“सो टुडे…”, देसाई मॅडम सुरु झाल्या.. “वुई विल बी अ‍ॅनालायझिंग द डिफ़रंट अस्पेक्ट्स ऑफ़ अ ह्युमन ब्रेन”
सगळ्या विद्यार्थीनी आज्ञाधारकपणे देसाई मॅडम बोलतील ते लिहुन घेत होत्या..
“नेहा, प्लिज इंट्र्युड्स द ऑब्जेक्ट टु अस..” देसाई मॅडम..
नेहा उठुन उभी राहीली.
“थॅक्यु मॅम..”, नेहा थोडंस्स कमरेत वाकुन म्हणाली..”अ‍ॅन्ड माय फ्रेंन्ड्स.. द ऑब्जेक्ट टुडे इज तरुण.. ही इज माय फ्रेंड…”
“जस्ट अ फ्रेंड?? की….”, हळुच मागुन कुणी तरी विचारले आणि वर्गात एकच हश्या पिकला..
नेहाने एकदा माझ्याकडे हसुन बघीतलं आणि तिने तो प्रश्न इग्नोर करुन पुढे म्हणाली..
“ही इज अ सॉफ्ट्वेअर इंजीनीअर..”
“वुवुवुह्ह्ह…..”, वर्गात एकजुट आवाज झाला…
“अ‍ॅन्ड ही इज वर्कींग इन अ मल्टी नॅशनल कंपनी…”
“वुवुवुह्ह्ह…..”, पुन्हा एकदा…
“अ‍ॅन्ड ही इज अ टीम लिड…”
“वुवुवुह्ह्ह…..”, ह्या वेळचा वोव्व्ह्ह.. मागच्या दोन्हीपेक्षा जास्तच जोरात होता…
नेहाने एकदा हसुन सगळ्यांकडे बघीतले आणि ती खाली बसली.
“तरुण.. आजचे आपले सेशन दोन भागांचे असणार आहे..”, देसाई मॅडम माझ्याकडे वळुन बोलु लागल्या..
“…पहिल्या भागात विद्यार्थीनी काही फिगर्स तुला दाखवतील…”
देसाई मॅडमने ‘फिगर्स’ शब्द उच्चारताच अचानक वर्गात एकच हश्या पिकला..
देसाई मॅडमना त्यांची चुक लगेचच लक्षात आली..
“डायग्रॅम्स..आय मीन डायग्रॅम्स..”, नाकावर घसरणारा चष्मा सावरत त्या म्हणाल्या..
“त्या डायग्रॅम्स कडे बघुन तुला काय दिसतं? काय वाटतं हे थोडक्यात तु सांग. साधारण १५-२० डायग्रॅम्स आपण बघु, आणि मग दुसर्‍या सेशन्स मध्ये काही रॅन्डम प्रश्न असतील.. यु हॅव टु अ‍ॅन्सर देम अ‍ॅज वेल.. ऑलराईट?”
मी आज्ञाधारक मुलासारखी मान डोलावली.
देसाई मॅमनी हातात खडु घेतला आणि त्या फळ्यावर काहीतरी रखडु लागल्या.
मी पट्कन नेहाकडे बघीतलं..ती माझ्याकडेच बघत होती. आमची नजरानजर होताच, तिने हळुच डावा डोळा मिचकावला.
चायला, ह्या पोरींना हे असलं कसं काय जमतं बुआ.. मी स्वतःला इमॅजीन करत होतो ऑफीसच्या मिटींग्समध्ये कुणाला असं डोळा-बिळा मारणं म्हणजे..
मी ही नेहाला डोळा मारण्याच्याच तयारीत होतो इतक्यात माझं लक्ष दुसर्‍या एका मुलीकडे गेलं… ती नेमकी माझ्याकडेच बघत होती.
मी हा डोळे मारण्याचा खेळ तेथेच आवरता घेतला आणि एव्हाना प्रोजेक्शन-स्क्रिनवर संगणकवरील पॉवर-पॉईंट प्रेझेंटेशन्सच्या काही स्लाईड्स दिसु लागल्या होत्या त्यावर लक्ष केंद्रीत केलं.
