એક નવો સાથીદાર
तुम क्या चाहती हो? आखिर तुम्हे इस काम केलिए कैसे लोग चाहिए? જ્યારે ડૉ.સીમાએ દિવાનને ડૉ.મીરાને શોધવા માટે જરૂરી અમુક લોકોની માંગણી કરી એટલે દિવાન પૂછવા લાગ્યો.
डॉ सीमा: इस काम केलिए किसी ऐसे इन्सान की जरूरत है जो ऐसी भयानक जगहों से वाकिफ हो। उसमें सभी खतरों से भिड़ने की ओर उनसे खुद को ओर अपने साथियों को बचाने की हिम्मत, ताकत और सूझबूझ होनी चाहिए। मुझे ऐसे लोग चाहिए जो मेरी बात को ध्यान से सुनें और उसको ठीक वैसे ही दोहराए। સીમાએ પોતાના કામ માટે જેવા લોકોની જરૂર હતી તેવા લોકો વિશે વાત કરતાં કહ્યું.
दीवान: मेरे खयाल से मेरे पास ऐसा एक इन्सान है। मैं अभी उसे बुलाता हूं। થોડુક વિચાર્યા પછી દિવાન પોતાની પાસે એવો જ એક માણસ છે એ યાદ કરતા બોલ્યો. દિવાનના દિમાગમાં અત્યારે પોતાના વિશ્વાસપાત્ર એવા એક વ્યક્તિનો ચેહરો ઘૂમી રહ્યો હતો.
થોડીવાર પછી દિવાન પોતાની સાથે એ માણસને લઈને સિરત સામે ઉપસ્થિત થઈ ગયો. દિવાનની બાજુમાં ઊભેલા માણસને જોઈને સિરત અને ત્યાં ઉભેલા દરેક જણ એકદમ ચોંકી ગયા હતા. તે કોઈ બીજું નહિ પણ રાજસ્થાનના થારના રણમાં વહેતી લુણી નદીમાં જેની સાથે એમનો સામનો થયેલો એ ડાકુ ફિરોજ હતો.
सीरत: तो, दीवान साहब। आप चाहते है कि मैं इन्हें उस काम केलिए भेजूं। आपको यकीन है कि ये इस काम को बखूबी पूरा कर सकते है? તેમ છતાં દિવાન ઉપર વિશ્વાસ હતો એટલે સિરત એક ખચકાટ સાથે દિવાનને પૂછતા બોલી. તે જાણતી હતી કે દિવાન કંઈ એમ જ આ માણસને સિરત પાસે નહિ લઈ આવ્યો હોય.
फिरोज: एकबार हुकम तो दीजिए सरदार। हमारे बाबाने जो गलती की है उसे सुधारने का मौका मिले और हम उसे ठुकरा दे ऐसा तो कभी हो नहीं सकता। आप जो भी कम कहेंगे हम उसे अपनी जान देकर भी पूरा करेंगे। इस बार आपको निराश नहीं करेंगे। ફિરોજ પાસે આ એક સોનેરી અવસર હતો કે જેના થકી તે પોતાના પિતાએ કરેલી ભૂલને સુધારીને ફરી એકવાર પોતાની સરદારનો વિશ્વાસ જીતી શકે, એટલે તે કોઈપણ સંજોગોમાં આ તકને જવા તો નહિ જ દે. એના પહેલા કે દિવાન કંઈ કહે, સિરતનો વિશ્વાસ ફરી એકવાર જીતવા માટે ફિરોજ પોતાની દલીલ મૂકતા બોલ્યો.
सीरत: नहीं, जान देनी नहीं है, बल्कि जान बचानी है। इस सरोवर के उस हिस्से तक आपको जाना है और देखना है कि मीरा हमारे साथ यहां तक आई है या नहीं? और उसके साथ वो लोग भी आए है क्या? उनके साथ डेनी है या नहीं? अगर वो सभी लोग यहां आए है तो डेनी और मीरा को मुझ तक पहुंचाए। मेरे इन सभी सवालों के जवाब मुझे लाकर दीजिए और मेरा भरोसा अपने नाम कीजिए। સિરત ખુબ સારી રીતે સમજી શકતી હતી કે અત્યારે ફિરોજના મનમાં શું ચાલી રહ્યું હતું અને તે શું કરી શકે તેમ હતો. સિરતનો વિશ્વાસ જીતવા માટે ફિરોજે જે કામ કરવાનું હતું એના વિશે સમજવતા સિરત બોલી.
