वाट पाहतो मी
संध्याकाळच्या नारिंगी आकाशाखाली, गावाच्या त्या जुन्या वटवृक्षापाशी तो रोज उभा असायचा. वयाने साठी पार केलेला, पण डोळ्यांतली ती चमक आणि मनातली ती आस कधीच कमी झाली नव्हती. त्याचं नाव होतं रघुनाथ. गावातले लोक त्याला "रघु काका" म्हणायचे. पण त्याच्या मनात एक नाव कायम घुमत होतं—सावित्री.
सावित्री त्याची बालपणीची मैत्रीण. दोघं एकत्र शाळेत जायचे, नदीच्या काठावर बसून स्वप्नं रंगवायचे. "रघू, मी मोठी होऊन खूप काही करणार, पण तुझी साथ कधी सोडणार नाही," ती हसत म्हणायची. पण वेळेनं दाखवलं की स्वप्नं आणि वास्तव यात फरक असतो. सावित्रीचं लग्न ठरलं, गाव सोडून ती शहरात गेली. रघुनाथला फक्त एक पत्र मिळालं, "रघू, मी परत येईन. तुझी वाट पाहते मी." त्या पत्राला आता चाळीस वर्षं झाली.
रघुनाथनं लग्न केलं नाही. गावातल्या लोकांनी खूप समजावलं, "रघु काका, आता विसर तिला. ती येणार नाही." पण तो हसत म्हणायचा, "ती येईल. माझी वाट पाहतेय ती." त्याच्या या विश्वासाला गावकरी कधी हसत, तर कधी त्याच्या प्रेमाची दाद देत. पण रघुनाथच्या मनात एकच विचार, "सावित्री परत येईल."
दिवस मागून दिवस सरत गेले. रघुनाथ रोज त्या वटवृक्षाखाली येऊन थांबायचा. हातात तेच जुनं पत्र, ज्याच्या अक्षरांवर आता वेळेची धूळ साचली होती. तो पत्र उघडायचा, वाचायचा, आणि पुन्हा मनातल्या त्या आठवणींना उजाळा द्यायचा. हिवाळ्याच्या थंडीत, पावसाच्या सरीत, उन्हाच्या झळांमध्येही तो तिथेच असायचा. गावातल्या मुलांना त्याची सवय झाली होती. कधी ते त्याला चहा आणून द्यायचे, तर कधी त्याच्यासोबत गप्पा मारायचे. पण रघुनाथच्या डोळ्यांत नेहमी तीच वाट पाहण्याची आस दिसायची.
एके दिवशी, संध्याकाळी नेहमीसारखं रघुनाथ तिथं उभा होता. आकाशात ढगांचा गालिचा पसरला होता. अचानक, एक बाई त्या रस्त्यावरून चालत येताना दिसली. वय झाल. तिच्या केसांवर चांदी पसरली होती, पण चालण्यात तीच तोलक ठमक ताल. रघुनाथच्या हृदयाने एक ठोका चुकला. ती जवळ आली, आणि तिच्या डोळ्यांतही तीच ओलं हसू होतं. "रघू," ती हळुवारपणे म्हणाली, "मी आले."
रघुनाथच्या डोळ्यातून अश्रू थांबले नाहीत. त्याचे हात थरथरत त्या पत्राला घट्ट धरून होते. "सावित्री..." त्याच्या तोंडातून फक्त तेवढंच निघालं. ती जवळ येऊन म्हणाली, "मला माफ कर, रघू. आयुष्याच्या धावपळीत हरवले मी. पण तुझी वाट पाहत होती मी पण, रोज."
त्या दोघांनी त्या वटवृक्षाखाली तासन् तास बोलत घालवले. सावित्रीनं सांगितलं, तिचं आयुष्य कसं बदललं, तिचंही मन रघूसाठी कसं धडधडत होतं. रघुनाथ फक्त ऐकत होता, जणू त्याचं आयुष्य पुन्हा एकदा पूर्ण झालं होतं. त्या रात्री, गावातल्या लोकांनी त्यांना पाहिलं—दोघं हसत, एकमेकांच्या सहवासात हरवलेले.
सावित्री गावातच राहिली. रघुनाथ आणि सावित्री पुन्हा एकदा त्या बालपणात परतले, जिथं फक्त प्रेम आणि विश्वास होता. आता रघुनाथ एकटा वटवृक्षाखाली थांबत नव्हता. सावित्री त्याच्यासोबत असायची, आणि दोघं मिळून त्या वाटा पाहायचे—आयुष्याच्या प्रत्येक सुंदर क्षणाची.
