈ ગયા, ત્યારે યમુનાગઢના રાજગુરુ પરિવારે પણ રાજમહેલ ખાલી કરવું પડ્યું. આ પરિવાર ચાર-પાંચ ભાઈઓ, તેમની વહુઓ, બાળકો અને માતા-પિતા સહિત ઘણો મોટો હતો. મહેલ છોડી દીધા પછી, હવે તેમને ભાડે રહેવું ફરજિયાત બન્યું.
કેટલાક દિવસોની શોધખોળ પછી, એક મકાન મળ્યું. મકાન જૂનું અને ભયજનક લાગતું. પારસલ મકાનમાં ઘણાં વર્ષોથી કોઈ રહ્યો ન હતો. પરિવારના કેટલાક સભ્યો ત્યાં જવાની ના પાડતા હતા, પણ મજબૂરીએ બધાને ત્યાં રહેવા દબાવી દીધા. જેમ જેમ ઘરના સામાન ગોઠવાતો ગયો, તેમ તેમ ઘરની શૂન્યતા અને શાંત વાતાવરણ વધુ ગાઢ થવા લાગ્યું.સપનામાં રહસ્યમય ચેતવણી
રાત્રે, કરુણાશંકર નામના એક ભાઈને અજોડ સપનું આવ્યું. એક લાંબી દાઢીવાળો શીખ પુરુષ તેની સામે ઊભો હતો.
"તમે અહીંથી તરત જ નીકળી જાવ," શીખે કહ્યું.
"અત્યારે આટલા બધા લોકો સાથે હું ક્યાં જઈ શકું?" કરુણાશંકરે પૂછ્યું. "બીજું મકાન ન મળે ત્યાં સુધી અમને અહીં રહેવા દો."
"હું તને રોકતો નથી," શીખે જવાબ આપ્યો, "પણ એક શરત છે. ગેલેરી તરફ કોઈ નહિ જાય. એ મારી જગ્યા છે. જો કોઈ ત્યાં જશે, તો તેને હેરાનગતિ સહન કરવી પડશે."
કરુણાશંકર સપનામાંથી જાગી ગયો. તેના મસ્તિષ્કમાં એ શીખના શબ્દો ગુંજી રહ્યા. તેણે સવારે જ ઘરના બધાને આ સપનાની વાત કહી અને ચેતવી દીધા કે કોઈ પણ ગેલેરીમાં નહિ જાય.અજાણ્યો ખતરો
કેટલાક દિવસો સુધી બધાએ એ વાતનું પાલન કર્યું. પરંતુ એક દિવસ, કરુણાશંકરની પત્ની પાર્વતી ઘરના કામથી ખૂબ થાકી ગઈ હતી. બપોરે જ્યારે ઘરના બધા સભ્યો પોતાની ધંધાઓમાં વ્યસ્ત હતા, ત્યારે તેણે થોડીક ક્ષણ આરામ લેવા માટે ગેલેરીમાં પથારી પાથરી. ત્યાં તડકો હળવો પણ શીતળ લાગતો હતો, જે તેને ખૂબ શાંતિપ્રદ લાગ્યો.
જેમજેમ તે ઊંઘી ગઈ, તેમતેમ હવાના વંટોળો ગેલેરીમાં વહેવા લાગ્યા. મકાનની દીવાલો ધીમે ધીમે ખરખરવા લાગી. બહારથી કંઈક અજાણ્યા અવાજો આવતા હતા, પણ પાર્વતી ઊંઘમાં જ હતી.
સાંજે, જ્યારે કરુણાશંકર ઘેર આવ્યો, ત્યારે પાર્વતી ખરાબ હાલતમાં મળી. તેનું શરીર ઠંડું પડતું હતું, આંખો ખુલ્લી પણ નિર્જીવ લાગી રહી હતી. વાતાવરણમાં એક અજાણી ભયજનક શૂન્યતા છવાઈ ગઈ હતી.
"આ શું થઈ ગયું?" પરિવારના લોકો ચિંતામાં પડી ગયા. પાર્વતી બોલતી નહોતી, ખાવા-પીવાથી દૂર રહી. તે ખટિયામાન થઈ ગઈ. દિવસો વીતી ગયા, પણ તેનો સ્વભાવ એકદમ બદલાઈ ગયો. તે એકલો રહેવા માંડતી, કેટલાક વખત તો તે પોતાનો અવાજ પણ બદલતી, જે કોઈક અજાણ્યા સ્ત્રીના અવાજ જેવો લાગતો.ધાર્મિક સહારો અને વાસ્તવિકતા
આ સ્થિતિ જોઈ, કરુણાશંકરે ગામના પૂજારી પાસે જઈને બધી વાત કરી. પૂજારીએ તેને સલાહ આપી, "તારે ગેલેરી પાસે સૂવું જોઈએ. તને જવાબ મળશે."
આ રાત્રે, કરુણાશંકર ગેલેરી પાસે સૂતો. અર્ધરાત્રે, તે ફરી એકવાર એ જ શીખ પુરુષને પોતાના સપનામાં જોતા જાગ્યો.
"તારી પત્ની પર એક વર્ષો જૂની ચુડેલ વળગી છે," શીખે કહ્યું, "તે ગેલેરીમાં કેદ છે. હું વર્ષોથી અહીં હવન અને પ્રાર્થનાથી તેને રોકી રાખી છે. જો હું અહીંથી જઈશ, તો તે મુક્ત થઈ જશે."
"મારી પત્નીને ઠીક કરી દો!" કરુણાશંકરે વિનંતી કરી.
"તમે બે દિવસમાં આ મકાન ખાલી કરો," શીખે કહ્યું, "તારી પત્ની સાજી થઈ જશે."અંતિમ નિર્ણય
બીજાં જ દિવસે, કરુણાશંકરે તુરંત નવું મકાન શોધવાનું શરૂ કર્યું. પરિવારના કેટલાક સભ્યોને આ વાત પર વિશ્વાસ ન હતો, પણ તેણે આ નિર્ણય લીધો કે મકાન છોડી દેવું જ યોગ્ય છે.
જેમ જેમ પરિવાર નવું મકાન શોધવા લાગ્યો, તેમતેમ પાર્વતીની તબિયત ધીરે-ધીરે સુધરવા લાગી. જે પીડા અને વ્યથા તેને પડી હતી, તે હવે ઓછી થવા લાગી.
જ્યારે આખરે પરિવાર નવું મકાન છોડીને ચાલ્યો ગયો, ત્યારે કરુણાશંકરે છેલ્લીવાર પાછળ ફરીને એ મકાન જોયું. એ મકાન આજે પણ ત્યાંજ હતું, પણ હવે એને જોઈને એક અજાણી શાંતિ અને એક ભય ભેગા મળતા હતા.
કરુણાશંકર વિચારી રહ્યો હતો— શું ભવિષ્યમાં ફરી આવું કશુંક થશે? કે આ બસ એક અનોખી ઘટના હતી?