फिरोज: आपने मुझे इस काम के काबिल समझा इस केलिए आपका बहुत बहुत धन्यवाद। मैं आपके हर सवाल का जवाब लाऊंगा। आपके मन को जो भी प्रश्न परेशान कर रहे है उन प्रत्येक प्रश्न का समाधान करके ही आपको अपना मुख दिखाऊँगा। मैं अभी यहां से निकलने की तैयारी करता हूं। ફિરોજ એક અટલ વિશ્વાસ સાથે જવાની ઉતાવળ કરતા બોલ્યો. તેને તો બસ પોતાની સરદાર માટે કંઇક કરી જવાની પ્રબળ ઈચ્છા અને બને એટલી જલ્દી સરદાર બીજાની માફક તેને પણ પોતાના દળનો હિસ્સો માને એટલું જ જોઈતું હતું.
सीरत: नहीं, आप अकेले नहीं जाएंगे। अपने साथ कोई भी चार लोग चुन लीजिए और सब मिलकर इस काम को पूरा कीजिए। સિરત જાણતી હતી કે ફિરોજને આ કાર્ય માટે મોકલવાનું નક્કી કરીને દિવાને કોઈ ભૂલ નહોતી કરી. તે જાણતી હતી કે ફિરોજ આટલો સમય તેમનાથી ભલે અલગ રહ્યો હતો પણ તેની અંદર રહેલું સ્વાભિમાન અને પોતાના પિતાના અંતિમ શબ્દો તે ક્યારેય ભૂલશે નહિ. તે ધારે તો આ કાર્યને એકલો કરી શકે પણ એમ કરવા જતાં તેનો જીવ આ અજાણી દુનિયામાં જોખમમાં મૂકવા જેવું થાય. એટલા માટે સિરતે ફિરોજને પોતાના આદમીઓમાંથી કોઈ ચાર માણસોને તેની સાથે લઈ જવાની સલાહ આપી.
फिरोज: लेकिन इस काम को तो मैं अकेले भी पूरा कर सकता हूं। मुझे किसी और की जरूरत नहीं है। ફિરોજ જાણતો હતો કે આ કાર્ય તે એકલો કરી શકે એમ હતો, એટલે તેણે કહ્યું.
सीरत: नहीं, आप आप अकेले नहीं जाएंगे। मैं आपको अकेले भेजकर आपकी जान इस अनजान दुनिया में खतरे में नहीं डालना चाहती। आप जाएंगे तो चार लोगों को लेकर ही जाएंगे। यहां जगह जगह पर खतरा है, अगर और लोग साथ में होंगे तो सब मिलकर उन खतरों से आसानी से लड़ पाएंगे। હવે સિરત પોતાના મનની વાત ફિરોજ સામે મૂકતા બોલી. અહીં સિરતના મનમાં ફિરોજ માટે રહેલી ચિંતા દેખાઈ આવતી હતી.
फिरोज: ठीक है जैसा आप कहे। मैं अपने साथ और चार लोगों को लेकर जाऊंगा। સિરતની પોતાના તરફની લાગણી જોઈને ખુશ થતા ફિરોજ બોલ્યો. સિરત તરફની તેના મનની લાગણીઓ ફીરોજના ચેહરા ઉપર સાફસાફ દેખાઈ રહી હતી. તેના માટે તો સિરત ભગવાનના સ્થાને હતી. તેની સેવા કરવી અને તેના માટે જરૂર પડે તો પોતાનો જીવ આપી દેવા માટે પણ ફિરોજ તૈયાર હતો.
सीरत: और हां एक और बात, आप जहां जहां जाए हर एक घड़ी की खबर हम तक पहुंचानी है। ફિરોજ અને તેની સાથે જઈ રહેલા લોકો તેમની મંજિલ સુધી પહોંચે ત્યાં સુધીમાં મળતા દરેક અવનવા સમાચાર વિશે સિરત જાણવા માંગતી હતી એટલે તેણે ફિરોજ ને કહ્યું.
फिरोज: जैसा आप कहे सरदार। ફિરોજ પણ સિરતની વાતમાં હામી ભરતાં બોલ્યો. તે તરત જ પોતાની અલગ સફરની તૈયારીઓ માટે નીકળી પડ્યો.
