પ્રકરણ 2 : 'બાલભવન' ની મુલાકાત
“બાલભવન”- આ શબ્દ આખો દિવસ વિજયને અકળાવી રહ્યો.
ગઈ રાત વાળી કાર યાદ છે ને? તેના પૈડાં આપોઆપ બાલભવન પાસે જઈને ઉભા રહ્યાં.
વિજય ગાડીમાંથી ઉતરીને કેટલીય વાર સુધી બાલભવન ને જોઈ રહયો. આછા પીળા રંગનું અને લીલી બારીઓ વાળું એ બિલ્ડીંગ. સારી આવે હરિયાળી હતી બિલ્ડીંગની આસપાસ. નાનકડો પણ ખુબ સારી રીતે માવજત કરેલો બગીચો. બહુ મોટું નહિ પણ દેખાઈ આવે એ રીતે સફેદ રંગના પેઇન્ટમાં લાલ અક્ષરથી લખેલું “બાલભવન”. તેની બરાબર જમણી બાજુએ એક પારણું મૂકેલું હતું. તેની પાછળની દીવાલ પર બરાબર સામે સોનેરી અક્ષરમાં એક વાક્યકંડારેલું હતું – “શીશુ ઈશ્વરની સૌથી મોટી ભેટ છે”. તે વાંચીને વિજય દરવાજા તરફ વળ્યો.
રાતનો સમય હતો. જુના જમાનાની પીળી લાઈટો આંગણામાં શરુ હતી. કોઈ ચર્ચ નો દરવાજો હોય એમ ત્રિકોણ છાપરીવાળો દરવાજો - ખુલ્લો જ હતો. કોણ જાણે કેમ વિજયને આ બધું સુંદર લાગી રહયું હતું.
અંદર પ્રવેશતાં જ જમણી બાજુએ બે ત્રણ ટેબલ ગોઠવાયેલા હતા. એક ઓફિસ બોય જેવો લાગતો યુવાન છોકરો ફાઈલો ગોઠવતો હતો. વિજયને જોઈને એ ઉત્સાહથી આગળ આવ્યો.
“શું સેવા કરી શકું સાહેબ?”
“હેતા બેનને મળવું હતું.” વિજય પણ દબાયેલા સ્વરે બોલ્યો.
એ થોડો અટવાયો પણ પછી તરત બોલ્યો. “એ બાળકોને જમાડે છે, થોડીક વાર રાહ જુઓ. હું તેમને જણાવીને આવું”, આટલું ઝડપથી બોલી તે અંદર ચાલ્યો ગયો.
એક છોકરી પાણીની નાની પેક બોટલ આપી ગઈ. વિજયે તેને ભવન જોવાની પરવાનગી માંગી પણ તે કંઈ બોલ્યા વગર જતી રહી. વિઝીટર માટેનો મર્યાદિત ક્ષેત્ર લખેલો તીરનું નિશાન જોઈ વિજયે જાત પરવાનગી લીધી અને ચાલવા લાગ્યો.
વિજય પાણી પીતા પીતા ચાલવા લાગ્યો. એક-બે ઓરડા ગયા જેમાં નિશાળ જેવી બેઠકો હતી. બીજા ઓરડા આવે તે વચ્ચે જમણા હાથે એક વળાંક હતો. ત્યાં ભોજનલાયનો નિર્દેશ હતો. વિજય સહેજ આગળ ગયો ત્યાં અડધી ખુલ્લી બારીમાંથી તેની નજર સીધી હેતા પર પડી. તે તેની આસપાસ 4-5 વર્ષના ત્રણ બાળકોને લઈને બેઠી હતી અને હાથેથી જમાડી રહી હતી. વિજય તેને અનિમેષ નજરે જોઈ રહયો. એક પછી એક કેટલાં પ્રેમ અને ધીરજથી તે નાના નાના કોળિયા ભરાવી રહી હતી.કોઈ બાળક મોઢું ફેરવી લે તો પ્રેમથી પુચકારે, રમાડે ને જમાડે. એટલું સુંદર હતું એ દ્રશ્ય. મમતાને નિહાળવાનો અનુભવ મંદિરમાં આરતીના દીવાઓને નિહાળવા જેવો દિવ્ય હોય છે. સામે લાઈનમાં બીજા મોટી વયના બાળકો જમી રહ્યાં હતાં. વચ્ચે વચ્ચે તે એ લોકો જોડે પણ વાત કરી લેતી. વળી પિરસનારને આદેશ પણ આપતી- અને આ આપો, તેને તે આપો. બીજી સહાયક બહેનો જોડે કૈક મજાક મશ્કરી કરી જોરથી હસી લેતી.