पुढची जवळ जवळ ३०-४० मिनीटं चित्र-विचीत्र आकृत्या त्या पडद्यावर अवतरत होत्या. कधी चौकोनात चौकोन, त्याला अर्धकाटकोनात छेदणारे त्रिकोण, मध्येच काही रंगीत टींबांसारखे भासणारे गोल. तर कधी मनुष्याच्या चेहर्‍याच्या रुपरेषेचा भास व्हावा असे काही पॅटर्न्स. कधी उगवत्या सुर्याच्या बाजुलाच गडद जांभळ्या रंगाचा चंद्र, तर कधी नुसतेच रंगीत रंगरेषांचे फटकारे.
मला फारसा विचार न करता, जे वाटलं, जे दिसलं ते सांगायचं होतं ते एकाअर्थी बरंच झालं. नाही तर मॉडर्न आर्टच्या प्रदर्शनात एखाद्या काहीच न कळणार्‍या चित्रासमोर आपण थांबावं आणि आपल्या पोरानं विचारावं.. “बाबा.. बाबा.. हे कसलं चित्र आहे…” तशी अवस्था व्हायची.
पहीलं सेशन तसं पट्कन संपलं आणि अंधारलेला वर्ग पुन्हा प्रकाशमान झाला.
मी नेहाकडे पाहीलं.. तिने भुवया उंचावुन “हाऊ वॉज इट” विचारलं आणि मी ही “इट्स ओके” म्हणुन मान हलवली.
पाच एक मिनीटांचा ब्रेक होऊन लगेच दुसरे सेशन सुरु झाले.
प्रश्नांचा असा काही ठरावीक साचा नव्हता. म्हणजे एक प्रश्न होता, “व्हॉट काईंड ऑफ़ ड्रीम्स यु हॅव युजवली?”, तर दुसरा होता “अंडर स्ट्रेस, मन शांत रहायला तुम्ही ड्रग्स, म्युझीक, बुक्स, फ्रेंन्ड्स किंवा शांतता” ह्यापैकी कश्याचा आधार घ्याल?”
अर्थात हे काही कुठल्या कंपनीच्या मुलाखतींचे सत्र नव्हते, त्यामुळे पाच एक मिनीटांमध्येच मी रिलॅक्स झालो आणि नंतर नंतर तर मला त्या प्रश्नांची मज्जाच वाटु लागली.
अ‍ॅक्च्युअली, त्या स्ट्रेसच्या प्रश्नाने खरं तर माझं काम सोप्प केलं होतं. आमच्या टींमचा ऑस्टीनचा एक हेड जोज.. कुठल्याही महत्वाच्या मिटींगला तो फॉर्मल न रहाता असा मस्त खुर्चीत पसरुन बसायचा. एक हात खुर्चीवरुन मागे टाकलेला.. पाय स्ट्रेच्ड आणि टेबलाच्याही पुढे आलेले, मान खुर्चीवर टेकवलेली. मस्त रिलॅक्स वाटायचं. आज मी तस्सच केलं.. मस्त आरामशीरपणे स्वतःला सोडुन दिलं अ‍ॅन्ड जस्ट अ‍ॅन्जॉयीड द सेशन.
मला खरं तर नेहाने एखादा प्रश्न विचारावा असं फार वाटत होतं, पण तसं काहीच घडलं नव्हतं. कुणीही प्रश्न विचारला की नेहा आधी कुणी प्रश्न विचारला तिच्याकडे आणि मग चेहर्‍यावर एक प्रकारची बालीश उत्सुकता ठेऊन मी काय उत्तर देणार ह्याच्याकडे बघत बसायची.
घड्याळ्याचे काटे पुढे पुढे सरकत होते. अजुन ५-१० मिनिटं आणि मी ह्यातुन बाहेर पडणार होतो. प्रश्नांचा ओघ आता आटला होता. प्रत्येकजण वहीमध्ये काही तरी निरीक्षण नोंदवत होता. खरं तर माझी फार इच्छा होती प्रत्येकीच्या वहीत डोकावुन काय लिहीलं आहे ते बघण्याची. शेवटी काही झालं तरी ती निरीक्षणं माझ्याबद्दलची होती.
“तरूण, आय हॅव वन क्वेश्चन अबाऊट ह्युमन रिलेशन्स.. कॅन आय…?”, मी घड्याळात वेळ बघण्यात गुंग होतो इतक्यात एक आवाज कानावर आला.
खरं तर बर्‍याच वेळानंतर एक प्रश्न आला होता, त्यामुळे सर्वचजणी मागे वळल्या होत्या. मी आवाजाच्या दिशेने पाहिलं… आणि पहातचं राहीलो.
शी वॉज द प्रेटीएस्ट गर्ल ऑफ़ द क्लास..
