ಬಂಗಾರಪ್ಪ ಮತ್ತು ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪ, ಚಿಕ್ಕನಾಯಕನಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮದ ಎರಡು ಪ್ರಭಾವಿ ಕುಟುಂಬಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು. ಬಂಗಾರಪ್ಪನ ಕುಟುಂಬ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕತೆಯ ಸಂಕೇತವಾದರೆ, ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ಕುಟುಂಬವು ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿತ್ತು. ದಶಕಗಳಿಂದ ಈ ಎರಡೂ ಕುಟುಂಬಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ತೆರೆಮರೆಯ ವೈಷಮ್ಯವಿತ್ತು; ಅದು ಭೂ ವಿವಾದದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ, ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಾಗಿ, ಕೊನೆಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಗರ್ವದ ವಿಷಯವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು.
ಆದರೆ, ವಿಧಿ ಲಿಖಿತದಂತೆ, ಬಂಗಾರಪ್ಪನ ಮಗ ನಿಖಿಲ್ ಮತ್ತು ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ಮಗಳು ಲಾವಣ್ಯ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಪ್ರೀತಿ, ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರಪಂಚಗಳನ್ನು ಒಂದುಗೂಡಿಸುವ ಸೇತುವೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅನೇಕ ಪ್ರತಿರೋಧಗಳ ನಂತರ, ಎರಡೂ ಕುಟುಂಬಗಳು ಮದುವೆಗೆ ಒಪ್ಪಿದವು. ಆದರೆ, ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಹಿಂದೆ ಅಡಗಿದ್ದು ಸಾಮರಸ್ಯವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಗರ್ವ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವ ಗುಪ್ತ ಆಕಾಂಕ್ಷೆ.
ಮದುವೆಯನ್ನು ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಅದ್ದೂರಿಯಾಗಿ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮಾದರಿಯಾಗುವಂತೆ ನಡೆಸಬೇಕು ಎಂದು ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರು ಪಣತೊಟ್ಟರು. ಮದುವೆ ಮಂಟಪವನ್ನು ಅತಿದೊಡ್ಡದಾಗಿ, ಐಷಾರಾಮಿ ಥೀಮ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಊರ ಜನರೆಲ್ಲರೂ 'ಮದುವೆ ಕೂಟ'ವನ್ನು ನೋಡಲು ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಮದುವೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಎರಡು ಕುಟುಂಬಗಳ ನಡುವಿನ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ಸಮರವಾಗಿತ್ತು.
ಮದುವೆ ದಿನ ಬಂದಿತು. ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ನವ ವಧು-ವರರು ಕುಳಿತಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲವೂ ಸುಸೂತ್ರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಇಬ್ಬರ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆ ಇತ್ತು.
ಸಮಯ ಸುಮಾರು ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಮೂರು ಗಂಟೆ. ಊಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಎಲ್ಲರೂ ಕುರ್ಚಿಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತರು. ಆಗ ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ಅಕ್ಕ ಮಾಲತಮ್ಮ, ಎದ್ದು ನಿಂತು, ಬಂಗಾರಪ್ಪನವರೇ, ನಮ್ಮ ಕಡೆಯಿಂದ ಕೇವಲ 500 ಮಂದಿಯನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದೇವೆ. ನಿಮ್ಮ ಕಡೆಯಿಂದ 1500 ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಊಟಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆಯಾಗಬಾರದು ಎಂದು ನಾವು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದ್ದೆವು. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ಆಹ್ವಾನಿತರ ಪೈಕಿ 50 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರಿಗೆ ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆ ತಲುಪಿಲ್ಲ ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ. ಇದು ಬೇಕಂತಲೇ ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸ ಎಂದು ಗಲಾಟೆ ಶುರುಮಾಡಿದರು.
ಏನು ಬೇಕಂತಲೇ ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸ? ನಮ್ಮ ಕಡೆಯಿಂದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆ ತಲುಪಿದೆ ಎಂದು ಬಂಗಾರಪ್ಪನ ಸೋದರ ಮೈದುನ ಕೆಂಪಪ್ಪ ರೇಗಿದರು. ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಗೌರವಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ತರಲು ನಿಮ್ಮ ಕಡೆಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಪಿತೂರಿ ಇದು.
