तिच्या केसांत हरवलेली दिशा
संध्याछायेत हरवलेले क्षण
त्या संध्याकाळी माझं मन अनोख्या ओढीने भरलेलं होतं. वातावरणात एक अनामिक थिजलेपण होतं, जणू सर्व जग एकाच स्वप्नात विसावलं होतं. ती माझ्या समोर आली—हळुवार चाल, गार वाऱ्याला सामावून घेतलेली तिची नजर, आणि केस… हो, तेच केस—ज्यामध्ये माझ्या मनाची दिशा हरवली.
त्याच क्षणी मला जाणवलं, मी फक्त तिच्याकडे पाहात नाही आहे; मी तिला शोधतोय. आणि त्या शोधाचं केंद्र म्हणजे तिचे केस. एक लहरी झुळूक आली, आणि तिच्या केसांतून ती दिशा डोकावली — केवळ भौगोलिक नव्हे, तर आत्मिक.
---
स्पंदनांची भाषा
तिच्या केसांची हालचाल ही एका अदृश्य भाषेत बोलत होती. जणू प्रत्येक लहर हा एक शब्द, प्रत्येक गुंता ही एक ओळ, आणि त्या ओळीतून एक प्राचीन कविता उमटत होती. मला शब्दांची गरजच उरली नव्हती. त्या काळ्याभोर झुलपांत मला माझ्या आतल्या प्रश्नांची उत्तरं दिसू लागली.
त्या केसांतून वाहणाऱ्या वाऱ्याच्या प्रत्येक थेंबात एक स्पंदन दडलेलं होतं — एक अर्थ, एक अस्तित्व, एक थांबलेली वेळ. तिने काहीही बोललेलं नव्हतं, पण माझ्या आतून एक नवा आवाज जन्माला येत होता.
---
गंधाचा रहस्यवेध
केसांमध्ये गुंतलेला गंध हा केवळ एक सुगंध नव्हता. तो एक कालांतराचा प्रवाह होता—एखाद्या जुन्या डायरीमध्ये ठेवलेली सुकलेली फुलं, जी उघडताच एक जुनं क्षण जगवत होती. त्या गंधात मला वाटलं, मी एका भूतकाळात प्रवेश करतोय — जिथे तिला पहिल्यांदा पाहिलं होतं, किंवा कदाचित अशा एका आयुष्यात, जे अजून घडायचं आहे.
त्या गंधाची व्याख्या शब्दांत करणे अशक्य होतं. कारण तो गंध दृश्य नव्हता, श्रवणीय नव्हता—तो फक्त "जाणवण्याचा" होता.
---
स्पर्श आणि ध्वनीशून्यता
एकदा सहजच तिच्या केसांना स्पर्श झाला. आणि त्या स्पर्शात एक संपूर्ण सृष्टीची शांती होती. कोणत्याही आवाजाशिवाय, कोणत्याही गोंधळाविना — फक्त स्पर्शाचा संकल्प.
त्या स्पर्शाने मला जाणीव झाली की, एक व्यक्ती दुसऱ्याला केवळ नजरेने, शब्दांनी किंवा हावभावांनीच नाही समजत. कधी-कधी एका केसाच्या थरथरणीतूनसुद्धा संपूर्ण आत्म्याचा संवाद होतो.
---
दिशा हरवण्यामागील अर्थ
मी पुन्हा पुन्हा तिच्या केसांमध्ये हरवत होतो. पण आता मला वाटायला लागलं होतं की ती दिशा हरवलेली नाही, ती मला पुन्हा शोधतेय. जणू मी तिचा शोध घेताना स्वतःचा शोध घेत होतो. आणि त्या शोधात प्रत्येक वेळी नवीन ‘मी’ समोर येत होता.
त्या केसांच्या लहरींमधून मी स्वतःची एक अशी प्रतिमा पाहत होतो, जिचा मी आधी कधी अनुभव घेतला नव्हता. ती प्रतिमा अस्पष्ट होती, पण तरीही ओळखीची. आणि त्या ओळखीच्या धुक्यातून माझं आयुष्य नवं होत जात होतं.
