दुर्गानवमी म्हणजे आश्विन शुद्ध नवमी, ज्याला महानवमी देखील म्हणतात. हा उत्सव शक्ती आणि संपत्तीच्या प्राप्तीसाठी साजरा केला जातो. या दिवशी देवीसाठी मखर तयार केले जाते, पूजा विधानानुसार पुष्पांजली अर्पण केली जाते, आणि ४८ दुर्वा देवीला वाहिल्या जातात. नैवेद्यासाठी विविध खाद्यपदार्थ तयार केले जातात, आणि पूजा झाल्यावर घारग्यांचे वाण सवाष्णींना दिले जातात. रात्री जागरण करून देवीच्या कथांचे श्रवण केले जाते, आणि दुसऱ्या दिवशी देवीचे विसर्जन केले जाते. दशमीच्या दिवशी विजयादशमी म्हणजे दसरा साजरा केला जातो, ज्यामध्ये चामुंडा देवीने महिषासुराचा वध केला होता. या दिवशी सीमोल्लंघन, शमीपूजन, अपराजिता पूजा आणि शस्त्रपूजा यांचे आयोजन केले जाते. या सणाला विजयाचे प्रतीक मानले जाते, आणि रामायणातील रामाचा रावणावर विजय मिळवण्याच्या कथेचा संदर्भ आहे. भारतभर रावण प्रतिमेचे दहन करण्याची प्रथा आहे. दसऱ्याच्या दिवशी आपट्याच्या पाने सोने म्हणून दिली जातात, ज्यामुळे आप्तेष्टांचे आशीर्वाद घेतले जातात. १८ व्या शतकात हा सण पेशव्यांच्या कुटुंबात मोठ्या थाटाने साजरा केला जात होता. महाभारतात पांडवांचा वनवास संपला होता आणि त्यांनी शमीच्या झाडामध्ये लपवलेली शस्त्रे बाहेर काढली होती. नवरात्र उत्सवात साड्यांचे रंग एक नवी सामाजिक संकल्पना बनली आहे, जी अलीकडील काही वर्षांत जोडली गेली आहे.

by Vrishali Gotkhindikar in Marathi Mythological Stories

Writen by Vrishali Gotkhindikar

Category Mythological Stories