ನಮ್ಮ ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ವಿತರಣೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ನಿಮ್ಮ ಮಗ ನಿಖಿಲ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ವಹಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅವರೇ ಬೇಕಂತಲೇ ನಮ್ಮ ಜನರಿಗೆ ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆ ತಲುಪಿಸಿಲ್ಲ ಮಾಲತಮ್ಮ ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಗಲಾಟೆ ಶುರುವಾಯಿತು. ಅಸಲಿಗೆ, ಬಂಗಾರಪ್ಪನ ಕುಟುಂಬದವರು, ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ಕುಟುಂಬದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವರನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ಈ ವಿಷಯ ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ಕಡೆಯವರಿಗೆ ಈಗ ತಿಳಿಯಿತು. ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಶಾಂತವಾಗಿದ್ದ ಮದುವೆ ಮಂಟಪ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು. ಬಂಗಾರಪ್ಪನ ಕಡೆಯವರು ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ಕಡೆಯವರತ್ತ, ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ಕಡೆಯವರು ಬಂಗಾರಪ್ಪನ ಕಡೆಯವರತ್ತ ಬೊಟ್ಟು ಮಾಡಿದರು. ಕೆಲವರು ಎದ್ದು ನಿಂತು ಮಾತಿನ ಚಕಮಕಿ ನಡೆಸಿದರು.
ನಿಖಿಲ್ ಮತ್ತು ಲಾವಣ್ಯ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಕಂಗಾಲಾಗಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಕನಸಿನ ಮದುವೆ, ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ವೈಷಮ್ಯಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಸಣ್ಣ ದ್ವನಿ ಮಾತಿನ ಚಕಮಕಿ ಕೈ ಕೈ ಮಿಲಾಯಿಸುವ ಹಂತಕ್ಕೆ ತಲುಪಿತು. ಆಗ, ಮಂಟಪದ ಒಂದು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿದ್ದ ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ತಾಯಿ, ಎಂಭತ್ತರ ಅಜ್ಜಿಯಾದ ಗಂಗಮ್ಮ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ಎದ್ದು ನಿಂತರು. ಅವರ ಧ್ವನಿ ಸಣ್ಣದಾಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಕ್ಷಣದ ಗದ್ದಲದಲ್ಲಿಯೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕೇಳಿಸಿತು.
"ಸಾಕು ಸಾಕು ನಿಲ್ಲಿಸಿ ನಿಮ್ಮ ಈ ಬಾಲಾಪರಾಧದ ಆಟ
ಎಲ್ಲರೂ ಗಂಗಮ್ಮನ ಕಡೆ ತಿರುಗಿದರು. ಆಕೆ ತನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಬಂಗಾರಪ್ಪ ಮತ್ತು ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪನ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟರು. ನಿಮಗೆ ನಾಚಿಕೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲವೇ? ನಿಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಮದುವೆಯ ದಿನ, ನೀವು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿರುವುದು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಹಾರಾಟವೇ ಹೊರತು, ಪ್ರೀತಿಯ ಬಂಧವಲ್ಲ. ಈ ಮಕ್ಕಳು ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರೀತಿಸಿ, ಸಾವಿರ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಒಂದುಗೂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರ ಬದುಕಿನ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ ದಿನವನ್ನು ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಅಹಂನ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಬಲಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದೀರಲ್ಲಾ. ಗಂಗಮ್ಮಳ ಮಾತುಗಳು ಮೊದಲು ಸಣ್ಣದಾಗಿ, ನಂತರ ಆಳವಾಗಿ ಎಲ್ಲರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ತಲುಪಿದವು. ಮಾಲತಮ್ಮಾ, ನೀನು ಹಿರಿಯಳು. ಬಂಗಾರಪ್ಪನವರೇ, ನೀವು ಬುದ್ಧಿವಂತರು. ನಿಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯೇ ಮುರಿದು ಹಾಕಲು ಹೊರಟಿದ್ದೀರಲ್ಲಾ? ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆ ತಲುಪದಿದ್ದರೆ ಏನು? ಹತ್ತಾರು ಜನರ ಊಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಡಿಮೆ ಆಗಿದ್ದರೆ ಏನು? ಇಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು ನಿಖಿಲ್ ಮತ್ತು ಲಾವಣ್ಯರ ಪ್ರೀತಿ. ಆ ಪ್ರೀತಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಅಹಂ ಕಾರಣವಾಗಬೇಕೆ?
ಪ್ರೀತಿ ಎಲ್ಲಿಲ್ಲವೋ, ಅಲ್ಲಿ ಸಾಮರಸ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾಮರಸ್ಯವಿಲ್ಲದ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ನಿಮ್ಮ ಈ ಗರ್ವ, ಈ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಯಾವ ರೀತಿ ಆಶೀರ್ವಾದ ನೀಡುತ್ತದೆ? ನಾಳೆ ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಬದುಕಲು ಹೊರಟಾಗ, ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಈ ಜಗಳವೇ ನೆನಪಾಗಬೇಕೇ?
