અમદાવાદ શહેરના ધમધમાટથી થોડે દૂર, એક શાંત અને રમણીય વિસ્તારમાં આવેલી "સૂર્યમ રેસિડન્સી" માં, બ્લોક-બીના ત્રીજા માળે, આદિત્ય શાહનો ફ્લેટ હતો. સવારના સૂર્યના હૂંફાળા કિરણો બાલ્કનીમાંથી સીધા તેમના ડ્રોઈંગ રૂમમાં પ્રવેશી રહ્યા હતા, જે હંમેશા સકારાત્મક ઊર્જાનો સંચાર કરતા. તેમની વર્ષો જૂની, પણ આરામદાયક લાકડાની ખુરશી આજે બાલ્કનીમાં ગોઠવાયેલી હતી, જ્યાં આદિત્ય સવારની સુગંધિત ચાની ચૂસકી લેતા, દૈનિક સમાચારપત્રના પાના ફેરવી રહ્યા હતા.
ગુજરાત પોલીસના ઇતિહાસમાં એક તેજસ્વી અને સન્માનિત જાસૂસ તરીકે તેમની ગણના થતી હતી. બે વર્ષ પહેલાં તેમણે પોલીસ સેવામાંથી નિવૃત્તિ લીધી હતી, અને ત્યારથી તેમનો સમય પુસ્તકોના પાને, તેમના નાના બગીચાની માવજતમાં, અને ક્યારેક નજીકની કલબમાં તેમના જૂના મિત્રો સાથે ચેસની બાજી રમવામાં પસાર થતો હતો. તેમને લાગતું હતું કે તેમણે જીવનના બધા જ પડકારો ઝીલી લીધા છે અને હવે તેમનું જીવન સંપૂર્ણપણે શાંતિ અને આરામથી ભરેલું છે.
સવારનું વાતાવરણ પ્રફુલ્લિત હતું. આદિત્યની દસ વર્ષની પૌત્રી, આરાધના, શાળાના ગણવેશમાં સજ્જ થઈ, ખિલખિલાટ હસતી આવી અને દાદાને વળગી પડી. "દાદા, બાય! હું શાળાએ જાઉં છું!" તેણે મીઠો કલરવ કર્યો.
આદિત્યએ હસીને તેના માથે વહાલથી હાથ ફેરવ્યો, "બાય, બેટા! સાચવીને જજે."
રસોડામાંથી તેમની પત્ની, ગાયત્રી, ગરમાગરમ ઉપમા અને કોફીની સુગંધથી આખા ઘરમાં એક સંતોષકારક સુવાસ ફેલાવી રહી હતી.
આદિત્યએ ઊંડો શ્વાસ લીધો. હા, આ જ જીવન હતું. શાંતિ, પ્રેમ અને પરિવારનું હૂંફાળું સાનિધ્ય. ગુનાઓની ગંધ, રહસ્યોની ગૂંચવણ અને કાયદાની બારીકાઈઓથી હવે તેઓ ઘણા દૂર હતા, એવું તેમને લાગતું હતું.
પણ, નસીબને કંઈક અલગ જ મંજૂર હતું. નિવૃત્તિનો સુવર્ણકાળ એક રહસ્યમય કવર સાથે ખંડિત થવાનો હતો.
લગભગ સવારના નવ વાગ્યાનો સમય હતો, જ્યારે દરવાજા પર ટકોરા પડ્યા. આદિત્યએ દરવાજો ખોલ્યો તો સામે પોસ્ટમેન ઊભો હતો. "શાહ સાહેબ, આ એક રજિસ્ટર્ડ પોસ્ટ છે." પોસ્ટમેનના અવાજમાં રૂટિન નિર્જીવતા હતી. આદિત્યએ સહી કરી અને કવર હાથમાં લીધું. કવર સામાન્ય જ હતું – કોઈ લોગો નહીં, કોઈ મોકલનારનું નામ કે સરનામું નહીં. માત્ર તેમનું જ સરનામું હતું, અને કવર પર એક વિચિત્ર પ્રકારનો સ્ટેમ્પ, જેના પર કોઈ જાણીતું ચિહ્ન નહોતું, પણ એક અસ્પષ્ટ કાળચક્ર જેવો આકાર છપાયેલો હતો. તે આકાર ગોળ હતો, જેમાં એકબીજામાં ગૂંથેલા અસ્પષ્ટ પ્રતીકો હતા, જાણે કે કોઈ જૂના ધાર્મિક ચિહ્નમાંથી ઉતારવામાં આવ્યું હોય.
