ANCIENT_INDIAN_HEALTH_TIPS
ઋષિઓ દ્વારા શાણપણના સુવર્ણ શબ્દો.
પ્રાચિન_આરોગ્ય_ચાવીઓ - સંસ્કૃતમાં અમર વાક્યો.
1. अजीर्ने भोजनं विषयम्।
જો અગાઉ લીધેલું બપોરનું ભોજન પચતું નથી..રાત્રિનું ભોજન લેવું એ ઝેર લેવા સમાન ગણાશે. ભૂખ એ એક સંકેત છે કે અગાઉનો ખોરાક પચી ગયો છે.
2. अर्धरोगहरी निद्रा ।
યોગ્ય ઊંઘ અડધી બીમારીઓ મટાડે છે.
3 मुद्गदाली गदवाली।
તમામ કઠોળમાંથી (પલાળેલાં અથવાં લીલા) ચણા શ્રેષ્ઠ છે. તે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે. અન્ય કઠોળમાં એક અથવા બીજી આડઅસર હોય છે.
4. भग्नास्थि-संधानकरो लशुनः।
લસણ તૂટેલા હાડકાંને પણ જોડે છે.
5. अति सर्वत्र वर्जयेत्।
ફક્ત સ્વાદ સારો હોવાથી વધુ પડતી કોઈપણ વસ્તુ ખાવામાં આવે તો તે સ્વાસ્થ્ય માટે સારું નથી. હંમેશા મધ્યમ માર્ગી બનો.
6. नास्ति मूलमनौषधम् ।
એવી કોઈ શાકભાજી નથી કે જેનાથી શરીરને કોઈ ઔષધીય લાભ ન હોય.
7. न वैद्यः प्रभुरायुषः ।
કોઈ ચિકિત્સક દીર્ધાયુષ્ય આપવા સક્ષમ નથી. (ચિકિત્સકોની મર્યાદાઓ હોય છે)
8. ચિંતા व्याधि प्रकाशाय ।
ચિંતા સ્વાસ્થ્યને વધારે છે.
9. व्यायामश्च शनैः शनैः.
કોઈપણ કસરત ધીમે ધીમે કરો.
(ઝડપી અને અતિશય કસરત સારું નથી.)
10. अजवत् चर्वण कुर्यात् ।
તમારા ખોરાકને બકરીની જેમ ચાવો.
(ઉતાવળમાં ક્યારેય ખોરાક ગળી જવો નહીં. લાળ પાચનમાં મદદ કરે છે)
11. स्नानं नाम मनःप्रसाधनकरं दुःस्वप्न-विध्वंसनम् ।
સ્નાન નકારાત્મકતા અને હતાશા દૂર કરે છે. તે ખરાબ સપનાને દૂર કરે છે.
12. न स्नानमाचरेद् भुक्त्वा।
ખોરાક લીધા પછી તરત જ ક્યારેય સ્નાન ન કરો. (પાચન પ્રભાવિત થાય છે).
13. नास्ति मेघसमं तोयम् ।
વરસાદના પાણી જેટલી શુદ્ધતા કોઈ પાણીની નથી હોતી.
14. अजीर्णे भेषजं वारि।
જ્યારે અપચો હોય ત્યારે સાદું પાણી દવાની જેમ કામ કરે છે.
15. सर्वत्र नूतन शास्तं, सेवकने पुरातने।
હંમેશા તાજી વસ્તુઓ પસંદ કરો. જ્યારે ભાત અને નોકર વૃદ્ધ થાય ત્યારે જ સારા હોય છે.
16. नित्यं सर्वा रसा भक्ष्यः ।
બધા છ સ્વાદવાળા ખોરાક લો.
(ઉદાહરણ તરીકે: ગળ્યું, તીખું, ખાટુ, ખારું, તૂરું, કડવું ).
17. जठरं पूर्णयेदर्दम् अन्नैर, भागं जलेन च । वायोः संचरणार्थाय चतर्थमवशेषयेत् ।
તમારા પેટને અડધું ઘન પદાર્થોથી ભરો, પ્રવાહી વડે ચોથા ભાગનું; અને બાકીના ભાગને ખાલી છોડી દો.)
