આજનું યુવાધન: ભવિષ્યના નિર્માતા
યુવાધન એ કોઈપણ દેશની સૌથી મોટી શક્તિ હોય છે. તેઓની ઉર્જા, ઉત્સાહ અને નવીન વિચારશક્તિ રાષ્ટ્રના વિકાસ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આજની યુવા પેઢી ટેકનોલોજી, શિક્ષણ અને નવા ઉદ્યોગો દ્વારા સમાજને નવી દિશા આપી રહી છે. જો કે, આ યુવાનો માટે કેટલાક પડકારો પણ છે, જેમ કે રોજગારની તકો, માનસિક તણાવ, અને જીવનમૂલ્યોની ઘાટતી. જો આ પડકારોનો યોગ્ય રીતે સામનો કરવામાં આવે, તો આજનું યુવાધન દેશની પ્રગતિમાં મહત્વનું યોગદાન આપી શકે.
આજના યુવાનો નવીન વિચારો અને ટેકનોલોજીના ઉપયોગ દ્વારા ઉદ્યોગો અને સ્ટાર્ટઅપ્સમાં પોતાનું સ્થાન બનાવી રહ્યા છે. ઉદાહરણ તરીકે, ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ ઉદ્યોગમાં જોયો તો, બિનાંસ દવે અને તેમની ટીમે Zerodha જેવી કંપની સ્થાપીને નાણાકીય ક્ષેત્રમાં ક્રાંતિ લાવી. આ ઉપરાંત, ફાલ્ગુની નાયર (Nykaa) અને ભવિશ અગ્રવાલ (Ola) જેવા ઉદ્યોગસાહસિકોએ નવીન વિચારશક્તિ દ્વારા સક્રિય ભૂમિકા ભજવી છે. યુવાનોમાં કામ કરવાની, નવી બાબતો શીખવાની અને વિકાસની ઈચ્છા વધારે હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, સ્પોર્ટ્સ ક્ષેત્રે, નીરજ ચોપરાએ ઓલિમ્પિક્સમાં ગોલ્ડ મેડલ જીતી ભારતનું ગૌરવ વધાર્યું. એ જ રીતે, મીઠાલી રાજ અને હર્મનપ્રીત કૌર જેવી મહિલા ખેલાડીઓએ ક્રિકેટમાં ઉલ્લેખનીય પ્રદાન આપ્યું છે.
આજનું યુવાધન ઈન્ટરનેટ અને ડિજિટલ સાધનો દ્વારા વિશ્વ સાથે જોડાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, Byju's, Unacademy, અને PhysicsWallah જેવા એડટેક સ્ટાર્ટઅપ્સ યુવા ઉદ્યોગસાહસિકો દ્વારા શરૂ કરવામાં આવ્યા છે, જે ભારતના શૈક્ષણિક ક્ષેત્રમાં ક્રાંતિ લાવી રહ્યા છે. આ ઉપરાંત, ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટ્સનો ઉપયોગ વધવા પાછળ યુવાન પ્રોગ્રામર્સ અને ડેવલપર્સનો મોટો ફાળો છે.
રોજગારની તકો ઓછી અને સ્પર્ધા વધારે હોવાના કારણે ઘણા યુવાનો ભવિષ્ય અંગે ચિંતિત રહે છે. ઉદાહરણ તરીકે, 2023માં ભારતમાં 10 લાખથી વધુ યુવાનોએ સરકારી નોકરી માટે ફોર્મ ભર્યું, પણ નિમણૂકો ખૂબ ઓછી મળી. આ સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવા માટે કુશળતા વિકાસ અને સ્વરોજગારીનું પ્રોત્સાહન મહત્વપૂર્ણ છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઇ-કોમર્સ, ફ્રીલાન્સિંગ અને સ્ટાર્ટઅપ્સ દ્વારા રોજગારીની તકો ઊભી કરી શકાય. શિક્ષણ, નોકરી અને વ્યક્તિગત જીવનમાં ઊંચ-નીચના કારણે યુવાનો માનસિક તણાવનો સામનો કરી રહ્યા છે. ઉદાહરણ તરીકે, WHO ના અહેવાલ મુજબ, વિશ્વભરમાં 15 થી 29 વર્ષના યુવાનોમાં ડિપ્રેશન એક મોટું કારણ બની રહ્યું છે. યોગ, ધ્યાન અને મનોવિજ્ઞાનિક સહાય દ્વારા આ સમસ્યા હલ થઈ શકે. ઉદાહરણ તરીકે, સદીપીટલીની Simone Biles (ઓલિમ્પિક જિમ્નાસ્ટ) એ માનસિક સ્વાસ્થ્યને મહત્વ આપીને કઠિન પરિસ્થિતિઓનો સામનો કર્યો.