વિજયને એહસાસ પણ ન હતો પણ તેની એક આંખમાં પાણી ભરાઈ આવ્યું હતું.
તે સાહજિક રીતે હાથથી જ આંખ લૂછી ને બહાર આવી ગયો. સામે ટેબલ પર પડેલા લેટરપેડ માંથી કાગળ ફાડ્યું, ખીસા માંથી પેન કાઢીને કંઈક લખ્યું અને પાણી આપી ગયેલી છોકરીને એજ ચુપચાપ ત્યાં ઉભી હતી તેને કહ્યું. “હેતા બેન ને આપી દેજો અચૂક.”
છોકરી પાસેથી મીઠી હા મળતાની સાથેજ તે બહાર ધસી ગયો.
હેતા ઓફીસબોય સાથે બહાર આવી. તેણે ઓસરીમાં જ ગાડીની બેકલાઈટ લગભગ જોઈ.
ઓફીસ બોય બબડ્યો, “અરે, અજીબ ઇન્સાન હૈ, દો મિનિટ નઈ રુક સકતા ક્યા..”
છોકરીએ હેતાના હાથમાં કંઈ બોલ્યા વગર કાગળ પકડાવી દીધું.
લેટરમાં લખેલું, “આજે ઉતાવળમાં હું જ્યુસના પૈસા આપ્યા વગર નીકળી ગયો. વધુ એક માફી જમા થઇ ગઈ. કાલે સવારે જ્યૂસ મારા તરફથી.”
****
હેતા આસનો કરવામાં વ્યસ્ત હતી. એને ગઈ કાલ ના પરિચિત પગલાં તેની તરફથી આવતાં નજર નાંખ્યા વિના ઓળખ્યા. તે પગલાં સ્થિર થયાની સાથે તેણે આસાન પૂરું કર્યું.
વિજયને સામે સ્વસ્થ અને મલકાતી મુદ્રામાં ઉભેલો જોઈ તે થોડું શરમાઈ ગઈ. તેના ગાલ લાલ થઇ ગયા અને તે હળવા હાસ્ય સાથ બોલી.. “ગુડ મોર્નિંગ”
‘ગુડ મોર્નિંગ”
“તમે સાચે જ આવ્યા, મને એમ કે..”
“પરુષ અને સ્ત્રી ના શબ્દ આપવામાં એટલો જ ફરક હોય છે”
“ઓહ્હ, આજે સારા મૂડમાં છો”
વિજયે થોડું તીવ્ર નજરે તેને જોયું.
“મારો મતલબ છે, Are you feeling better ?”
“Yes, Much better.”
હેતા થોડું શરમાઈ ગઈ.
બંને જ્યુસ સેન્ટર તરફ આગળ વધ્યાં. આ વખતે આગળ પાછળ નહિ, સાથે સાથે.
“કાલે કેમ મળ્યા વગર જતાં રહ્યાં. હું બાળકો સાથે પરિચય કરાવતી તમારો.” હેતા ખુબ સૌજન્ય જાળવીને બોલી.
‘તમે વ્યસ્ત હતા અને એ કામમાંથી તમને ડિસ્ટર્બ કરવું મને યોગ્ય લાગ્યું નહિ.” વિજય તેની સામે જોયા વગર બોલ્યો.
જ્યુસ સ્ટોલ પર ગઈ કાલનો જ ઓર્ડર અપાઈ ગયો. આજે વિજયે યાદ રાખીને પૈસા પેહલા જ ચૂકવી દીધા. બંને એકબીજાની સામે જોઈને ધીમું હસ્યાં. હેતાથી રહેવાયું નહિ તે ખડખડાટ હસી. વિજય તેને પ્રેમથી જોઈ રહયો. પછી તરત પાછો વળીને બાંકડા પર આવીને બેઠો.
આજે હેતાએ તેને અનુસર્યું.
કાલની જેમજ અર્ધો ગ્લાસ સન્નાટે પીવાઈ ગયો.
“તમે આ કામ કરવા માટે નાના નથી?” પાણી પર નજર સ્થિર કરીને વિજયે પૂછ્યું.
હેતા તેની આદત પ્રમાણે પેહલા થોડું મલકાઈ અને પછી છણકા સાથે બોલી.
“તમે મને યુવાન સમજો છો એ સારી વાત છે, પણ કોઈની સાર-સંભાળ કરવાની વૃત્તિને વય સાથે કોઈ સબંધ નથી.”
“પણ બાળકો સાંભળવું એ પણ પારકાંના, સહેલું તો નથી. તમને તમારું કામ ગમે છે?” વિજયે આ વખતે તેની સામે જોયું પણ હેતા ની નજર પાણી પર સ્થિર હતી. એજ સ્થતિમાં રહીને તેણે ગંભીરતાથી જવાબ આપ્યો.