ಗಂಗಮ್ಮನ ಮಾತುಗಳು ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿದ್ದವು, ಆದರೆ ಅವು ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಅನುಭವದಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದವು. ಬಂಗಾರಪ್ಪ ಮತ್ತು ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪ ತಲೆ ತಗ್ಗಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ಮಾತುಗಳು ಅವರ ದಶಕಗಳ ಅಹಂಕಾರದ ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಅಲುಗಾಡಿಸಿದವು.
ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪ ಮೊದಲು ತಲೆ ಎತ್ತಿದರು. ಅಮ್ಮಾ ನನ್ನ ತಪ್ಪು ತಿಳುವಳಿಕೆ. ನನ್ನದೇ ಪ್ರಮಾದ.
ಬಂಗಾರಪ್ಪ ಕೂಡ ಕೈ ಮುಗಿದರು. ನನ್ನಿಂದಲೂ ತಪ್ಪಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಹಳೆಯ ದ್ವೇಷಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯೂ ಮುಂದುವರಿಸಲು ಹೊರಟಿದ್ದೆವು. ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರೀತಿಗೆ ನಾವು ಗೌರವ ನೀಡಬೇಕಿತ್ತು. ಎರಡೂ ಕಡೆಯ ಜನ ಮೌನವಾದರು. ಈ ಕ್ಷಣ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಗರ್ವದ ಬದಲು, ನಿಜವಾದ ಪ್ರೀತಿಯ ಅರ್ಥವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡರು.
ನಿಖಿಲ್ ಮತ್ತು ಲಾವಣ್ಯ ಮಂಟಪದಿಂದ ಇಳಿದು ಬಂದು ಗಂಗಮ್ಮಳ ಕಾಲಿಗೆ ಬಿದ್ದರು. "ಅಜ್ಜಿ, ನೀವೇ ನಮ್ಮ ದೇವತೆ. ನಮ್ಮ ಮದುವೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿದ್ದೀರಿ.
ಗಂಗಮ್ಮ ನಕ್ಕರು. ಪ್ರೀತಿ, ತಾಳ್ಮೆ ಮತ್ತು ಕ್ಷಮೆ ಇವುಗಳೇ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧದ ನಿಜವಾದ ಆಧಾರ. ನಿಮ್ಮ ಬದುಕು ಸುಖವಾಗಿರಲಿ.
ಅದೇ ಕ್ಷಣ, ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆ ಸಿಗದ ಜನರು ಮದುವೆ ಮಂಟಪದ ಹೊರಗಡೆಯಿಂದ ಒಳಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರಿಗೆ ಈ ಗಲಾಟೆ ಬಗ್ಗೆ ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ನಿಖಿಲ್ ಮತ್ತು ಲಾವಣ್ಯರನ್ನು ಆಶೀರ್ವದಿಸಲು ಬಂದಿದ್ದರು.
ಬಂಗಾರಪ್ಪ ತಕ್ಷಣ ಮೈಕ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಪರವಾಗಿ, ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆ ತಲುಪದಿದ್ದರೂ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಬಂದ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ವಂದನೆಗಳು. ಇದು ಕೇವಲ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಮದುವೆಯಲ್ಲ, ಇದು ನಮ್ಮ ಎರಡು ಕುಟುಂಬಗಳು, ಎರಡು ಸಮುದಾಯಗಳು ಒಂದಾಗುವ ಶುಭ ದಿನ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಆಗಿರುವ ಎಲ್ಲ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ನಾವು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಇನ್ನು ಮುಂದೆ, ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ಕುಟುಂಬ.
ಸೀತಾರಾಮಪ್ಪ ಬಂಗಾರಪ್ಪನ ಕೈ ಹಿಡಿದರು. ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರು ಪರಸ್ಪರ ಕ್ಷಮೆ ಕೇಳಿದರು. ಮದುವೆ ಕೂಟದ ವಾತಾವರಣ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬದಲಾಯಿತು. ದ್ವೇಷದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ನಗು, ಸಂಘರ್ಷದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಸಾಮರಸ್ಯ ತುಂಬಿತು. ಅದೇ ಸಂಜೆ, ವಿವಾಹ ಸಂಭ್ರಮವು ಶಾಂತಿಯಿಂದ, ಸಂತೋಷದಿಂದ ನಡೆಯಿತು. ಆ ಮದುವೆ ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಐಶ್ವರ್ಯ ಯಾವುದು ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ, ಯಾರಾದರೂ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದು ಆ ಎರಡು ಕುಟುಂಬಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತೆ ಅರಳಿದ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಗೌರವ. ಮದುವೆ ಕೂಟದ ಗಲಾಟೆ ಕೊನೆಗೆ ಪ್ರೀತಿಯ ಗೆಲುವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