मैत्री
पाच मित्र—अजय, राहुल, सचिन, नील आणि विश्वास—गावातील त्या जुन्या पिंपळाच्या झाडाखाली दर संध्याकाळी भेटत. त्यांची मैत्री शाळेपासूनची, इतकी घट्ट की वेळ आणि परिस्थितीही तिला धक्का लावू शकली नव्हती. पण आज, गेल्या दहा वर्षांत प्रथमच, तिथे फक्त चौघेच होते. विश्वास नव्हता.
विश्वास, त्यांच्यातला सर्वात हसतमुख, सगळ्यांना एकत्र बांधणारा. त्याचं स्वप्न होतं—शहरात जाऊन मोठं नाव कमवायचं. "मी गेलो तरी परत येईन, मित्रांनो. तुमची वाट पाहतोय," तो हसत म्हणाला होता. दहा वर्षांपूर्वी तो शहरात गेला, आणि मग त्याचं काहीच कळलं नाही—फोन बंद, पत्र नाही, काहीच नाही. तरीही अजय, राहुल, सचिन आणि नील यांनी विश्वासाला कधीच विसरलं नाही.
"तो येईल, बघा," अजय ठामपणे म्हणायचा, त्याच्या डोळ्यांत विश्वासाची तीच जिद्द दिसायची. राहुल शांतपणे पिंपळाच्या खोडाला टेकून बसायचा, आठवणींच्या झोपाळ्यावर झुलायचा. सचिन अधूनमधून रागावायचा, "काय गरज होती त्याला एवढं दूर जायची? आम्ही काय कमी होतो?" पण नील नेहमी हसत म्हणायचा, "विश्वास आपल्याला कधीच विसरला नसेल. त्याची वाट पाहूया."
संध्याकाळच्या मंद नारिंगी प्रकाशात, ते चौघं रोज त्या झाडाखाली जमायचे. गावकरी त्यांना चिडवायचे, "काय रे, अजूनही त्या विश्वासाची वाट पाहता?" पण त्यांना फरक पडत नव्हता. त्यांच्या मैत्रीचं बंधन विश्वासाच्या परत येण्याच्या आशेवर टिकून होतं. ते एकमेकांना बालपणीच्या गमती सांगायचे—विश्वास कसा शाळेत गोष्टी सांगून सगळ्यांना हसवायचा, कसा तो सगळ्यांना आपल्या स्वप्नात सामावून घ्यायचा. "आपण पाचजण मिळून एक दिवस जग फिरायचं," तो म्हणायचा, आणि त्या आठवणीत ते हरवून जायचे.
एके दिवशी रिमझिम पाऊस पडत होता. नेहमीप्रमाणे चौघं त्या झाडाखाली जमले होते. अचानक, रस्त्यावरून एक आकृती येताना दिसली—ओलं चिंब, पण चेहऱ्यावर तेच हसू. अजयचा श्वास अडखळला. "विश्वास?" त्याने पुटपुटलं. राहुल, सचिन आणि नील यांनीही डोळे विस्फारले. ती आकृती जवळ आली, आणि खरंच, तो विश्वासच होता.
"मित्रांनो!" विश्वासचा आवाज पावसातही स्पष्ट ऐकू आला. "मी आलो!" त्याच्या डोळ्यांत अश्रू आणि हसू मिसळलं होतं. चौघंही धावत त्याच्याकडे गेले. कोणी काही बोललं नाही, फक्त एकमेकांना मिठी मारली. पावसाच्या थेंबांनी त्यांचे अश्रू लपवले, पण हृदयातील आनंद लपला नाही.
विश्वासने सांगितलं, कसं शहरात तो हरवला, स्वप्नांच्या मागे धावताना स्वतःलाच गमावलं. पण प्रत्येक रात्री त्याला मित्रांची आठवण यायची. "मी परत येणार होतोच," तो म्हणाला, "तुमची वाट पाहत होतो." सचिनचा राग कधीच विसरला गेला. राहुलने त्याला खांद्यावर थाप मारली, आणि नीलने हसत विचारलं, "आता कुठं जाणार?"
"कुठेही नाही," विश्वास म्हणाला, "आता फक्त तुमच्यासोबत राहणार." त्या रात्री, पाच मित्रांनी पुन्हा त्या पिंपळाखाली रात्रभर गप्पा मारल्या. जुन्या आठवणी, नव्या स्वप्नं, आणि त्यांच्या मैत्रीचा अटळ विश्वास—सगळं जिवंत झालं.
आता ते पाचजण पुन्हा एकत्र होते. वाट पाहणं त्यांच्यासाठी फक्त आठवण नव्हतं, तर त्यांच्या मैत्रीचं अनमोल बंधन होतं. पिंपळाखालील त्यांचं हसणं गावभर पसरलं, जणू दहा वर्षांचं अंतर कधी होतंच नव्हतं.