‘હા, ખુબ જ. આ કામમાં મને મારો જીવન ઉદેશ્ય પૂરો થતો હોય એમ લાગે છે. જુઓને જે બાળકોને તેમના માં-બાપ ત્યજી ગયા, કોઈ પણ કારણોસર.. એમણે હૂંફની, પ્રેમ ની કેટલી જરૂર હોય છે! ખોળાનું બાળક, ભાઈ-બહેનોના બાળકો તો કોઈ પણ સાચવી લે. તેમાં ક્યાંક સ્વાર્થ હોય તો ક્યાંક લોહીના સંબંધોનું ખેંચાણ હોય. પણ અહીં માત્ર નિર્મળ પ્રેમ હોય. આ બાળકોને તમે થોડો વ્હાલ આપો ને તેઓ તમને ભગવાન જેવો આદર આપે. જોકે અંદર માટે નહિ પણ જયારે આ બાળક સંતોષથી જમી ને સુઈ જાય ને ત્યારે અંતરાત્માને જે ટાઢક મળે ને, મને લાગે છે ભાગ્યેજ દુનિયાના બીજા કોઈ સુખ થી એ મને મળી શકે છે.
હેતાને થોડી વારે ખ્યાલ આવ્યો કે વિજય કેટલા અહોભાવ થી તેને જોઈ રહયો છે.
તેને વાતાવરણમાં હળવાશ લાવવા થોડું લહેકા સાથે કહ્યું. “કાંઈ નહિ, તમે આજે સાંજે ફરી આવશો? ઈનફેક્ટ આજે અમે એક બાળકનો જન્મદિન પણ ઉજવવાના છીએ. મમમમ… શું તમે ચોકલેટ કે બિસ્કીટ્સ લઈને આવી શકો છો બાળકો માટે?.. એટલે.. તમારી ઈચ્છા હોય તો ….
“હા,એ હું ચોક્કસ આપી શકું છું પણ હું નહિ આવી શકું. મને હકીકતે બાળકો બહુ પસંદ નથી.” વિજય ખુબ નીરસતા થી બોલી ગયો.
હેતા ફરી ખડખડાટ હસી પડી.
“તો તો હવે ચોક્કસ આવજો.. એમ કેમ બાળકો ન ગમે……”
ફોન રણક્યો. વિજયે ખીસાંમાંથી કાઢીને ખાલી સ્ક્રીન જોઈ અને ઉભા થતા થતા બોલ્યો, “મારે જવું પડશે”
ખીસાંથી 500 ની બે નોટ કાઢી હેતાને આપતાં તેણે કહ્યું, “બાળકોને પાર્ટીમાં જે ઘટતું હોય જોઈતું લઇ લેજો”
વિજયનો હાથ તેની આંગળીઓથી નીચે કરતા તે બોલી “તમારી રાહ જોઇશ”
બંને એકબીજા સામે હુંફાળું હસ્યાં.
વિજય ગાડી તરફ ધસી ગયો.
હેતા તેની પીઠને તાકી રહી.
*****
“હેપ્પી બર્થડે ટુ યુ.. હેપ્પી બર્થ ડે ટુ યૂઉઉઉ “
“તાળીઓ ના ગડગડાટ અને ચિચિયારીઓ વચ્ચે એક 4 વર્ષની બાળકી જેનો આજે જન્મદિવસ હતો તેને લઈને હેતા કેક કપાવી રહી હતી. લાલ ડ્રેસ માં સજ્જ હેતા સાચે જ ખુબ યુવાન લાગી રહી હતી.
વિજય દરવાજા ને અડીને ઉભો હતો. તેની આંખો હેતા પર સ્થિર હતી અને તે હેતાની શું ઉંમર હશે, તે આ કામ પ્રત્યે કેવી રીતે દોરવાઈ હશે. શું તે પોતે પણ અનાથ હશે કે તેનો પરિવાર હશે! એવા સવાલોમાં ખોવાઈ ગયો હતો.
“અરે સાહેબ, તમે!”
ઓફીસ બોયના અવાજથી તેની વિચાર મુદ્રા તૂટી.
“હું આ બાળકો માટે બિસ્કીટ્સ લઈને આવ્યો હતો.”
ઓફિસ બોય પેકેટ્સ લઈને હેતા પાસે ગયો.
હેતા તેને જોઈને એ રીતે ખુશ થઇ જેમ થોડી વાર પેહલા આ રૂમમાં કોઈ બાળક કેક જોઈને ખુશ થયું હશે.
તે તરત વિજય પાસે આવી.
