એકતામાં બળ છે
એક વખત હાથની પાંચેય આંગળીઓ વચ્ચે ઝઘડો થયો. બધી આંગળીઓ પોતાને એકબીજા કરતાં મોટી સાબિત કરવા મથતી હતી. અંગૂઠો બોલ્યો, "હું સૌથી મોટો છું!" તેની બાજુની આંગળીએ કહ્યું, "ના, હું સૌથી મોટી છું!"
આમ, દરેક આંગળી પોતાને સૌથી શ્રેષ્ઠ સાબિત કરવા લાગી. ઘણી દલીલો પછી પણ જ્યારે કોઈ નિર્ણય ન થયો, ત્યારે તેઓ બધાં ન્યાયાલયમાં ગયાં.
ન્યાયાધીશે આખી વાત સાંભળી અને પાંચેય આંગળીઓને કહ્યું, "તમે સાબિત કરો કે તમે કેવી રીતે સૌથી મોટાં છો?"
અંગૂઠો ગર્વથી બોલ્યો, "હું સૌથી વધુ શિક્ષિત છું, કારણ કે લોકો મારો ઉપયોગ હસ્તાક્ષરની જગ્યાએ કરે છે!"
બાજુની આંગળીએ તરત જ કહ્યું, "લોકો મારો ઉપયોગ વ્યક્તિની ઓળખ માટે કરે છે, તો હું સૌથી મહત્વની!"
તેની બાજુની આંગળીએ ડંફાસ મારતાં કહ્યું, "તમે મને નથી નાપ્યા, નહીં તો હું જ સૌથી લાંબી હોત!"
ચોથી આંગળીએ ગર્વથી જાહેર કર્યું, "હું સૌથી ધનિક છું, કારણ કે લોકો હીરા, જવાહરાત અને વીંટીઓ મારામાં જ પહેરે છે!" આમ, દરેકે પોતપોતાની વખાણ કર્યા.
ન્યાયાધીશે હવે એક રસગુલ્લો મંગાવ્યો અને અંગૂઠાને કહ્યું, "આને ઉપાડો!" અંગૂઠાએ ખૂબ જોર લગાવ્યું, પણ રસગુલ્લો ન ઉપડ્યો. પછી એક પછી એક બધી આંગળીઓએ પ્રયાસ કર્યો, પણ બધાં નિષ્ફળ ગયાં. રસગુલ્લો લપસણો હતો, અને કોઈ એકલું તેને ઉપાડી ન શક્યું. અંતે, ન્યાયાધીશે બધાને એકસાથે મળીને રસગુલ્લો ઉપાડવાનો આદેશ આપ્યો. બસ, ઝટપટ બધી આંગળીઓએ એકબીજાને ટેકો આપ્યો, અને રસગુલ્લો સરળતાથી ઉપડી ગયો.
ન્યાયાધીશે નિર્ણય સંભળાવ્યો, "તમે બધાં એકબીજા વિના અધૂરાં છો. એકલાં રહીને તમારી શક્તિનું કોઈ મૂલ્ય નથી, પણ એકસાથે મળીને તમે કઠિનમાં કઠિન કામ પણ સરળતાથી કરી શકો છો!"
મિત્રો, આ વાર્તાનો સાર એ છે કે એકતામાં બળ છે. હિન્દી માં કહેવત છે "एक अकेला चना भाड़ नहीं फोड़ सकता" એકલો ચણો ક્યારેય ભાડ (ચણાચણા ફોડવાની ભઠી) નથી ફોડી શકતો.
"यथा ह्येकेन चक्रेण न रथस्य गतिर्भवेत्।
एवं पुरुषकारेण विना दैवं न सिध्यति॥"
"જેમ એક પૈડાથી રથ નથી ચાલતો, તેમ પુરુષાર્થ વિના ભાગ્ય પણ સફળ નથી થતું."
"संघे शक्तिः कलौ युगे" ભગવાન વ્યાસ.
