સ્વર્ગ અહીં છે - નરક અહીં છે
"સ્વર્ગે નર્કે ચ પકવિ: પાદાક્રમણમેધસ: |
યઃ સત્યં પ્રીતમં ચાણે ન કાંપે ન જ ડહાતિ ||"
અર્થ:
"સ્વર્ગ અને નર્કના પ્રવાસ માટે ચિંતનમૂળક કાર્ય ન કરવું. યથાવત્ પાવન કાર્ય પરફુલ્લ સંજોગ, સાચું પ્રેમ અને અખંડિત અવસ્થાઓ જીવનનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે."
એક વૃદ્ધ મહિલા અવસાન પામી હતી. યમરાજ તેને લેવા આવ્યા.
તેણે પુછ્યું: "મને તમે સ્વર્ગ લઇ જશો કે નરક?"
યમરાજ હસતાં બોલ્યા: "નેither સ્વર્ગ ને ન નરક, મારા બાળકો! તું તારા જીવનમાં શ્રેષ્ઠ કર્મ કર્યા છે, એટલે હું તને સીધા પરમાત્માના ધામ લઇ જઈશ."
વિનમ્રતાથી વૃદ્ધે વિનંતી કરી: "હે યમરાજ! મેં જીવનભર સ્વર્ગ અને નરક વિશે કેટલાંય વાર સાંભળ્યું છે. મારે એક વાર બંને સ્થળોને જુએ છે."
યમરાજ બોલ્યા: "તમારા શ્રેષ્ઠ કર્મને કારણે હું તમારું આ મનોરથ પૂર્ણ કરીશ. ચાલો, પરમાત્માના ધામ જતા પહેલા નરક અને સ્વર્ગ જોઈ લઈએ."
નરકનો નજારો
પ્રથમ, તેઓ નરકમાં પહોંચ્યા.
ત્યાંનું દ્રશ્ય ભયાનક હતું. લોકો કરુણ રડતાં હતાં. બધાં દુર્બળ, બીમાર અને દુ:ખી લાગતાં હતાં.
વૃદ્ધે એક વ્યકિતને પુછ્યું: "અહીંના બધાં લોકોની આવી હાલત કેમ છે?"
આદમી સખત અવાજમાં જવાબ આપ્યો: "અમે અહીં આવ્યા છીએ ત્યારથી ક્યારેય ખાધું નથી. અમારી આત્માઓ ભૂખે તડપે છે."
ત્યાં દૂર એકવિશાળ 300 ફૂટ ઊંચો હાંડીહતી. તેમાંથી સ્વાદિષ્ટ ખીચડીની સુગંધ ફેલાઈ રહી હતી. વૃદ્ધે પુછ્યું: "આમાં શું છે?"
આદમી દુઃખ સાથે બોલ્યો: "આ ભોજન હંમેશા ભરેલું હોય છે. પણ અમે ત્યાં સુધી પહોંચી શકતાં નથી. 300 ફૂટ ઊંચી હાંડીને આપણે કેવી રીતે સ્પર્શી શકીએ?"
વૃદ્ધને તેમની હાલત પર કરુણા આવી. "એટલી નજીક હોવા છતાં તમે ભૂખે મરી રહ્યાં છો?"
યમરાજ બોલ્યા: "ચાલો, હવે સ્વર્ગ તરફ જવું છે."
સ્વર્ગની શાન
કંઇક દૂર ચાલતાં તેઓ સ્વર્ગમાં પહોંચ્યા.
ત્યાં બધાં ખિલખિલાટમાં મશગૂલ હતા. શાંતિ અને આનંદ હતો.
પણ ત્યાં પણ વૃદ્ધે 300 ફૂટ ઊંચી હાંડી જોઈ. તે વિચારે પડી: "આ જ દ્રશ્ય નરકમાં હતું, પણ અહીં બધા ખુશ છે. કેમ?"
તેણે લોકો પાસે પુછ્યું: "તમે આ ઊંચા હાંડીમાંથી ખાવ છો?"
એક વ્યક્તિ હસીને બોલ્યો: "હા, અમે બધાં ભેગાં મળીને આ હાંડીમાંથી ખીર માણીએ છીએ."
વૃદ્ધ: "પણ હાંડી એટલી ઊંચી છે, તમે ત્યાં સુધી પહોંચો કેવી રીતે?"
આમ જવાબ મળ્યો:
"અહીં સૌએ ભેગાં મળીને વૃક્ષની લાકડીઓથી એક મજબૂત સીડી બનાવી. teamwork થકી અમે હાંડી સુધી પહોંચીએ છીએ અને ભોજનનો આનંદ લઇએ છીએ."
યમરાજનો સંદેશ
વૃદ્ધે આશ્ચર્યથી યમરાજ તરફ જોયું. યમરાજ હસીને બોલ્યા:
"સ્વર્ગ કે નરક કયાંક દૂર નથી. તે માનવજાતનાં હાથમાં છે.
નરકનાં લોકો શિથિલ છે, મીઠું ખવાં વિચારે છે, પણ પધ્ધતિ નહીં. જ્યારે સ્વર્ગનાં લોકો કાર્યપ્રવૃત્ત છે, તેઓ સાથે મળી કામ કરે છે."
પ્રભુએ બધાંને સમાન સંસાધન આપ્યા છે, પણ પરિણામ મનુષ્યનાં કર્મ પર આધારિત છે.
જે મહેનત કરે છે તે મીઠું ફળ પામે છે. તેથી, શ્રેષ્ઠ કાર્ય કરો, મહેનત કરો અને તમારું જીવન સ્વર્ગ બનાવો!"
"યથાર્થો યથાક્રમં ભવૈ: ધર્મ: સ્યાદ્ વિકાસક:।
પાપી શત્રુશ્ચ મૂઢ: પૃથિવી જીવાદયા નર્ક:।"
અર્થ: જો વ્યક્તિ ધર્મનો પાલન કરે છે, તો તેનું જીવન સુખદ અને શ્રેષ્ઠ બની શકે છે, પરંતુ પાપી અને દુશ્મન બનાવેલા કાર્ય કરનારને નર્કમાં ધક્કો મળે છે.
"યદ્ સ્વર્ગે નર્કે ચ યત્ સુખદં યનુષ્મિતામ્।
તે દુઃખ: પાપેને ઉપ્યાયયતિ દૂષ્યતી નિરર્થક."
અર્થ: જો સ્વર્ગ અને નર્ક પરનો માર્ગ પાપ અને દુઃખ પર આધારિત હોય, તો તે કર્મ આપણી અંદરની સત્યતા અને યોગ્યતા પર આધાર રાખે છે.