खरं तर माझ्या मनात विचार सुध्दा यायला नको होता, पण ‘ती’ नेहापेक्षाही कित्तेक पटीने सुंदर होती. इतक्या वेळात ति मला एकदा पण कशी दिसली नाही, ह्याचं मला क्षणभर आश्चर्यच वाटलं. दातांच्या कडांवर पेन्सीलने टकटक करत ती माझ्याकडेच बघत होती. एखाद्या टपोर्‍या मोत्यासारखे तिचे सुंदर डोळे काळजाचा ठाव घेत होते. तिचे लांबसडक काळेभोर केस अर्धे पाठीवर तर अर्धे खांद्यांवरुन पुढच्या बाजुला पसरले होते. तिच्या आवाजात एक प्रकारचे मार्दव होते, एक प्रकारचा फ्रेंडली टोन होता. म्हणजे बर्‍याच वेळेला आपल्याला फोन वर जे सेल्स कॉल्स येतात, त्यातील कित्तेक आवाज मनाला भावतात.. कधी कधी एक-दोन मिनीटांतच आपण त्या आवाजाशी एकरुप होऊन जातो.. जणु काही पलीकडुन बोलणारी व्यक्ती आपली कित्तेक वर्षांपासुनची मित्र/मैत्रिण आहे..
“तरुण..”
तिच्या आवाजाने माझी तंद्री भंग पावली..
“युअर नेम मिस..”, मी उगाचच आवाजात स्टाईलीश टोन आणायचा प्रयत्न करत म्हणालो.
खरं तर मला काय घेणं होतं तिच्या नावाशी? आत्तापर्यंत मी कुणाला कुणाचं नाव विचारलं होतं? एक नेहा सोडली तर सर्व जण.. किंवा सर्व जणी माझ्यासाठी त्रयस्थच होत्या. पण का कुणास ठाउक, मला रहावलंच नाही.
मला माझी चुक लक्षात आली. मी पट्कन नेहाकडे बघीतलं.
“घसरला लगेच हा.. सुंदर मुलगी बघीतल्यावर..” असेच काहीसे तिच्या चेहर्‍यावर ते नेहमीचे एक्स्प्रेशन्स असणार अशी मला खात्री होती. पण सुदैवाने तसं काही झालं नव्हतं.
“प्रिती…..” एका जिवघेण्या क्षणाच्या शांततेनंतर ‘ती’ म्हणाली.
“प्रेट्टी..जस्ट लाईक यु..” माझं मन आतमध्ये किंचाळत होते, पण मी मोठ्या कष्टाने त्या भावना जिभेवर येऊ नाही दिल्या..
“शुअर प्रिती, प्लिज गो अहेड..”, मी
“तरुण, समज एक मुलगा-मुलगी कमीटेड आहेत. दोघंही मस्त, एकमेकांना अनुरुप, टीपीकल बॉयफ़्रेंड-गर्लफ्रेंड. पण त्यांच्यातील रिलेशन खुप वेअर्ड आहे. आय मीन, दे आर कमीटेड, पण फक्त काही दिवसांसाठीच… जोपर्यंत त्यांची लग्न होत नाहीत तो पर्यंत. दोघंही वेगळ्या कास्टचे. कदाचीत दोघांच्याही घरी इंटरकास्टला विरोध असल्याने, दोघांनाही माहीती आहे की ते एकमेकांशी लग्न नाही करु शकणार.. पण तरीही दोघंही तो पर्यंत का होईना कमीटेड.. एकमेकांशी.
तुला काय वाटतं ह्याबद्दल? हे खरंच प्रेम आहे? की फक्त फिजीकल अ‍ॅट्रॅक्शन..? की एकमेकांना, एकमेकांच्या मनाला आणि आपल्या आई-वडीलांना फसवुन केलेलं एक नाटक??”
ज्या क्षणी हा प्रश्न संपला त्या क्षणी मी नेहाकडे बघीतलं. नेहाने जीभ चावली आणि पट्कन दुसरीकडे बघीतलं. वर्गातल्या सगळ्या मुली आता माझ्याकडेच बघत होत्या.
शंका यायची कारणच नव्हतं. ह्या प्रश्नातले तो मुलगा-मुलगी, दुसरं-तिसरं कोणी नसुन मी आणि नेहाच तर होतो.
दॅट वॉज आवर स्टोरी.
