ಗ್ರಾಮದ ಹಳೆಯ ಆಲದ ಮರದ ಕೆಳಗೆ, ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ನಿತ್ಯದಂತೆ ಕಲ್ಲಿನ ಕಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ಆಸೀನರಾಗಿದ್ದರು. ಅರವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಅವರ ಜೀವನವು ಇದೇ ಮರದ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಸಾಗಿತ್ತು. ಮಾಸ್ಟರ್‌ರವರ ಬಿಳಿಯಾದ ಗಡ್ಡವು ಸಮಯದ ನದಿಯಂತಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ಎಳೆಯೂ ಕಳೆದುಹೋದ ದಶಕಗಳ ಮೌನ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿತ್ತು. ಅವರ ಸುತ್ತಲಿನ ಜಗತ್ತು ಗಡಿಬಿಡಿಯಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು. ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಬಂದ ವೇಗದ ಬೈಕ್‌ಗಳು, ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ ಹಿಡಿದು ಹೊರಟ ಯುವಜನರು – ಎಲ್ಲವೂ ಶರವೇಗದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌ರವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಸದ್ದು ಮಾಡದೆ, ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ಸರಿವ ಕಾಲದ ಮೌನ ಹೆಜ್ಜೆಗಳಂತೆ ಉಳಿದಿದ್ದವು.
ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌ಗೆ ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಆರಂಭದ ದಿನಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನೆನಪಿದ್ದವು. ಅದು ಸುಮಾರು ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ. ಅವರು ಹೊಸದಾಗಿ ಬಿ.ಎಡ್. ಮುಗಿಸಿ, ಅದೇ ಗ್ರಾಮದ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಗೆ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಬಂದಿದ್ದರು. ಆಗ ಗ್ರಾಮವು ಆಧುನಿಕತೆಯ ಸ್ಪರ್ಶದಿಂದ ದೂರವಿತ್ತು. ವಿದ್ಯುತ್ ಇರಲಿಲ್ಲ, ಟಿವಿ ಎಂಬುದು ಕೇಳಿರದ ಸಂಗತಿ. ಶಾಲೆಯೆಂದರೆ ಬರೀ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ; ಅದು ಹಳ್ಳಿಯ ಮಕ್ಕಳ ಪಾಲಿಗೆ ಭವಿಷ್ಯದ ದಾರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಮಾಸ್ಟರ್‌ರವರ ಬೋಧನೆ ಕೇವಲ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ; ಕೃಷಿಯ ಮೌಲ್ಯ, ಸಂಬಂಧಗಳ ಮಹತ್ವ, ಮತ್ತು ಬದುಕಿನ ನೈತಿಕ ಪಾಠಗಳನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು.
ಅವರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಿದ್ದ, ಅವನ ಹೆಸರು ಸೋಮಣ್ಣ. ಬಡತನ ಮತ್ತು ಸಂಕಷ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಆ ಹುಡುಗನ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಕನಸುಗಳು ಹೊಳೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಓದಿನಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಚುರುಕು. ಗಣಿತ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ. ಆದರೆ, ಒಂದು ದಿನ, ಆತನ ಆಗಮನ ಶಾಲೆಗೆ ನಿಂತೇ ಹೋಯಿತು. ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌ಗೆ ಏನೋ ಆತಂಕ. ವಿಚಾರಿಸಿದಾಗ ತಿಳಿದುಬಂದದ್ದು: ಸೋಮಣ್ಣನು ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಮಿಕರಾಗಿ ದುಡಿಯುತ್ತಿದ್ದು ತನ್ನ ತಂದೆ-ತಾಯಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು, ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಶುರು ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ.
ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌ರವರ ಹೃದಯ ತಲ್ಲಣಿಸಿತು. ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿ ಅರಳುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರತಿಭೆಯೊಂದು ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ಮುಚ್ಚಿಹೋಗುವುದನ್ನು ಅವರು ಸಹಿಸಲಿಲ್ಲ. ಮರುದಿನ ಸಂಜೆಯೇ ಮಾಸ್ಟರ್ ಸೋಮಣ್ಣನ ಮನೆಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಗುಡಿಸಲಿನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಕುಟುಂಬದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿಜಕ್ಕೂ ದಯನೀಯವಾಗಿತ್ತು.
ಸೋಮಣ್ಣನವರೇ, ನನಗೆ ನಿಮ್ಮ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಆ ಹುಡುಗನ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಬಲಿಕೊಡಬೇಡಿ. ಅವನು ಶಾಲೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ, ಈ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ, ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ನಷ್ಟ,"ಮಾಸ್ಟರ್ ವಿನಂತಿಸಿದರು.
