भाग ३: भूतकाळ हरवलेला
रात्रीच्या त्या गूढ आवाजाने आणि तलावातील अदृश्य आकृतीने रेहा आणि अर्णव यांना पार हादरवून टाकले होते. अंधार दूर
झाल्यावर पहाट झाली, तेव्हा त्यांना जाणवलं की काल रात्री घडलेला प्रसंग निव्वळ भास नव्हता. त्यांच्या मनात एक अनामिक भीती
होती, पण त्याहून अधिक होते एक तीव्र कुतूहल. त्यांना त्यांच्या भूतकाळाला सामोरे जाण्याचे आव्हान दिले गेले होते, पण ते नक्की
कशाबद्दल होते, हे मात्र त्यांना अजूनही स्पष्ट आठवत नव्हते.सकाळच्या नाश्त्याच्या वेळी सभागृहात एक वेगळीच शांतता होती. रेहा
आणि अर्णव काल रात्रीच्या घटनेबद्दल एकमेकांकडे पाहिल, पण इतर तिघे मात्र त्याबद्दल अनभिज्ञ होते. कुणीही त्या गूढ आवाजाबद्दल
किंवा आकृतीबद्दल बोलत नव्हते, कारण तो अनुभव फक्त रेहा आणि अर्णवचा होता. रेहाच्या मनात 'शांतीवन' आणि 'दुर्घटना' हे शब्द
घोळत होते, पण त्या दुर्घटनेचा नेमका तपशील तिला आठवत नव्हता. जणू काही तिच्या आठवणींच्या एका महत्त्वाच्या भागावर जाड
पडदा पडला होता.
संपदा हॉलमध्ये आली. तिच्या चेहऱ्यावर नेहमीप्रमाणेच शांत हास्य होते, पण तिच्या डोळ्यात एक प्रकारची गंभीरता होती. "काल
रात्रीचा अनुभव तुम्हाला अस्वस्थ करून गेला असेल," ती म्हणाली. "पण घाबरू नका. 'मन-आराम' हे तुम्हाला त्रास देण्यासाठी नाही, तर
तुम्हाला तुमच्या पूर्णत्वाकडे घेऊन जाण्यासाठी आहे."समीर, जो नेहमीच तर्कशुद्ध विचार करायचा, त्याने प्रश्न केला, "पूर्णत्वाकडे? पण
आम्हाला आमच्या भूतकाळातील काही गोष्टी आठवतच नाहीत. मला माझ्या कॉलेज प्रोजेक्टबद्दल अर्धवट आठवतंय, पण त्यामागे
काहीतरी मोठं दडलेलं आहे, असं वाटतंय."हर्षदनेही डोक्याला हात लावला. "माझ्या वडिलांच्या घड्याळाने मला जुन्या आठवणी दिल्या,
पण एक मोठी घटना आहे, जी माझ्या स्मृतीतून पूर्णपणे पुसून टाकली गेलीये, असं मला वाटतंय."तन्वीने हळूच सांगितले, "मी अनेक
कविता लिहिल्या आहेत, पण माझ्या आयुष्यातील एक मोठा भाग, ज्यामुळे मी आज इथे आहे, तो आठवत नाहीये. एक प्रकारचा मेमरी
ब्लॉक झाल्यासारखं वाटतंय."अर्णव शांत होता, पण त्याच्या चेहऱ्यावरील वेदना स्पष्ट दिसत होती. "माझ्या कलेमागे एक मोठी किंमत
आहे, असं मला वाटतंय. एका जीवाचं आयुष्य... पण नेमकं काय, हे आठवत नाही."रेहाला धक्काच बसला. ती एकटीच नव्हती जिला
भूतकाळातील काही गोष्टी आठवत नव्हत्या. त्या सर्वांच्या आठवणींचा काही भाग पुसून टाकला गेला होता, जणू त्यांच्या मेंदूतून तो
विशिष्ट 'डेटा' डिलीट केला गेला होता. हा निव्वळ योगायोग नव्हता हे तिला आता स्पष्ट झाले.