ફિરોજે પોતાની સાથે સફરમાં આવે અને સફરને સફળ બનાવે એવા ચાર લોકો પસંદ કર્યા. અત્યાર સુધીની સફરમાં તેણે દિલાવર સાથે ખુબ સારી એવી મિત્રતા કરી લીધી હતી એટલે તેણે સૌથી પહેલા જ તેની પસંદગી કરી હતી. બીજા ત્રણ પહેલવાન જેવા લાગતા માણસો હતા જેમાં જોગી, જાદવ અને જોરાવર ત્રણેય નામ પ્રમાણે જબરદસ્ત જોડી હતા. બધાએ સાથે મળીને બાકીની તૈયારીઓ આદરી.
दीवान: सिर्फ चार पांच लोगों को इस काम केलिए भेजना क्या सही होगा सरदार? જહાજ ઉપર સિરતની ચેમ્બરમાં સરદાર સાથે દિવાન અને સીમા ઉભા હતા. અચાનક દિવાનના મનમાં એક પ્રશ્ન ઉદ્ભવ્યો એટલે તેણે થોડા ખચકાટ સાથે પૂછ્યો.
सीरत: ये बात आपके भरोसे पर सवाल उठाएगी दीवान साहब। आपको तो यकीन है न कि वो इस काम को पूरा कर सकता है तो फिर आप इतनी चिंता क्यों कर रहे है? સિરત જાણતી હતી કે તેના સંપૂર્ણ દળમાં લગભગ કોઈ એવું ડરપોક કે કમજોર વ્યક્તિ નથી જે આવા કામથી પીછેહઠ કરે અને એમાં પણ ફિરોજ જેવો માણસ તો આવી ભૂલ ન જ કરે. સિરતને તો દિવાનના આ નિર્ણય ઉપર દિવાન કરતા પણ વધારે વિશ્વાસ હતો. એટલે તેણે દિવાન દ્વારા પૂછાયેલા પ્રશ્નના જવાબમાં બીજો એક પ્રશ્ન કર્યો.
दीवान: हां लेकिन ये नई दुनिया है, उनके लिए खतरे भी नए होंगे। ये थोड़ा ज्यादा रिस्की नहीं हो जाएगा? જો કે દિવાનના મનની ચિંતા એકદમ વ્યાજબી હતી પણ તે હજી સુધી ફિરોજનાં મનની મક્કમતાને પૂરી રીતે સમજી નહોતો શક્યો. દિવાનના આ પ્રશ્ન પછી સિરત થોડીવાર સુધી કંઈ ન બોલી પણ તેના ચેહરા ઉપર ચિંતાનાં કોઈ ભાવ નહોતા દેખાયાં. તેનો ચેહરો જીતની એક મક્કમ આશાથી ચમકી રહ્યો હતો.
લગભગ એકાદ કલાક જેટલાં સમય પછી ફિરોજ પોતાના સાથીઓ સમેત જહાજ છોડીને પોતાની એક અલગ સફર માટે નીકળી પડ્યો. પોતાના વિશ્વાસુ સાથીઓ અને બાકી બધી તૈયારીઓ સાથે તેણે એક મહત્વની જવાબદારી નિભાવવાની હતી. તે આ કાર્ય માટે સક્ષમ અને કુશળ હતો. જો કે તેને હજી આ દુનિયાના જે ભયાનક અનુભવો થવાના હતા તે બાકી હતા. તેના મનમાં અત્યારે સિરતનો વિશ્વાસ જીતવાના વિચારો જ ઘૂમી રહ્યા હતા. આ વિચારોને વાગોળતો પોતાના સાથીઓ સાથે તે નીકળી પડ્યો.
સૌથી આગળ જાદવ, જોરાવર અને જોગી ચાલી રહ્યા હતા. તેમની પાછળ દિલાવર અને સૌથી છેલ્લે ફિરોજ ચાલી રહ્યો હતો. લગભગ બધા જ હથિયારોથી અને જીવવા ને જીતવા માટે જરૂરી ચીજવસ્તુઓ તેમજ ડૉ.સીમાએ સમજાવીને આપેલી દવાઓથી સજ્જ થઈને નીકળ્યા હતા. જહાજથી લગભગ હજી થોડે જ દૂર તેઓ ચાલ્યા હશે કે તેમના કાને કોઈનો પરિચિત અવાજ સંભળાયો.