ಸೋಮಣ್ಣನ ತಂದೆ ಕೈ ಮುಗಿದು ನಿಂತರು:ಮಾಸ್ಟರ್, ನಿಮ್ಮ ಮಾತನ್ನು ನಾವು ವಿರೋಧಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ದಿನದ ಕೆಲಸ ನಿಂತರೆ, ಸಂಜೆ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಅನ್ನ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದುಕುವುದು ನಮಗೆ ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲು.
ಆಗ ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಿರ್ಧಾರವು ಸೋಮಣ್ಣನ ಜೀವನದ ತಿರುವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಸರಿ, ಹಾಗಾದರೆ ಒಂದು ಕೆಲಸ ಮಾಡೋಣ. ಹಗಲೆಲ್ಲ ಅವನು ನಿಮ್ಮ ಜೊತೆ ದುಡಿಯಲಿ. ಆದರೆ ಪ್ರತಿದಿನ ಸೂರ್ಯ ಮುಳುಗಿದ ಮೇಲೆ, ರಾತ್ರಿ 8 ರಿಂದ 9ರವರೆಗೆ, ಅವನು ಆಲದ ಮರದ ಕೆಳಗಿರುವ ಶಾಲೆಯ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಬರಲಿ. ನಾನು ಅವನಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ಪಾಠ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ. ಅವನ ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕ, ಪರೀಕ್ಷಾ ವೆಚ್ಚ ಎಲ್ಲವೂ ನನ್ನ ಜವಾಬ್ದಾರಿ. ನೀವು ಅವನನ್ನು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿ, ಆದರೆ ರಾತ್ರಿಯ ಒಂದು ಗಂಟೆ ಕಾಲ ನನಗೆ ನೀಡಿ.
ತಂದೆ-ತಾಯಿಯ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಸಮಾಧಾನವಾಯಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಸೋಮಣ್ಣನ ದಿನಚರಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಹಗಲು ಮಣ್ಣಿನ ವಾಸನೆ, ದೈಹಿಕ ಶ್ರಮ; ರಾತ್ರಿ ದೀಪದ ಸಣ್ಣ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರಗಳ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದ ವಾಸನೆ. ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌ರವರ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ನಿರಂತರ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ, ಸೋಮಣ್ಣನ ಅಸಾಧಾರಣ ಶ್ರಮದ ಜೊತೆ ಸೇರಿ ಪವಾಡವನ್ನೇ ಮಾಡಿತು. ಸೋಮಣ್ಣನು ಗ್ರಾಮದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪಟ್ಟಣದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದ.
ಸೋಮಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಹೊರಟು ಹೋದ ನಂತರ, ಮಾಸ್ಟರ್‌ಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಭಾವನೆ. ಆದರೆ, ಕಾಲ ಕ್ರಮೇಣ ಗ್ರಾಮ ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣದ ನಡುವಿನ ಅಂತರ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಪಟ್ಟಣದ ಜೀವನದ ವೇಗಕ್ಕೆ ಸೋಮಣ್ಣ ಒಗ್ಗಿಕೊಂಡ. ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಬಂದು ಮಾಸ್ಟರ್‌ರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಆತ, ನಂತರ ಎರಡು ವರ್ಷಕ್ಕೆ, ನಂತರ ಕೇವಲ ದೀಪಾವಳಿಗೆ ಒಂದು ಶುಭಾಶಯದ ಸಂದೇಶಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತನಾದ. ಸೋಮಣ್ಣ ದೊಡ್ಡ ಕಂಪನಿಯ ಉನ್ನತ ಅಧಿಕಾರಿಯಾದ.
ಕಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತ ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಈಗ ಮತ್ತೆ ವರ್ತಮಾನಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ಅವರ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಧೂಳು ಹಿಡಿದ ಶಾಲಾ ಪುಸ್ತಕಗಳ ರಾಶಿ ಇತ್ತು. ಆಲದ ಮರದ ಬೇರುಗಳು ಕಾಲದಂತೆ ಬಲಿಷ್ಠವಾಗಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. ದೂರದಲ್ಲಿ ಸೋಮಣ್ಣನ ಹಾಗೆ ಮೊಬೈಲಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುವ ಯುವಕರು ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.
ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಆಧುನಿಕ ಕಾರು ಗ್ರಾಮದ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಂತಿತು. ಅದರಿಂದ ಸೂಟು-ಬೂಟು ಧರಿಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ ಇಳಿದು, ತನ್ನ ಮೊಬೈಲ್ ನೋಡುತ್ತಾ ಯಾರನ್ನೋ ವಿಚಾರಿಸುತ್ತಾ ಮಾಸ್ಟರ್‌ರವರ ಕಡೆಗೆ ಬಂದ. ಅದು ಬೇರಾರೂ ಅಲ್ಲ, ಸೋಮಣ್ಣ.
ಮಾಸ್ಟರ್!" ಆತ ಮೆಲ್ಲಗೆ ಕರೆದ.
ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ತಲೆ ಎತ್ತಿ ನೋಡಿದರು. ಸೋಮಣ್ಣ ಬಾ ಬಾ, ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ.ಅವರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ನೋವಿತ್ತು.
ಸೋಮಣ್ಣ ಮಾಸ್ಟರ್‌ರವರ ಕಾಲಿಗೆ ಬೀಳುವ ಮುನ್ನವೇ, ಮಾಸ್ಟರ್ ಆತನನ್ನು ಎತ್ತಿದರು. ಏನಪ್ಪಾ, ನಿನಗೆ ಈಗ ಬಿಡುವೇ ಇಲ್ಲವಲ್ಲ! ಒಂದು ಫೋನ್ ಮಾಡೋಕು ಟೈಮ್ ಇಲ್ಲವೇ?
ಸೋಮಣ್ಣ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಮತ್ತು ವಿಷಾದದ ಮಿಶ್ರಣ. ಕ್ಷಮಿಸಿ ಮಾಸ್ಟರ್. ಜೀವನದ ವೇಗಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿಬಿಟ್ಟೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನದೇ ಕಂಪನಿ. ಕೆಲಸದ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ನಮ್ಮದೇ ಊರು ಮರೆತುಹೋಗಿತ್ತು.
ಕಾಲ ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ಸರಿತಿದೆ ಸೋಮಣ್ಣ. ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಬೇಕು, ಮಾಸ್ಟರ್ ಶಾಂತವಾಗಿ ಹೇಳಿದರು.
ಸೋಮಣ್ಣ ಒಂದು ನಿಮಿಷ ಮೌನವಾಗಿದ್ದು, ತನ್ನ ಜೇಬಿನಿಂದ ಒಂದು ಚೆಕ್ ಪುಸ್ತಕ ತೆಗೆದ. ಮಾಸ್ಟರ್, ನಾನು ಈ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬೇಕು ಅಂದುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಈ ಹಳೆಯ ಶಾಲೆಗೆ ಹೊಸ ಕಟ್ಟಡ ಕಟ್ಟಿಸಲು, ಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು... ಈ ಹತ್ತು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಚೆಕ್ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಿ. ಇದು ನನ್ನ ಕೃತಜ್ಞತೆ.
ಮಾಸ್ಟರ್ ಆ ಚೆಕ್ಕನ್ನು ನೋಡಿದರು. ಹತ್ತು ಲಕ್ಷ ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತ. ಆದರೆ ಅವರ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ನಗು. ಅವರು ಚೆಕ್ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದೆ ಸೋಮಣ್ಣನ ಭುಜದ ಮೇಲೆ ಕೈ ಇಟ್ಟರು.
ಸೋಮಣ್ಣ, ನನಗೆ ಈ ಹಣಕ್ಕಿಂತ ನೀನು ಮುಖ್ಯ. ನೀನು ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬೆಳೆದಿರುವುದೇ ನನಗೆ ನಿಜವಾದ ಸಂಪತ್ತು. ನೀನು ಏನಾದರೂ ನೀಡಬೇಕಿದ್ದರೆ, ನಿನ್ನ ಸಮಯವನ್ನು ಕೊಡು. ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಈ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ದೂರವಾಣಿಯಲ್ಲಾದರೂ ಮಾತನಾಡು. ಅವರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಕನಸು ಕಾಣಲು ಪ್ರೇರಣೆ ಕೊಡು. ಗುರು-ಶಿಷ್ಯರ ನಡುವಿನ ಪ್ರೀತಿ ಹಣದಿಂದ ಅಳೆಯಲಾಗದ್ದು. ಕಾಲ ಎಷ್ಟೇ ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ಸರಿದರೂ, ಮನುಷ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳು ಸದ್ದು ಮಾಡಬೇಕು, ಮಾಸ್ಟರ್ ಹೇಳಿದರು.
ಸೋಮಣ್ಣನ ಕಣ್ಣುಗಳು ತುಂಬಿ ಬಂದವು. ತಕ್ಷಣ ತನ್ನ ಮೊಬೈಲ್ ಅನ್ನು ಜೇಬಿಗೆ ಇಟ್ಟು, ಮಾಸ್ಟರ್‌ರವರ ಪಾದದ ಬಳಿ ಕೂತು ತಲೆ ತಗ್ಗಿಸಿದ.
ಆ ಕ್ಷಣ, ಮಾರುತಿ ಮಾಸ್ಟರ್‌ಗೆ ಅನಿಸಿತು: ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ಸರಿದು ಹೋದ ಕಾಲವು ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಕೃತಜ್ಞತೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನುಂಗಿಲ್ಲ. ಆಲದ ಮರದ ಬುಡದಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಪಾಠವು ಮತ್ತೆ ಜೀವಂತವಾಯಿತು.
ಈ ಕಥೆ ನಿಮಗೆ ಇಷ್ಟವಾಯಿತೇ?