કુળ ની તાકાત
જંગલના ગાઢ રાજમાં એક વખત ગરુડ અને ગરુડી વચ્ચે ઝઘડો થયો. ગરુડી ગર્વથી બોલી: “આપણા બચ્ચાં આકાશમાં ઊંચે ઉડે અને સાપની ફેણ ચટકારે, એ મારા દૂધનો પ્રભાવ છે!”
ગરુડે હસીને કહ્યું: “અરે, એ તો આપણી ગરુડજાતની ખાનદાની અને વંશની શક્તિ છે! દૂધનો શો સંબંધ?”
આ વાતનો નિર્ણય કરવા, એક દિવસ ગરુડે એક ચીલનું નાનું બચ્ચું લાવીને ગરુડીને કહ્યું: “જો તારા દૂધમાં એટલી તાકાત હોય, તો આ ચીલના બચ્ચાને ઉછેરીને ગરુડ જેવું બનાવ!”
ગરુડીએ ચીલના બચ્ચાને પોતાના બચ્ચાની જેમ ઉછેરવાનું શરૂ કર્યું. તે દિવસ-રાત ચીલના બચ્ચાને ધવડાવતી, જ્યારે પોતાનું બચ્ચું ભૂખ્યું રહે. એક વર્ષ પછી, ચીલનું બચ્ચું એટલું મોટું થયું કે જાણે આકાશ ગળી જાય! દરેક પક્ષીઓ પર તે રોફ જમાવે, અને ગરુડીનું હૃદય ગજગજ ફૂલે.
જોકે, ગરુડનું બચ્ચું દૂધની તાણને કારણે નબળું રહ્યું. તેની પાંખો પર પૂરા પીંછા ન આવ્યા, અને તે નિર્બળ દેખાતું.
એક દિવસ ગરુડે મોકો જોઈને ગરુડીને કહ્યું: “આજે એક ઝેરીલો સાપ જંગલમાં ફરે છે. જો તારા ચીલના બચ્ચામાં તાકાત હોય, તો તેને કહે કે સાપને પકડે!”
ગરુડીએ ચીલના બચ્ચાને બિરદાવ્યું: “જા, મારા દૂધની લાજ રાખ! એ સાપને ચપટીમાં ઝડપ!”
ચીલનું બચ્ચું તો પવનની જેમ ઊડ્યું. સાપની આસપાસ ચક્કર લગાવ્યાં, વિચાર્યું કે ક્યાંથી હુમલો કરવો? આખરે તેણે સાપની પૂંછડી પકડી. પણ સાપે ઝટકો મારીને ચીલના બચ્ચાને હવામાં ફંગોળ્યું. બચ્ચું ધડામ કરતું જમીન પર પટકાયું, અને એટલું ચોંટી ગયું કે ઉખાડવું પડ્યું.
ગરુડે પોતાના નબળા બચ્ચાને હાકલ કરી. લથડીયાં ખાતું ગરુડનું બચ્ચું ઊભું થયું. પાંખો ઝટકી, તેણે એક જ ઝપટમાં સાપની ગરદન પકડી. બે જ મિનિટમાં સાપનો ખેલ ખલાસ થયો, અને તે નિશ્ચેષ્ટ પડ્યો.
ગરુડી આશ્ચર્યથી જોતી રહી. ગરુડે હસીને કહ્યું: “દૂધ કરતાં કૂળમાં તાકાત છુપાયેલી છે!”
“જેના ઘેર ગરુડ ન હોય, અને જંગલમાં સાપ ફરે;
પછી વયની વાત વિના, બચ્ચું સીધું ફેણ પર ઝપટે.”
જો ઘરમાં ગરુડ જેવું બળ ન હોય અને જંગલમાં સાપ આવે, તો ઉંમરની ચિંતા કર્યા વિના ગરુડનું બચ્ચું સીધું સાપની ફેણ પર હુમલો કરે.