આદિત્યએ કવર ખોલ્યું. અંદર એક જ કાગળ હતો, જાડા કાગળ પર કાળી શાહીથી સ્પષ્ટ, સુવાચ્ય અક્ષરોમાં લખેલું હતું. અક્ષરોની શૈલી અનોખી હતી, કોઈ મશીન દ્વારા પ્રિન્ટ કરાયેલી હોય તેવું લાગતું નહોતું, પરંતુ હાથથી લખાયેલા અક્ષરો પણ નહોતા. જાણે કોઈ ખૂબ ચોક્કસ અને શિસ્તબદ્ધ વ્યક્તિએ એક ખાસ ફોન્ટમાં લખ્યું હોય.
તેમણે કાગળ વાંચવાનું શરૂ કર્યું:
તા. ૧૫ જૂન, ૨૦૨૫ (આજથી પાંચ દિવસ પછી)
સ્થળ: અમદાવાદ, કાલુપુર રેલ્વે સ્ટેશન, પ્લેટફોર્મ નંબર ૭.
ઘટના: સવારના ૦૯:૪૫ વાગ્યે, શતાબ્દી એક્સપ્રેસની બોગી C-5 માં, એક નાની ચોરી થશે. એક કિંમતી પુરાણી ઘડિયાળ ગુમ થશે.
વધારાની નોંધ: આ ઘટના સામાન્ય ચોરી નહીં હોય. તે એક મોટા કાવતરાની શરૂઆત હશે. કાળચક્ર ફરી રહ્યું છે, આદિત્ય શાહ. તમે ચેતજો.
આદિત્યના ભવાં સહેજ ખેંચાયા. આ શું હતું? કોઈ મજાક? કોઈ પાગલનો પત્ર? કે પછી કોઈ જૂના દુશ્મનનો બદલો લેવાનો પ્રયાસ? તેમણે તાજેતરમાં નિવૃત્ત થયેલા કોઈ મિત્રને યાદ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, જેને આવા પ્રૅન્ક કરવાની આદત હોય. પણ આ પત્રમાં કોઈ હાસ્યનું તત્વ નહોતું. અક્ષરોમાં એક ગંભીરતા હતી, એક ચોક્કસતા હતી જે તેમને અંદરથી ખળભળાવી રહી હતી. "કાળચક્ર ફરી રહ્યું છે, આદિત્ય શાહ. તમે ચેતજો." આ વાક્ય તેમને વધુ અસહજ કરી રહ્યું હતું.
તેમણે પત્રને બે વાર વાંચ્યો, પછી ત્રણ વાર. '૧૫ જૂન, ૨૦૨૫... સવારના ૦૯:૪૫... શતાબ્દી એક્સપ્રેસ, બોગી C-5... કિંમતી પુરાણી ઘડિયાળ ગુમ થશે.' આ વિગતો એટલી ચોક્કસ હતી કે તેને અવગણવી મુશ્કેલ હતી.
આદિત્યએ પોતાનું લેપટોપ ખોલ્યું. તેમની આંગળીઓ કીબોર્ડ પર ઝડપથી ફરવા લાગી. તેમણે ૧૫ જૂનના રોજ અમદાવાદથી ઉપડતી શતાબ્દી એક્સપ્રેસ વિશે માહિતી શોધી. હા, સવારે ૦૯:૪૫ વાગ્યે એક શતાબ્દી એક્સપ્રેસ કાલુપુરથી ઉપડતી હતી, જે અન્ય મોટા શહેરો તરફ જતી હતી. આ એક વિચિત્ર સંયોગ હતો, જેને આદિત્ય જેવા તર્કબદ્ધ વ્યક્તિ માટે અવગણવો અશક્ય હતો.
તેઓ ધીમેથી ઊભા થયા અને રસોડામાં ગયા, જ્યાં ગાયત્રી ઉપમા પીરસી રહી હતી. "ગાયત્રી, આ કવર જો તો, કોઈ અજાણ્યા વ્યક્તિએ મોકલ્યું છે."
ગાયત્રીએ કવર લીધું, પત્ર વાંચ્યો, અને તેમના હોઠ પર એક હળવું હાસ્ય ફરકી વળ્યું. "આદિત્ય, નિવૃત્તિ પછી તને આવા પત્રો આવે એ સ્વાભાવિક છે. કોઈ ફિલ્મની સ્ક્રિપ્ટ લખીને મોકલી હશે. તું પણ બધું સીરિયસલી લઈ લે છે. ભૂતકાળની આદતો હજુ નથી છૂટી."
