हिशोबसकाळी सात वाजता 'बसमतीबाई'च्या घरातली पितळी घंटा किणकिणली. ती उठली. केसांची गाठ सोडली. आरशात पाहिलं. चेहरा तसाच होता — शांत, पण थकलेला.ती वयाच्या साठीत आली होती. पण तिचं वय समजणं कठीण होतं. अंगातली थोडी बळकटपणाची ठेव, नेसलेली सुती नऊवारी, कपाळावरचा थोडासा हळदीचा रंग आणि हातात झिजलेली चांदीची बांगडी — हे सगळं पाहिलं की कुठल्याशा जुन्या काळातली एक सावली चालत येतेय असं वाटायचं.बसमतीबाई गटारासारखं साफ करत करत आयुष्य झाडायची. काहींचं आयुष्य ती खरंच झाडायची — त्यांच्या घरात झाडून, धुऊन. आणि काहींचं आयुष्य ती ऐकून झाडायची — त्यांच्या बोलण्यातून, त्यांच्या टोचणाऱ्या नजरा पुसत.तीचं काम म्हणजे चार घरं. घरं म्हणजे वेगवेगळ्या जगांचे दरवाजे.---पहिलं