---
तिचं मौन आणि त्यामागील शोर
ती खूप कमी बोलायची. पण तिच्या मौनामध्ये एक संपूर्ण जग दडलेलं असायचं. तिच्या केसांच्या गंधामध्ये जेवढा शब्दांचा शोर होता, तेवढाच तिच्या मौनातही.
त्या शांततेत मी अनेकदा वेड्यासारखा हरवलो. आणि तिथेच मला जाणवायचं — आपण जे शोधतो, ते नेहमीच गोंगाटात सापडत नाही. कधी तो एखाद्या केसांच्या सुतसूत्रात, किंवा एका अनाहत गंधात लपलेला असतो.
---
एक स्वप्न, अनेक शक्यता
ती माझ्या स्वप्नांमध्ये यायची—पण तिथे ती ‘ती’ नव्हती. ती एक दिशा होती, एक नदी होती, एक वाऱ्याची हलकी कुजबुज होती. आणि त्या स्वप्नांत मी तिच्या केसांमध्ये हरवलेलो एक प्रवासी होतो — ज्याला पत्ता नव्हता कुठं जायचं, पण तरीही चालावसं वाटायचं.
त्या स्वप्नांमधून जागा झालो की, माझ्या उशाशी तिच्या केसांचा गंध असायचा. खरंच का? की तो फक्त स्मृतीचा एक खेळ होता?
---
स्वतःशी संवाद
त्या दिशेने मला माझ्याशी बोलायला शिकवलं. ती दिशा म्हणजे स्वतःच्या भावनांशी प्रामाणिक संवाद साधणं. तिच्या केसांतून मला जेव्हा एक दिशा मिळाली, तेव्हा ती दिशा बाहेरची नव्हती, ती माझ्या आतली होती.
त्या दिशेला शब्द नव्हते, नकाशा नव्हता, केवळ एक ओढ होती. आणि त्या ओढीतून मी माझा स्वतःचा चेहरा पुन्हा शोधायला लागलो.
---
विस्मरण आणि पुनःस्मरण
जसं-जसं मी पुढे चाललो, तसं विस्मरणही सुरू झालं. ती दिशा विसरू लागलो. पण प्रत्येक विस्मरणानंतर तिचा एक नवा पदर उलगडत होता. ती पुन्हा दिसायची, पुन्हा हरवायची.
माझ्या आयुष्यात असे क्षण येऊ लागले, जे ना पूर्ण होते, ना अपूर्ण — फक्त ‘असलेले’ होते. आणि त्यातच तिच्या केसांच्या लहरी साठलेल्या होत्या.
---
नवीन अर्थांची निर्मिती
मी एक दिवस आरशात पाहिलं. माझ्या डोळ्यांमध्ये तिच्या केसांची सावली दिसली. त्या सावलीने मला सांगितलं — तू आता शोधणं थांबवू शकतोस, कारण ती दिशा आता तुझ्यात आहे.
त्या दिवसापासून, माझ्या प्रत्येक विचारामध्ये तिच्या केसांची एक लहर असते. जिथे जिथे मी जातो, त्या प्रत्येक दिशेत ती असते — कधी गंध म्हणून, कधी शब्द न होणाऱ्या स्पर्श म्हणून.
---
एक शेवट, जो कदाचित प्रारंभ आहे
कधीकधी वाटतं, ती दिशा शोधत असताना आयुष्याचा एक अध्याय पूर्ण झाला. पण मग जाणवतं, खरं तर तेच एक नवं प्रारंभ आहे.
आता ती माझ्या समोर नसली तरी तिची दिशा, तिच्या केसांमधून उमटणारा विचार, अजूनही माझं मार्गदर्शन करत असतो.
कधी वाऱ्याच्या स्पर्शात, कधी शांत संध्याकाळी, आणि कधी एखाद्या स्वप्नात — मी तिला पुन्हा पाहतो.
आणि म्हणतो:
"तुझ्या केसांत हरवलेली दिशा, माझं आयुष्य एक संपूर्ण कविता करून गेलीस."