"ના, ગાયત્રી. આમાં કંઈક અલગ છે," આદિત્યએ જવાબ આપ્યો, તેમના અવાજમાં એક અદ્રશ્ય તણાવ હતો. "અક્ષરો, વિગતો... આ કોઈ સામાન્ય પત્ર નથી લાગતો. અને કવર પરનો સ્ટેમ્પ... 'કાળચક્ર'. આ કોઈ પત્તો નથી." તેમની જૂની જાસૂસી વૃત્તિ, જે વર્ષોથી સુષુપ્ત હતી, હવે જાગી રહી હતી. તેમનું મગજ ઝડપથી કામ કરવા લાગ્યું.
તે આખો દિવસ અશાંત રહ્યા. મનમાં હજારો વિચારો ઘૂમરાતા હતા. તેમણે પોલીસ વિભાગમાં પોતાના જૂના સંપર્કોનો ઉપયોગ કરીને આ વિશે કંઈ જાણવાનો પ્રયાસ કર્યો. તેમણે પોતાના સૌથી વિશ્વાસુ ભૂતપૂર્વ સહકર્મી, ઇન્સ્પેક્ટર રાજવીર સિંહને ફોન કર્યો. રાજવીર આદિત્યના હાથે જ ટ્રેઇન થયેલો યુવાન અધિકારી હતો, અને આદિત્યને તેના પર પૂરો ભરોસો હતો.
"હેલો રાજવીર, કેમ છે? આદિત્ય બોલું છું." આદિત્યના અવાજમાં એક પ્રકારની તાકીદ હતી, જે રાજવીર તરત પારખી ગયો.
"ઓહ! શાહ સાહેબ! કેમ યાદ કર્યા? બધું કુશળમંગલ? કોઈ જૂનો કેસ યાદ આવી ગયો કે શું?" રાજવીરના અવાજમાં આદર અને હળવાશ બંને હતી.
"હા, બધું બરાબર છે. એક નાની વાત હતી... કાલુપુર રેલ્વે સ્ટેશન પરથી ૧૫ જૂને ઉપડતી શતાબ્દી એક્સપ્રેસ વિશે કોઈ ખાસ માહિતી છે? કોઈ VIP મુસાફરી કરી રહ્યો છે કે બીજું કંઈ? કોઈ અસામાન્ય ગતિવિધિ નોંધાઈ છે?" આદિત્યએ સીધો જ પ્રશ્ન કર્યો.
રાજવીરે થોડી ક્ષણો માટે શાંતિ રાખી. "ના સાહેબ, એવી કોઈ ખાસ ઇન્ફોર્મેશન નથી. રૂટિન છે. કોઈ VIP મુસાફરી નથી કરી રહ્યો, અને અમારી પાસે કોઈ અસામાન્ય ગતિવિધિની પણ જાણકારી નથી. કેમ, કંઈ ખાસ? કોઈ ટિપ મળી છે કે શું?"
"બસ, એમ જ પૂછી લીધું. એક જૂનો કેસ યાદ આવી ગયો હતો, જેમાં રેલ્વે સ્ટેશન પર આવી જ કોઈ ઘટના બની હતી," આદિત્યએ વાત ટાળી દીધી. તે જાણતા હતા કે જ્યાં સુધી કોઈ ઘટના ન બને ત્યાં સુધી પોલીસ આવી બાબતોને ગંભીરતાથી લેશે નહીં. અને તેઓ પણ આ પત્રને મજાક તરીકે જ લેશે, જેમ ગાયત્રીએ લીધો હતો. તે નથી ઈચ્છતા કે કોઈ તેમના પર હસે અથવા તેમને નિવૃત્તિ પછી ઉતાવળિયા ગણે.
રાત્રે, જમ્યા પછી, આદિત્યએ ફરીથી પત્ર વાંચ્યો. બેડરૂમની શાંતિમાં, પત્રમાં લખેલા શબ્દો વધુ તીવ્ર લાગતા હતા. '૧૫ જૂન, ૦૯:૪૫ AM... શતાબ્દી એક્સપ્રેસ, બોગી C-5... કિંમતી પુરાણી ઘડિયાળ.' અને સૌથી વધુ ચિંતાજનક, 'આ ઘટના સામાન્ય ચોરી નહીં હોય. તે એક મોટા કાવતરાની શરૂઆત હશે.' આ શબ્દો તેમના મગજમાં ગુંજતા હતા. 'કાળચક્રનું રહસ્ય'... પત્ર પરનો સ્ટેમ્પ. આ બધું શું સૂચવતું હતું? શું કોઈ તેમને ચેતવી રહ્યું હતું? કે કોઈ તેમની સાથે બુદ્ધિની રમત રમી રહ્યું હતું?