'रुकिए, मुझे भी आपके साथ आना है बाबा।'
પોતાના મનમાં ઊંડે સુધી લગભગ કોઈએ એવું નહોતું વિચાર્યું કે દિલાવરનો એકનો એક દિકરો કોઈને પણ બતાવ્યા વિના જ છુપતો છુપાતો તેમની પાછળ પાછળ આવી રહ્યો હતો. અત્યારે પોતાના ખભે એક બેગ અને હાથમાં એક નાનું કુરકુરિયું પકડીને દિલાવારનો દિકરો મુન્ના પોતાના પિતા સાથે જવાની ખુશી વ્યક્ત કરતા ઊભો હતો.
दिलावर: नहीं बेटा, तुम मेरे साथ नहीं आ सकते। वहां बहुत ही ज्यादा खतरा है। मेरे बच्चे, मैं भी तुम से दूर नहीं रहना चाहता लेकिन इस वक्त मेरा जाना बहुत ही ज्यादा जरूरी है। मैने तुम्हे जोया आंटी के साथ रुकने केलिए कहा था। मैं तुमसे बहुत ही ज्यादा नाराज हु। तुमने मेरी बात नहीं मानी। आखिर तुमने ऐसा क्यों किया? દિલાવર નારાજગી વ્યક્ત કરતા પોતાના પુત્ર મુન્ના પાસે જઈને બોલ્યો. જો કે મુન્નાને ત્યાં જોઈને લગભગ કોઈપણ ખુશ ન્હોતું. પણ દિલાવરની પત્ની પારુલનું હજી થોડા દિવસ પહેલા જ મૃત્યુ થયું હતું અને હવે તેનો એકનો એક દિકરો તેનાથી દૂર ન રહી શકે એમાં કોઈ નવાઈ નહોતી. બધા મુન્નાની અને દિલાવરની વાત સાંભળતા થોડીવાર ઉભા રહ્યા.
मुन्ना: बाबा, आप जहां भी जाएंगे मैं आपके साथ ही आऊंगा। मैं आपके बगैर नहीं रह सकता। आप मुझे छोड़कर मत जाइए न। મુન્ના પહેલા તો દિલાવરની વાત સાંભળીને થોડોક અચકાયો પણ બીજી જ ક્ષણે પોતાના મનની વાત કહેવા લાગ્યો. તેણે મનોમન નક્કી જ કરી લીધું હતું કે તે પોતાના પિતાની સાથે જરૂર જશે. તેના હાથમાંનું કુરકુરિયું પણ પોતાના સાથીમિત્રની ભાવનાઓને સમજતું હોય એમ એના રીએકશન જેમ જ રીએક્ટ કરી રહ્યું હતું.
दिलावर: नहीं बच्चे, ये जगह कितनी भयानक है ये तुम जानते ही हो। इसकी वजह से तुम्हारी मां को हमने खो दिया, और अगर तुम मेरे साथ आए तो हो सकता है कि मैं काम पर पूरा ध्यान न दे पाऊं। इसलिए मेरे बेटे, तुम्हे जहाज पे ही रुकना पड़ेगा। હવે દિલાવર આ જગ્યાની ભયાનકતા વિશે સમજાવતાં બોલ્યો. તેણે વિચાર્યું કે કદાચ મુન્નાને ડરાવે તો કદાચ તેની વાત માની લે અને જહાજ ઉપર જ રોકાઈ જાય.
मुन्ना: बाबा, मैं भी इसीलिए कह रहा हु। अगर यहां मुझे कुछ हो गया तो मेरा खयाल कौन रखेगा। अगर आपके साथ रहूंगा तो आप मेरा खयाल रख पाएंगे। प्लीज़ बाबा, मुझे अपने साथ आने दीजिए। मैं आपके ऊपर बोझ बनकर नहीं बल्कि आपका साथ देता चलूंगा। મુન્નાની દલીલ પણ લગભગ એકદમ યોગ્ય હતી. તે આ દલીલ પછી તેના પિતા શું જવાબ આપશે એ વાતની રાહ જોવા લાગ્યો. દિલાવરનો ચેહરો એકદમ શાંત પણ ચિંતાજનક દેખાઈ રહ્યો હતો.
फिरोज: देखो दिलावर, अगर तुम इसे हमारे साथ लोगे तो हमारी रफ्तार भी धीमी हो जाएगी और खतरा भी बढ़ जाएगा। और वैसे भी सरदार ने मेरे साथ चार लोगों को ही लेकर जाने केलिए कहा है, मैं इसे अपने साथ लेकर उनके हुकम का उल्लंघन नहीं कर सकता। એના પહેલા કે દિલાવર કંઈ જવાબ આપે ફિરોજ તરત જ દિલાવર પાસે આવ્યો અને તેને ઉદ્દેશીને કહ્યું. જો તેઓ મુન્નાને સાથે લઈ જશે તો આગળ શું થઈ શકે તેના વિશે લગભગ તેઓ દરેક જણ જાણતા હતા. ફિરોજ પણ મુન્નાને તેમની સાથે લેવા માટે તૈયાર નહોતો.