नेहा हिंदु-मराठा होती, तर मी हिंदु-ब्राम्हण. प्रिती म्हणाली तसं हे नाटक वगैरे तर नक्कीच नव्हतं. मला नेहा जितकी आवडतं होती, तितकाच मी तिला आवडत होतो हे नक्की. एक दिवस नाही भेटलो, किंवा फोनवर नाही बोललो तरी आम्हाला त्याची जाणीव व्हायची. आम्ही एकमेकांना खुप मिस्स करायचो. कुठलीही चांगली-वाईट गोष्ट, एकमेकांशी शेअर केल्याशिवाय रहावयाचंच नाही. पण असं असतानाही, आम्ही रिअलॅस्टीक होतो. आम्हाला दोघांनाही ह्याची पुर्ण कल्पना होती की आमचं हे नातं आमच्या घरातले कध्धीच मान्य करणार नाहीत. जसं माझ्या घरी माझी बायको ही हिंदु ब्राम्हणच असावी असा हट्ट होता, तसंच नेहाच्या घरी तिचा नवरा हा ९६ कुळी मराठाच असावा ह्यात कुठलचं दुमत नव्हतं. त्यामुळे आम्ही नवरा-बायको होण्याची स्वप्न कधीच पाहीलीही नाहीत आणि एकमेकांना दाखवलीही नाहीत.
आम्हा दोघांना एकमेकांपासुन विलग फक्त एकच गोष्ट करु शकणार होती, आणि ती म्हणजे एकमेकांची लग्न.
त्यामुळे हा प्रश्न दुसर्‍या तिसर्‍या कुणाचा नसुन माझा आणि नेहाचाच होता.
“प्रिती… कसं असतं ना..”, मी थोडा वेळ विचार करून म्हणालो.. “प्रत्येकजण त्याचं त्याचं आयुष्य जगत असतो. ते त्याने कसं जगावं हे तोच ठरवतो.. त्याचे कॉन्सीक्वेंन्सेस जर त्याला.. किंवा तिला माहीत असतील तर त्यात वाईट काय आहे? खरं तर मला वाटतं आपण त्यांचा आदरच करायला हवा. त्यांनी फक्त…”
मी बोलत होतो आणि इतक्यात तास संपल्याची बेल वाजली. माझं उत्तर अर्धवटच राहुन गेलं..
धडाधडा सगळ्यांनी बॅगा बंद केल्या आणि क्षणार्धात अर्धा क्लास रिकामा झाला सुध्दा..
मी प्रितीकडे पाहीलं.. ती अजुनही तिच्याच डेस्कवर होती. मी तिच्याकडे जाण्यासाठी वळलो इतक्यात नेहा जवळ येऊन उभी राहीली.
“एन्जॉईड ?”, डोळे मिचकावत तिने विचारलं..
मी परत प्रितीकडे पाहीलं. ती पुस्तकं गोळा करुन बॅग मध्ये भरत होती. तिच्या पापण्यांची होणारी उघडझाप काळजाला हेलावुन सोडत होती. तिच्या केसांमधुन मधुनच चमकणारी तिची इअर-रिंग सारखं लक्ष विचलीत करत होती.
मी पट्कन वेळ काढण्यासाठी काहीतरी कारण म्हणुन खाली वाकुन बुटाची लेस ठीक करु लागलो. प्रिती जवळ आली तस्ं मी उठुन उभा राहीलो. कोईंन्सीडेंटली क्लासबाहेर आम्ही तिघंही एकत्रच बाहेर पडलो.
“तरुण, ही प्रिती, माझी बेस्ट फ्रेंड”, नेहाने अचानक माझी ओळख करुन दिली.
“बेस्ट फ्रेंड?”, माझा आवाज अचानकच मोठ्ठा झाला.
“हो.. का?”, नेहा
“आय थॉट, आय नो ऑल युवर फ्रेंड्स.. तुझ्याकडुन प्रिती नाव कधी ऐकलं नव्हतं म्हणुन..”, मी सारवासारव करत म्हणालो.
माझ्या त्या उत्तराने, प्रितीच्या गालावर क्षणभर एक मस्त खळी पडुन गेली.
“हो अरे, तीची उशीरा अ‍ॅडमीशन झाली.. पण आता आम्ही बेस्ट फ्रेंन्ड्स आहोत…”, नेहा आणि प्रिती एकमेकींकडे बघुन हसल्या.
“ऑलराईट देन.. चल मी निघते..”, प्रिती नेहाला म्हणाली..आणि अचानक माझ्याकडे वळुन म्हणाली “नाईस मिटींग यु..”