આધુનિક જીવનશૈલીમાં પરંપરાગત મૂલ્યો અને નૈતિકતાનો અભાવ જોવા મળે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઘણા યુવાનો સામાજિક મીડિયા અને ફોર્મલાઇફ સ્ટાઈલ તરફ વધુ વળતા જાય છે, જે વ્યક્તિગત જીવનમાં અસંતોષ ઉત્પન્ન કરે છે. સકારાત્મક માનસિકતા અને પરિવાર સાથે વધુ સમય વિતાવવાથી આ સમસ્યાનો ઉકેલ આવી શકે.
માત્ર શૈક્ષણિક પાયાં સુધી સીમિત ન રહી, પરંતુ વ્યવહારુ અને ટેકનિકલ કુશળતા વિકાસ પર પણ ધ્યાન આપવું જરૂરી છે. ઉદાહરણ તરીકે, ભારત સરકાર દ્વારા Skill India અને PMKVY (Pradhan Mantri Kaushal Vikas Yojana) જેવી યોજનાઓ ચલાવી રહી છે, જે યુવાનોને રોજગારલક્ષી કૌશલ્ય માટે પ્રેરિત કરે છે. આ ઉપરાંત, ઉદાહરણ તરીકે, IIT અને IIM જેવી સંસ્થાઓમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવનાર યુવાનો નવી ટેક્નોલોજી વિકસાવવા માટે આગળ વધી રહ્યા છે. યુવાનોએ આત્મવિશ્વાસ અને સકારાત્મક દૃષ્ટિકોણ દ્વારા જીવનના પડકારોનો સામનો કરવો જોઈએ. ઉદાહરણ તરીકે, રતન ટાટા અને અનિલ અગ્રવાલે ઘણી મુશ્કેલીઓના બાદ પોતાની કંપનીઓને સફળતાની ચોટીએ પહોંચાડી. એમની આ સફર આજે યુવાનો માટે પ્રેરણાસ્રોત છે. ઉપરાંત, Dr. A.P.J. Abdul Kalam નું જીવનયાત્રા એક મહાન ઉદાહરણ છે કે કેવી રીતે નિષ્ફળતાઓમાંથી શીખીને સફળતા મેળવી શકાય.
નોકરીની સંભાવનાઓ ઓછી હોય તો સ્ટાર્ટઅપ્સ અને નવીન વ્યવસાયને પ્રોત્સાહન આપીને આત્મનિર્ભર બનવું જોઈએ. ઉદાહરણ તરીકે, Flipkart, Ola, Zomato, Paytm વગેરે ઉદ્યોગસાહસિક યુવાનો દ્વારા શરૂ કરાયેલા સ્ટાર્ટઅપ્સ છે, જે આજે અબજોનું ટર્નઓવર ધરાવે છે. આ ઉપરાંત, અમદાવાદના કૌશલ દેસાઈએ નાના ઉદ્યોગ માટે ઓટોમેશન ટેક્નોલોજી વિકસાવી, જે સ્થાનિક ઉદ્યોગોને મજબૂત બનાવી રહી છે. યુવાઓએ પોતાના સમાજ પ્રત્યે જવાબદારી નભાવવી જોઈએ. ઉદાહરણ તરીકે, સોનૂ સૂદ જેવા યુવાનો અને સેલિબ્રિટીઝે કોરોનાકાળમાં હજારો લોકોને મદદ કરી અને સમાજસેવાના પ્રેરણાદાયી ઉદાહરણ પુરાં પાડી. આ ઉપરાંત, NSS (National Service Scheme) અને NCC જેવા યુવા સંગઠનો દ્વારા અનેક યુવાનો સમાજસેવામાં જોડાઈ રહ્યા છે.
યુવાધન એ દેશની સૌથી મોટી શક્તિ છે. જો તેમને યોગ્ય માર્ગદર્શન, શિક્ષણ અને સંસ્કાર આપવામાં આવે, તો તેઓ દેશના વિકાસમાં અનમોલ યોગદાન આપી શકે. સકારાત્મક દૃષ્ટિકોણ, ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ, અને સામાજિક જવાબદારીને સ્વીકારવાથી યુવાનો ભવિષ્યના નિર્માતા બની શકે છે. જો યુવાનોને યોગ્ય તકો મળે, તો તેઓ એક શક્તિશાળી અને સમૃદ્ધ દેશનું નિર્માણ કરી શકે. ભારતના યુવાઓએ નવા વિચારો, ઉદ્યોગસાહસ અને નૈતિક મૂલ્યો દ્વારા વિશ્વને એક નવી દિશા આપવી જોઈએ.
- કિશન રામજીયાણી
