નિષ્ફળતા પછી સફળતા કેવી રીતે મળે?
દરેક માણસના જીવનમાં સફળ થવાની ઈચ્છા હોય છે. નાના બાળકથી માંડી વૃદ્ધ સુધી દરેકને પોતાના ક્ષેત્રમાં સફળ થવાનું સપનું હોય છે. જ્યારે પણ આપણે નવું કાર્ય શરૂ કરીએ ત્યારે મનમાં અનેક આશાઓ હોય છે કે હવે સફળતા મળશે, લોકો પ્રશંસા કરશે અને જીવનમાં નવું ધ્યેય પૂરું થશે. પણ સત્ય એ છે કે દરેક યાત્રા સરળ નથી હોતું. સફળતાના માર્ગમાં અનેક અવરોધો આવે છે, ક્યારેક કઠિન પરિસ્થિતિ ઉભી થાય છે અને ક્યારેક નિષ્ફળતા પણ અનુભવવી પડે છે.
નિષ્ફળતા એ આપણાં માટે હંમેશા તકલીફજનક અનુભવ બને છે. તેનો સીધો અસર આપણા આત્મવિશ્વાસ પર પડે છે. પરંતુ જો આપણે સમજીએ કે નિષ્ફળતા એ અંત નથી, તો જીવનમાં નવી શક્તિ મળે છે.
નિષ્ફળતા એ શાસ્ત્ર છે
જીવનમાં જે લોકો મહાન બન્યા છે તેમણે દરેક નિષ્ફળતાને એક પાઠશાળા સમજી છે. નિષ્ફળતા એ માત્ર પરિક્ષા નથી પણ શિક્ષા છે. દરેક નિષ્ફળતા પછી આપણને મળે છે —
શું ખોટું થયું તેની સમજ
ક્યાં સુધારો શક્ય છે તે જાણ
ક્યાં વધુ મહેનત જોઈએ તે દિશા
વિશ્વના મહાન વિજ્ઞાનીઓ, ઉદ્યોગપતિઓ, તત્વજ્ઞાનો — દરેકે તેમના જીવનમાં અનેક વાર નિષ્ફળતા જોઈ છે. પરંતુ તેઓએ દરેક નિષ્ફળતા પછી પોતાના પ્રયત્નો દબાવ્યા નહીં, વધુ મજબૂતીથી ઉભા થયા.
ટૂંકા ઉદાહરણોથી પ્રેરણા
એડિસનએ વિજળીનું દીવો બનાવતાં પહેલાં હજારો વાર નિષ્ફળતા અનુભવી.
કોલોન સંધ્યાએ પણ પોતાના કારકિર્દી દરમ્યાન અનેકવાર ધિરજ ગુમાવી શકાય એવી પરિસ્થિતિઓને જીતેલી છે.
એપલના સ્ટીવ જોબ્સ પોતાની જ કંપનીમાંથી કાઢી મૂકાયા પછી ફરી એજ કંપનીમાં આવ્યા અને અતિશય સફળતા મેળવી.
આ બધા ઉદાહરણો આપણને શીખવે છે કે સફળતાના દરવાજા ત્યારે જ ખુલતા છે જયારે આપણે હિંમત ન હારીએ.
નિષ્ફળતાને અપનાવવું શીખો
નિષ્ફળતા પછી સૌથી અગત્યનું છે તેને કેવી રીતે જોવું. અમુક લોકો નિષ્ફળતા આવ્યા પછી પોતાને અયોગ્ય માને છે અને પોતાના સપનાઓ તોડી નાખે છે. પણ સાચું વિચારો તો નિષ્ફળતા એ એવું આયનુ છે જે આપણને આપણા નબળાઈઓ બતાવે છે.
જ્યારે નિષ્ફળતા આવે ત્યારે પ્રશ્ન કરો:
શું હું યોગ્ય તૈયારી સાથે આવ્યા હતા?
શું હું પૂરતી મહેનત કરી હતી?
શું કંઈક વધારે શીખવાની જરૂર છે?
આ પ્રશ્નોના જવાબથી આપણે આગળ વધવા માટે નવી દિશા મેળવી શકીએ છીએ.
સકારાત્મકતા જાળવો
નકારાત્મક લોકો અને વિચારો તમારા આત્મવિશ્વાસને નબળું કરે છે. જો તમે સતત નકારાત્મક વાતો સાંભળશો તો મનમાં ભય, શંકા અને નિરાશા ભેગી થશે. માટે:
સકારાત્મક પુસ્તક વાંચો.
સફળ લોકોની વાતો સાંભળો.
શાંતિપૂર્વક પ્રાર્થના કરો.
ગુરુ અને સારા મિત્રોથી વાત કરો.
જ્યાં માનસિક શાંતિ રહે છે ત્યાં આત્મવિશ્વાસ મજબૂત થાય છે.
તમારા ધ્યેય પર સ્પષ્ટતા રાખો
અવારનવાર નિષ્ફળતા ત્યારે આવે છે જ્યારે આપણું ધ્યેય સ્પષ્ટ ન હોય.
👉 લખો કે શું ઇચ્છો છો?
👉 કઈ રીતે પહોંચવું છે તે માટે નાના પગલાં બનાવો.
👉 દરરોજ થોડી કામગીરી કરો.
જેમ જેમ તમે નાની નાની સફળતાઓ મેળવો છો, તેમ તેમ મોટું ધ્યેય પણ નજીક આવે છે.
મનોબળ માટે સાધના જરૂરી છે
શારીરિક તંદુરસ્તી અને આધ્યાત્મિક સાધના જીવનમાં મોટો આધાર બને છે:
યોગ અને પ્રાણાયામ કરો.
સવાર-સાંજ મંત્રજાપ કરો:
"ૐ શ્રી હનુમતે નમઃ" — મનોબળ માટે શ્રેષ્ઠ મંત્ર.
નિયમિત અભ્યાસ કરો.
આ રીતે અંદરથી તમે મજબૂત બનશો અને કોઈ પણ મુશ્કેલીમાં હિંમત ટકી રહેશે.
ગુરુનો આશીર્વાદ લઇને આગળ વધો
ગુરુ એ જીવનનો માર્ગદર્શક છે. જ્યારે તમે ગુરુના આશીર્વાદથી આગળ વધશો ત્યારે પરિસ્થિતિઓ સરળ બનતી જોવા મળશે. ગુરુનું એક વાક્ય પણ તમને ઊંડા અંધકારમાંથી બહાર કાઢી શકે છે.
વિશ્વાસ હંમેશા રાખો
જ્યારે પરિસ્થિતિ તમારી સામે હોય ત્યારે અંદરથી બોલો:
"હું પ્રયત્ન કરતો રહીશ, એક દિવસ જરૂર સફળતા મળશે."
વિશ્વાસ એ જ છે કે જ્યારે બધું અંધકારમાં હોય ત્યારે પણ તમે પ્રકાશ જોઈ શકો.
સમાપ્તિમાં:
નિષ્ફળતા પછી સફળ થવા માટે તમારું મન મજબૂત હોવું જોઈએ. ધીરજ, શ્રદ્ધા અને સતત પ્રયાસો સાથે દરેક નિષ્ફળતા જીવનનો અનુભવ બની રહેશે. જીવનમાં મોટા સપનાને સાકાર કરવા માટે સૌથી મોટી યાત્રા હંમેશા "હિંમતથી ફરી શરૂ કરવા" થી જ શરુ થાય છે.
"હિંમત એ છે — પડી જાવ અને ફરી ઊભા થવા માટે મજબીુત થાવ!"
🙏