“સાચું કહું, મને બિલકુલ આશા નો’તી કે તમે આવશો”
“મને પણ ન હતી”
બંને હસ્યાં.
હેતા એ બર્થ ડે ગર્લ સાથે પરિચય કરાવ્યો.
“આ મિષ્ટી છે. આજે તેનો 4th બર્થડે છે, હે ને મિષ્ટી?” તે અદ્દલ ઢીંગલી જેવી, રશિયન છોકરીઓ જેવો ગૌર વર્ણ, સોનેરી વાંકુંડીયા વાળ અને ભૂરી આંખો વાળી નાનકડી છોકરીને ઊંચકીને બોલી.
અને “મિષ્ટી, આ છે વિજે અંકલ.”
“બહુ ક્યૂટ છે, હેપ્પી બર્થડે મિષ્ટી” એકદમ સીધા સ્વરે વિજય બોલ્યો. તેને બાળકો સાથે લાડ થી વાત કરતા પણ આવડતું ના હતું.
બાળકી હાથ આગળ કરી તેની તરફ જવા લાગી. હેતા ને આશ્ચર્ય થયું પણ સાથે આનંદ પણ.
વિજ્ય થોડો અનકંફર્ટેબલ થઇ ગયો.
“ઓહ અંકલ પાસે જવું છે?” હેતા એ વિજયને પરાણે બાળકી પકડાવી લીધી.
વિજય થોડો કન્ફ્યુઝ થયો પણ જેવી બાળકી તેની પાસે આવી તેણે ખુબ જવાબદારી પૂર્વક તેને બાથમાં લઇ લીધી. તેના પોતાના આશ્ચર્ય વચ્ચે તે તેને રમાડવા લાગ્યો.
હેતા તેનો બીજો હાથ પકડી વચ્ચેવચ લઇ ગઈ,
“બાળકો, આ વિજ્ય અંકલ છે.એ આજે આપણા માટે કૂકીઝ લઈને આવ્યા છે, બધા એમને થેંકયુ કહો”
એક સૂરમાં બાળકો “થેંક્યુ વિજય અંકલ” બોલી ઉઠ્યા.
આવી ફીલિંગ વિજયે કયારે અનુભવી ન હતી. તેને બાળકોની આંખોમાં જે આંનદ દેખાયો તેનું હૃદય ભરાઈ આવ્યું.
મિષ્ટી ધીમેથી તેની કાલી ભાષામાં “થેંક્યુ” બોલી.
વિજયે રીતસર તેને હૈયે ચાંપીને ચૂમી લીધી.
તે આખી સાંજ તેને થોડા દૂર દૂર રહીને પણ બાળકો સાથે વિતાવી. કેટલાક બાળકોએ ગીતો સંભળાવ્યા, કેટલાક મોટા બાળકોએ શાળા અંગે વાતો કરી. બધા બાળકો તેની સાથે આવેલી નવી હુંફમાં પીઘળી ગયા. હેતા દૂર ઉભી તે જોઈ રહી હતી. તેના મનમાં અલગ જ વિચારો ચાલી રહ્યાં હતા.
વિજયની તેની સાથે આંખો ભેગી થતા. તેણે માત્ર હોઠ હલાવીને કહ્યું, “થેન્ક યુ”
બંનેની આંખોએ પરસ્પર આભારની આપ લે કરી. બંનેના હોઠ પર જે મીઠી સંતોષકારક મુસ્કાન હતી તે તેની સાબિતી હતી.
લગભગ 9 એક વાગે વિજયે હેતાની રજા લીધી. હેતા તેને ગૅટ સુધી મુકવા આવી.
“ખુબ સારું થયું તમે આવ્યા. બાળકો સાચે ખુબ ખુશ થયાં” હેતાએ આભાર વ્યક્ત કર્યો.
“બાળકો કરતા મને આ સાંજની ખુબ જરૂર હતી” તે નિઃશ્વાસ સાથે બોલ્યો.
હેતા ને “કેમ?” પૂછવું હતું પણ તેણે માંડી વાળ્યું.
“તમારો ખુબ ખુબ આભાર મને ઇન્વાઇટ કર્યો” બે હાથ જોડાતા તે બોલ્યો અને તરત જ બહાર રોડ પર પાર્ક કરેલી કાર તરફ જવા લાગ્યો.
“અરે, થેંક્યુ જ્યુસ પેન્ડિંગ” - વિજય ની પીઠ પર થોડે દૂર થી એ શબ્દો અથડાયા. તેને ધીમેથી ડોક પાછળ કરી હકારમાં સ્મિત આપ્યું. અને ઝડપથી ચાલવા લાગ્યો. જાણે તેને હવે ઘર સાંભરેલું.
હેતા તેની પીઠને તાકી રહી.