संपदाने त्यांना एका वर्तुळात बसण्यास सांगितले. "तुमच्यापैकी प्रत्येकाने आज एका अशा क्षणाबद्दल बोलायचं आहे, जो तुम्हाला
स्पष्ट आठवतोय, पण ज्याबद्दल तुम्हाला अधिक जाणून घ्यायचं आहे." रेहाने सुरुवात केली. "मला एक दुर्घटना आठवते, ती एका मोठ्या
इमारतीच्या प्रोजेक्टवर घडली होती. मला वाटतं तिथे माझा काहीतरी संबंध होता. 'शांतीवन'... हे नाव माझ्या मनात वारंवार
येतंय. हर्षदने लगेच डोळे विस्फारले. "शांतीवन? मलाही हे नाव आठवतंय! माझ्या वडिलांनी याच नावाच्या एका प्रकल्पात मोठी
गुंतवणूक केली होती आणि नंतर त्यांना खूप मोठं नुकसान झालं होतं. त्यांनी कधीच त्याबद्दल जास्त बोलले नाहीत."तन्वीचा चेहरा फिका
पडला. "शांतीवन! माझी एक खूप जवळची मैत्रीण त्या प्रोजेक्टमध्ये काम करत होती... आणि ती अचानक नाहीशी झाली. मला तिची
शेवटची भेट आठवते, पण त्यानंतर काय झालं, हे आठवत नाही."समीर विचारात पडला. "माझ्या एका कॉलेज प्रोजेक्टचा विषय
'शांतीवन' प्रकल्पात ऊर्जा बचतीचा होता. तो प्रोजेक्ट मी मध्येच सोडून दिला होता, कारण काहीतरी मोठं गडबडलं होतं. मला आठवतं,
मी त्या ठिकाणी गेलो होतो, पण त्यानंतरचं काही आठवत नाही."अर्णवच्या डोळ्यात भीती दिसली. "शांतीवन... माझ्या पहिल्या मोठ्या
चित्रप्रदर्शनाचा विषय तेच ठिकाण होतं. मी तिथे काम करत असताना, काहीतरी भयानक पाहिलं... एक जीव गमावला... पण तो
कोणाचा आणि कसा, हे आठवत नाही."त्यांच्या संवादातून 'शांतीवन' हे नाव आणि 'दुर्घटना' हे सत्य हळूहळू उलगडत होते. त्यांना आता
खात्री पटली होती की ते सर्वजण एकाच घटनेने जोडले गेले आहेत, ज्याचे परिणाम त्यांच्या जीवनावर खोलवर झाले होते. त्यांच्या
स्मृतींमधून हा भाग काढून टाकण्यात आला होता, पण 'मन-आराम' त्यांना तो पुन्हा आठवून देण्याचा प्रयत्न करत होते. हे सगळं कसं
शक्य आहे?" हर्षदने रागाने विचारले. "आपल्या आठवणी कशा पुसल्या जाऊ शकतात?"संपदा शांतपणे म्हणाली, "काहीवेळा मन
स्वतःला वेदनांपासून वाचवण्यासाठी काही गोष्टी दडवून ठेवते. पण त्या गोष्टींचा सामना केल्याशिवाय तुम्ही पूर्ण मुक्त होऊ शकत
नाही."पण रेहाच्या मनात संशय वाढत होता. काल रात्रीचा आवाज, ती आकृती... ही संपदाला माहीत आहे का? हे केवळ मानसिक
अवरोध होते की कोणीतरी जाणूनबुजून त्यांच्या आठवणी पुसल्या होत्या? ती व्यक्ती रात्री तलावाजवळ कोण होती? आणि संपदाला या
सगळ्याबद्दल इतकी माहिती कशी होती? 'मन-आराम' हे केवळ एक रिट्रीट होते की त्या शांतीवन दुर्घटनेशी संबंधित काहीतरी मोठे रहस्य
इथे दडलेले होते ? संध्याकाळपर्यंत, वातावरणातील गूढता आणखी वाढली होती. त्यांना जाणवले की 'मन-आराम' हे केवळ आत्म-
शोधाचे ठिकाण नसून, त्यांच्या भूतकाळाच्या दारावरची एक चावी होती. पण त्या दारामागे काय सत्य लपले होते, आणि ते सत्य त्यांना
सामोरे जाण्यास सक्षम करेल का, हाच खरा प्रश्न होता. त्यांच्या हरवलेल्या भूतकाळाचे धागे आता हळूहळू जुळू लागले होते, पण हे धागे
त्यांना कोणत्या दिशेने घेऊन जातील, हे मात्र अजूनही एक रहस्य होते.
भाग - ३ समाप्त......