मी काही बोलायची वाट न बघता ती जायला लागली. खरं तर तिने जरावेळ तरी थांबावं असं फार वाटत होतं.
“कैसे बताए.. क्यु तुझको चाहे.. यारा बताना पाए..
बातें दिलोंकी देखो जुबान की आंखे तुझे समझायें
तु जाने ना.. तु जानें ना…”
“तुला तुझ्या प्रश्नाचं उत्तर नको?”, मी अचानक प्रितीला विचारलं.
“आय नो द आन्सर तरुण.. मी आणि नेहा खुप बोललो आहे ह्या विषयावर.. जस्ट दॅट आय एम नॉट कन्व्हींन्स्ड…”, प्रिती हसुन म्हणाली..
“ओके देन लेट मी कन्व्हींन्स..”, मी काही चान्स सोडायला तयार नव्हतो..
“शुअर.. ट्राय युअर लक.. पण प्लिज आत्ता नाही, मला सिटी लायब्ररीमध्ये जायचेय.. आपण नंतर भेटुन बोलुयात?”, प्रिती
“कधी??”, मला माझ्याच लाळघोटेपणाची चिड येत होती.. बट कंबख्त दिल माननेको ही तयार नही था..
“मी बोलते नेहाशी..बाssssय”….
ती जाईपर्यंत मी तिच्याकडेच पहात राहीलो. तिच्या चालण्यात एक प्रकारची ग्रेस होती. तिचे सॅन्ड्ल्स, तिचा ड्रेस, तिचे इअर-रिंग्स, हातातलं ब्रेसलेट, बॅग.. मी तिच्या प्रत्येक गोष्टींवर फिदा होतो.
अचानक मी अजुनही नेहाबरोबर तिच्या कॉलेजमध्ये आहे ह्याची आठवण झाली. इतक्या वेळ ती नुसती एकदा माझ्याकडे तर एकदा प्रितीकडे आलटुन-पालटुन पहात होती. मला उगाचच तिची किव आली. वाटलं, आपण किती सहज तिला इग्नोर केलं. खरं तर प्रितीसमोर मी नेहाला थोडा इंपॉर्टन्स दिला असता, तर तिला नक्कीच भाव खाता आला असता.
मला माझी सुध्दा लाज वाटली.
“मग कशी वाटली माझी मैत्रीण?”, नेहाने विचारले
“कशी म्हणजे? ठीकच आहे, मला तर उलट जरा आगाऊच वाटली. “, मी उगाच फारसा इंटरेस्ट न दाखवता म्हणालो, ” तिला काय करायचेय? आपण काहीही करू नं!”
“अरे तिने सहजच विचारले. आणि आगाऊ वगैरे तर अज्जिबात नाही हं, खूप स्वीट आहे ती. आम्ही तर आजकाल इतके एकत्र असतो आम्हाला ग्रुप मध्ये लेस्बो म्हणतात..”, नेहा हसत हसत म्हणाली
“आर यु?”, मी
“ऑफकोर्स नॉट, शट अप !!”, नेहा लटक्या रागाने म्हणाली
“एनीवेज.. सो? काय प्लॅन आता?”, मी नेहाला विचारलं.
नेहानं तिच्या हातातल्या नोटबुकमधील टाईम-टेबल एकदा बघीतलं आणि मग म्हणाली.. “काही विशेष नाही, दुसरं लेक्चर दीड तासाने आहे, मला नाही वाटतं इतक्या वेळ कोणी थांबेल ते अ‍ॅटेंन्ड करायला…”
“तुझा काय प्लॅन??”, नेहा
“अम्म.. माझा तर एखादा मस्त रोमॅन्टीक, हॉट, सिडक्टीव्ह मुव्ही बघायचा प्लॅन आहे. तो नविन आलाय ना एक.. खुप लिप-लॉक सिन्स आहेत म्हणे त्यात.. ऑफकोर्स माझी गर्लफ़्रेंड माझ्याबरोबर येणार असेल तर…”
नेहाने तिचे एक जाडजुड बुक माझ्या खांद्यांवर मारलं आणि हसत हसत म्हणाली.. “मुव्ही इज फ़ाईन, पण बाईक मी चालवणार, तु मागे बसायचंस.. कबुल?”
“अ‍ॅट युअर सर्व्हीस मॅम..” असं म्हणुन मी नेहाचा हात पकडला आणि आम्ही कॉलेज कॅंपस मधुन बाहेर पडलो.
[क्रमशः]