18. भुक्त्वा शतपथं गच्छेद् इच्छेत् चिरजीवितम् ।
ખોરાક લીધા પછી ક્યારેય નિષ્ક્રિય ન બેસો. ઓછામાં ઓછા અડધો કલાક ચાલો.
19) क्षुत्साधुतां जनयति ।
ભૂખથી ભોજનનો સ્વાદ વધે છે.
બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, જ્યારે ભૂખ લાગે ત્યારે જ ખાઓ.
20. ચિંતા જરા નામ મનુષ્યમ્
ચિંતા વૃદ્ધાવસ્થાને વેગ આપે છે..
21. शतं विहाय भोक्तव्यं, सहस्रं स्नानमाचरेत।
જ્યારે ખાવાનો સમય હોય, ત્યારે 100 નોકરીઓ પણ બાજુ પર રાખો. એટલે બધું ભૂલીને સમયસર ભોજન કરો. ભોજન સમયે બીજું કાઈ ન કરો.
22. सर्वधर्मेषु मध्यमाम्।
હંમેશા મધ્યમ માર્ગ પસંદ કરો. કોઈપણ બાબતમાં ચરમસીમા પર જવાનું ટાળો
1. अजीर्णे भोजनं विषम् ।
If previously taken Lunch is not digested..taking Dinner will be equivalent to taking Poison. Hunger is one signal that the previous food is digested
2. अर्धरोगहरी निद्रा ।
Proper sleep cures half of the diseases..
3 मुद्गदाली गदव्याली ।
Of all the Pulses, Green grams are the best. It boosts Immunity. Other Pulses all have one or the other side effects.
4. भग्नास्थि-संधानकरो लशुनः।
Garlic even joins broken Bones.
5. अति सर्वत्र वर्जयेत्।
Anything consumed in Excess, just because it tastes good, is not good for Health. Be moderate.
6. नास्ति मूलमनौषधम् ।
There is no Vegetable that has no medicinal benefit to the body.
7. न वैद्यः प्रभुरायुषः ।
No Doctor is capable of giving Longevity. (Doctors have limitations)
8. चिंता व्याधि प्रकाशाय ।
Worry aggravates ill-health.
9. व्यायामश्च शनैः शनैः।
Do any Exercise slowly.
(Speedy exercise or Cardio is not good.)
10. अजवत् चर्वणं कुर्यात् ।
Chew your Food like a Goat.
(Never Swallow food in a hurry.
Saliva aids in digestion)
11. स्नानं नाम मनःप्रसाधनकरं दुःस्वप्न-विध्वंसनम् ।
Bath removes Depression.
It drives away Bad Dreams.
12. न स्नानमाचरेद् भुक्त्वा।
Never take Bath immediately after taking Food. (Digestion is affected).
13. नास्ति मेघसमं तोयम् ।
No water matches Rainwater in purity..
14. अजीर्णे भेषजं वारि ।
When there is indigestion taking plain water serves like medicine.
15. सर्वत्र नूतनं शस्तं, सेवकान्ने पुरातने ।
Always prefer things that are Fresh..
Whereas Rice and Servant are good only when they are old.
16. नित्यं सर्वा रसा भक्ष्याः ।।
Take the food that has all six tastes.
(viz: Salt, Sweet, Bitter, Sour, Astringent and Pungent). In fact there are seven tastes.
17. जठरं पूरायेदर्धम् अन्नैर्, भागं जलेन च ।
वायोः संचरणार्थाय चतर्थमवशेषयेत् ।।
Fill your Stomach half with Solids,
(a quarter with Water and rest leave it empty.)
18. भुक्त्वा शतपथं गच्छेद् यदिच्छेत् चिरजीवितम् ।
Never sit idle after taking Food.
Walk for at least half an hour.
19) क्षुत्साधुतां जनयति ।
Hunger increases the taste of food.
In other words, eat only when hungry.
20. चिंता जरा नाम मनुष्याणाम्
Worrying speeds up ageing..
21. शतं विहाय भोक्तव्यं, सहस्रं स्नानमाचरेत् ।
When it is time for food, keep even 100 jobs aside.
22. सर्वधर्मेषु मध्यमाम्।
Choose always the middle path. Avoid going for extremes in anything
Dr. Alkesh Gandhi