मुन्ना: तो आप सरदार से कहिएगा की मै अपनी मर्जी से आपके साथ आया हु, वो मान जाएगी। लेकिन प्लीज़ मुझे अपने बाबा के साथ रहना है। દિલાવર તરફથી શું જવાબ આવશે એની રાહ જોયા વિના જ મુન્નાએ પોતાની નાસમજી મુજબ ફીરોજને જવાબ આપ્યો. તેની પોતાના પિતા સાથે રહેવાની જીદ કંઇક અલગ લેવલ સુધી હતી તે ફિરોજ સમજી રહ્યો હતો. હવે તો તે ફિરોજ સામે હાથ જોડીને રિકવેસ્ટ કરવા લાગ્યો.
फिरोज: ठीक है, जैसी तुम्हारी मर्जी। लेकिन अगर कोई खतरा बढ़ा तो मैं तुम्हे बचाने केलिए रुकूंगा नहीं, तुम्हे खुद अपनी जान बचानी होगी। मैं तुम्हारी या इस चूज़े की जान बचाने केलिए अपने बाकी सभी साथियों की जान खतरे में नहीं डालूंगा। समझे तुम? ફિરોજ હવે મુન્નાની બાળહઠ સામે ઝુંકી ગયો અને તે મુન્નાને ડરાવતા બોલ્યો. ફીરોજનાં ઊંચા અવાજે મુન્નાને વિચારતો કરી મૂક્યો. તેના હાથમાં રહેલું કુરકુરિયું થોડુક પાછળ ખસ્યું અને મુન્નાની ગોદમાં સંતાવા લાગ્યું.
मुन्ना: ओ हां, मैं समझ गया। थैंक्स। लेकिन मैं और जोजो मिलकर अपनी जान बचा लेंगे। हमे आपकी मदद की कोई जरूरत नहीं है। बस मुझे कोई हथियार दे दो ताकि हम अपनी जान खुद बचा सकें। ભલે નારાજગી સાથે પણ ફિરોજ તરફથી મળેલી લીલી ઝંડી જોઈને ખુશ થતા મન્ના બોલ્યો. તેણે ફિરોજ પાસે કોઈ હથિયાર માગ્યું જેથી તે પોતાની અને પોતાના કુરકુરિયાની એટલે કે 'જોજો'ની રક્ષા કરી શકે.
फिरोज: उस केलिए अभी तुम बहुत छोटे हो, पहले बड़े हो जाओ फिर तुम्हे मैं हथियार दूंगा। એક નાનકડા બાળકની હિંમત જોઈને પોતાનો ચેહરો થોડોક મલકાવતા ફિરોજ બોલ્યો.
मुन्ना: उम्म, ये भी सही है, ठीक है। चलिए फिर, हमे जल्दी चलना चाहिए। हैं न! જો કે મુન્નાને તો પોતાના પિતા સાથે જવાની પરવાનગી મળી એની જે ખુશી હતી એની સામે હથિયાર ન મળવાનું કોઈ દુઃખ ન્હોતું. તે બને એટલી ઝડપથી આગળ વધ્યો અને બધાને પોતાની સાથે જલ્દી આવવા માટે કહ્યું. જો કે દિલાવર હજી પણ આ વાતથી બિલકુલ ખુશ નહોતો કે તેનો દિકરો તેમની સાથે આવે એના માટે ફિરોજ રાજી થઈ ગયો હતો કેમ કે તે એક પિતા હતો. તે હળવેથી ઊભો થયો અને બધાની પાછળ પાછળ ચાલવા લાગ્યો.
શું ફિરોજ પોતાના બધા સાથીઓની રક્ષા કરતો પોતાની મંજિલ સુધી પહોંચી શકશે..?તેમની સફરમાં કેવી કેવી મુશ્કેલીઓ આવશે..?શું ડેની અને સિરત ફરીવાર મળી શકશે..?
આવા અનેક પ્રશ્નોના જવાબો માટે વાંચતા રહો...ચોરનો ખજાનો..
Dr Dipak kamejaliya 'શિલ્પી'