તેમણે પોતાના જૂના કેસની ફાઈલો ખોલી. ભૂતકાળમાં, ક્યારેક ક્યારેક ગુનેગારો આવા રહસ્યમય પત્રો મોકલીને પોલીસને ગેરમાર્ગે દોરતા હોય છે, અથવા પોતાની ચાલને વધુ રોમાંચક બનાવતા હોય છે. પણ આ પત્રમાં કોઈ ધમકી નહોતી, કોઈ માંગણી નહોતી. માત્ર એક ભવિષ્યવાણી હતી. એક ગુનાની આગાહી. શું કોઈ એટલું સક્ષમ છે કે ભવિષ્યના ગુનાની ચોક્કસ આગાહી કરી શકે?
આદિત્યએ વિચાર્યું. જો કોઈ ચોર આટલો ચોક્કસ હોય તો તે શા માટે પોતાનો ગુનો જાહેર કરશે? અને જો તે સામાન્ય ચોરી હોય, તો "મોટા કાવતરાની શરૂઆત" એવું કેમ લખ્યું હોય? આ પત્ર પાછળ ચોક્કસ કોઈ ઊંડો હેતુ હતો. કોઈ તેમને એક મોટી રમતનો ભાગ બનાવવા માંગતું હતું, અથવા તેમને કોઈક રીતે તેમાં ખેંચવા માંગતું હતું.
બીજા દિવસે સવારથી જ આદિત્ય અશાંત રહ્યા. તેમણે પોતાનું રૂટિન છોડી દીધું. પુસ્તકોમાં તેમનું મન ન લાગતું. બગીચામાં પણ ધ્યાન નહોતું. તેમની નજર સતત કેલેન્ડર પર જતી હતી. ૧૫ જૂન આવવામાં હજુ પાંચ દિવસ બાકી હતા. દરેક પસાર થતી ક્ષણ તેમને અધીરા બનાવી રહી હતી. જો પત્રમાં લખેલી ઘટના સાચી ઠરી, તો તેનો અર્થ શું થશે? શું આ કોઈ નવી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ હતો? કે પછી કોઈ અલૌકિક શક્તિ? અને જો નહીં, તો આ કોનો પ્રૅન્ક હતો અને શા માટે?
આદિત્યને લાગતું હતું કે તેમને કોઈ અદ્રશ્ય દોરાથી ખેંચવામાં આવી રહ્યા છે, જે તેમને એક નવા અને અજાણ્યા રહસ્ય તરફ લઈ જઈ રહ્યો હતો. તેમનું જાસૂસી મગજ હવે સંપૂર્ણપણે સક્રિય થઈ ગયું હતું. તેઓ આ રહસ્યને વણઉકેલ્યું છોડી શકે તેમ નહોતા.
છેવટે, આદિત્ય શાહે એક નિર્ણય લીધો. ભલે ગાયત્રી તેને મજાક માને કે રાજવીર ધ્યાન ન આપે, તેઓ પોતે ૧૫ જૂને કાલુપુર રેલ્વે સ્ટેશન પર જશે અને આ ઘટનાની સત્યતા તપાસશે. જો આ પત્ર સાચો નીકળ્યો, તો તેનો અર્થ એ હતો કે દુનિયામાં કંઈક એવું ચાલી રહ્યું હતું જે તેમની સમજની બહાર હતું. સમયની સાથે જોડાયેલું એક રહસ્ય, જે કદાચ સમગ્ર માનવજાતના ભવિષ્યને પ્રભાવિત કરી શકે છે. અને એક ભૂતપૂર્વ જાસૂસ તરીકે, તેઓ આવા રહસ્યને વણઉકેલ્યું છોડી શકે તેમ નહોતા. તેમનો ન્યાય અને સત્ય પ્રત્યેનો લગાવ તેમને ફરીથી ગુનાખોરીની દુનિયામાં ખેંચી રહ્યો હતો.
તેમને ખબર નહોતી કે આ નાનો, રહસ્યમય પત્ર તેમના શાંત જીવનમાં કેટલી મોટી ઉથલપાથલ મચાવવાનો હતો, અને તેમને એક એવા "કાળચક્ર" માં ફસાવવાનો હતો જ્યાં સમય અને ગુનાની સીમાઓ અસ્પષ્ટ બની જવાની હતી. આ ફક્ત એક ચોરી નહીં, પણ એક એવા ગૂંચવણભર્યા રહસ્યની શરૂઆત હતી જે આદિત્ય શાહના દરેક તર્ક અને અનુભવની કસોટી કરવા જઈ રહી હતી.
ક્રમશઃ
નોંધ: આ વાર્તા સંપૂર્ણપણે કાલ્પનિક છે. તેનું કોઈપણ જીવંત કે મૃત વ્યક્તિ અથવા કોઈપણ વાસ્તવિક ઘટના સાથે કોઈ સંબંધ નથી. જો કોઈ સમાનતા જણાય, તો તે માત્ર સંયોગ છે.